فصل ششم : جهاد
۶ / ۱
گونه هاى جهاد
۳۶۷.تحف العقول :[از امام حسين عليه السلام ] درباره جهاد سؤال شد كه : آيا سنّت است يا فريضه ؟
فرمود : «جهاد ، چهار گونه است : دو گونه آن فريضه است و [سوم ،] جهاد سنّتى كه جز با فريضه بر پا نمى شود و [چهارم] جهادى كه سنّت [محض] است .
امّا يكى از دو جهاد فريضه ، مجاهده انسان با نفس خود براى بازدارى از معاصى الهى است و آن ، از بزرگ ترينِ جهادهاست .
و [دوم] جهاد با كفّارى است كه نزديك شما هستند .
امّا جهادى كه سنّت است و جز با فريضه برپا نمى شود ، جهاد با دشمنِ يورشگر است كه بر همه امّت واجب است و اگر آن را ترك كنند ، به عذاب گرفتار شوند و اين از عذاب هاى امّت است ؛ امّا تنها بر پيشوا ، سنّت است كه همراه امّت به سوى دشمن برود و با آنان بجنگد .
امّا جهادى كه سنّت [ ِ محض] است ، هر سنّتى است كه انسان ، آن را برپا كند و براى برپايى و كمال و زنده داشتنش بكوشد و كار و كوشش در آن ، از برترين اعمال است ؛ زيرا آن ، زنده كردن سنّت است و پيامبر خدا فرمود : هر كس سنّتى نيكو پى نهد ، اجرش و اجر كسانى كه تا روز قيامت به آن عمل مى كنند ، از آنِ اوست ، بى آن كه از اجرهاى عاملان ، چيزى كم شود » .
