149
حکمت نامه امام حسين (عليه السلام)

۱۰۴.الأمالى ، صدوقـ به نقل از عبد اللّه بن منصور ، از امام صادق عليه السلام ـ: پدرم [امام باقر عليه السلام ]از پدرش [امام زين العابدين عليه السلام ] برايم نقل كرد : . . . چون حسين عليه السلام و يارانش حركت كردند و در ثعلبيه فرود آمدند ، مردى به نام بِشر بن غالب بر ايشان درآمد و گفت : اى فرزند پيامبر خدا ! مرا از گفته خداوند عز و جل ، آگاه كن : «روزى كه هر دسته از مردم را با پيشوايانشان فرا مى خوانيم» .
فرمود : «پيشوايى به هدايت فرا خوانْد و پاسخش را دادند و پيشوايى به بيراهه خوانْد و پاسخش را دادند . آنان در بهشت و اينان در دوزخ اند، و اين است معناى سخن خداوند عز و جل : «دسته اى در بهشت و دسته اى در دوزخ اند» » .

۱۰۵.الخرائج والجرائحـ به نقل از ابو حمزه ، از امام زين العابدين ، از امام حسين عليهماالسلامـ: چون على عليه السلام خواست به نهروان برود ، از كوفيان خواست كه بسيج شوند و به آنان فرمان داد كه در مدائن ۱ اردو بزنند ؛ امّا شَبَث بن ربِعى ، عمرو بن حُرَيث ، اشعث بن قيس و جرير بن عبد اللّه بَجَلى ، كاهلى كردند و گفتند : آيا به ما اجازه مى دهى كه چند روزى ديرتر از تو حركت كنيم تا برخى كارهايمان را انجام دهيم و سپس به تو ملحق شويم ؟
امام عليه السلام به آنان فرمود : «اين را كه كرده ايد . اى بزرگان ، بدا به حالتان ! به خدا سوگند ، شما هيچ كارى نداريد كه به خاطر آن ، تخلّف كنيد و من مى دانم كه در دل هايتان چه مى گذرد و برايتان مى گويم . مى خواهيد كه مردم را از همراهى من ، باز داريد و گويى مى بينم كه در خَوَرنَق ، ۲ سفره خوراكتان را مى گستريد و سوسمارى از كنارتان مى گذرد و بچّه هايتان را فرمان مى دهيد تا آن را صيد كنند و مرا از خلافت ، خلع و با او بيعت مى كنيد» .
سپس ، امام عليه السلام به مدائن رفت و آنان هم به خَوَرنَق رفتند و خوراكى آماده كردند و هنگامى كه بر سرِ سفره پهن شده خود بودند ، سوسمارى از كنار آنان گذشت . به كودكان خود فرمان دادند كه آن را بگيرند و در بندش كنند و [به نشانه بيعت ]دست بر دستش كشيدند ، همان گونه كه على عليه السلام خبر داده بود . سپس به مدائن رو كردند . اميرمؤمنان به آنان فرمود : «براى ستمكاران ، بدترين فرجام است . بى گمان ، خداوند ، روز قيامت ، شما را با پيشوايتان ، سوسمارى كه با آن بيعت كرديد ، برمى انگيزد و گويى روز قيامت را مى بينم كه آن سوسمار ، شما را به سوى دوزخ مى كشد» .
سپس فرمود : «اگر با پيامبر خدا منافقانى بودند ، با من هم منافقانى هستند . هان ! به خدا سوگند ، اى شَبَث و پسر حُرَيث ! با پسرم حسين مى جنگيد . پيامبر خدا ، چنين به من خبر داد» .

1. مدائن ، شهرى است كه انوشيروان ساخت و خود و پادشاهان ساسانى پس از او ، در آن، سُكنا گزيدند و اكنون ، شهركى است كه تا بغداد ، شش فرسنگ فاصله دارد .

2. كاخى در پشت حيره بوده است كه نعمان بن امرئ القيس به سنمّار ، معمار مشهور ، فرمانِ ساخت آن را داد .


حکمت نامه امام حسين (عليه السلام)
148

۱۰۴.الأمالي عن عبد اللّه بن منصور عن جعفر بن محمّد عليه السلام :حَدَّثَني أبي عَن أبيهِ قالَ : . . . سارَ الحُسَينُ عليه السلام وأصحابُهُ ، فَلَمّا نَزَلُوا الثَّعلَبِيَّةَ ۱ وَرَدَ عَلَيهِ رَجُلٌ يُقالُ لَهُ : بِشرُ بنُ غالِبٍ . فَقالَ : يَابنَ رَسولِ اللّه ِ ، أخبِرني عَن قَولِ اللّه ِ عز و جل : «يَوْمَ نَدْعُواْ كُلَّ أُنَاسِ بِإِمَـمِهِمْ» .
قالَ : إمامٌ دَعا إلى هُدىً فَأَجابوهُ إلَيهِ ، وإمامٌ دَعا إلى ضَلالَةٍ فَأَجابوهُ إلَيها ، هؤُلاءِ فِي الجَنَّةِ ، وهؤُلاءِ فِي النّارِ ، وهُوَ قَولُهُ عز و جل : «فَرِيقٌ فِى الْجَنَّةِ وَ فَرِيقٌ فِى السَّعِيرِ» ۲ . ۳

۱۰۵.الخرائج والجرائح عن أبي حمزة عن عليّ بن الحسين عن أبيه عليهماالسلام :لَمّا أرادَ عَلِيٌّ أن يَسيرَ إلَى النَّهرَوانِ ، استَنفَرَ أهلَ الكوفَةِ وأمَرَهُم أن يُعَسكِروا بِ المَدائِنِ ۴ ، فَتَأَخَّرَ عَنهُ شَبَثُ بنُ رِبعِيٍّ ، وعَمرُو بنُ حُرَيثٍ ، وَالأَشعَثُ بنُ قَيسٍ ، وجَريرُ بنُ عَبدِ اللّه ِ البَجَلِيُّ ، وقالوا : أتَأذَنُ لَنا أيّاما نَتَخَلَّفُ عَنكَ في بَعضِ حَوائِجِنا ونَلحَقُ بِكَ ؟
فَقالَ لَهُم : قَد فَعَلتُموها ، سَوءَةٌ لَكُم مِن مَشايِخَ ، فَوَاللّه ِ ما لَكُم مِن حاجَةٍ تَتَخَلَّفونَ عَلَيها ، وإنّي لَأَعلَمُ ما في قُلوبِكُم وسَاُبَيِّنُ لَكُم : تُريدونَ أن تُثَبِّطوا عَنِّي النّاسَ ، وكَأَنّي بِكُم بِ الخَوَرنَقِ ۵ وقَد بَسَطتُم سُفرَتَكُم ۶ لِلطَّعامِ ، إذ يَمُرُّ بِكُم ضَبٌّ ۷ فَتَأمُرونَ صِبيانَكُم فَيَصيدونَهُ ، فَتَخلَعُونّي وتُبايِعونَهُ .
ثُمَّ مَضى إلَى المَدائِنِ وخَرَجَ القَومُ إلَى الخَوَرنَقِ وهَيَّؤوا طَعاما ، فَبَينا هُم كَذلِكَ عَلى سُفرَتِهِم وقَد بَسَطوها إذ مَرَّ بِهِم ضَبٌّ ، فَأَمَروا صِبيانَهُم فَأَخَذوهُ وأوثَقوهُ ومَسَحوا أيدِيَهُم عَلى يَدِهِ كَما أخبَرَ عَلِيٌّ عليه السلام ، وأقبَلوا عَلَى المَدائِنِ .
فَقالَ لَهُم أميرُ المُؤمِنينَ عليه السلام : بِئسَ لِلظّالِمينَ بَدَلاً ، لَيَبعَثُكُمُ اللّه ُ يَومَ القِيامَةِ مَعَ إمامِكُمُ الضَّبِّ الَّذي بايَعتُم ، لَكَأَنّي أنظُرُ إلَيكُم يَومَ القِيامَةِ وهُوَ يَسوقُكُم إلَى النّارِ .
ثُمَّ قالَ : لَئِن كانَ مَعَ رَسولِ اللّه ِ مُنافِقونَ فَإِنَّ مَعي مُنافِقينَ ، أما وَاللّه ِ يا شَبَثُ ويَابنَ حُرَيثٍ لَتُقاتِلانِ ابنِيَ الحُسَينَ ، هكَذا أخبَرَني رَسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله . ۸

1. الثعلبيّة : من منازل طريق مكّة من الكوفة (معجم البلدان : ج ۲ ص ۷۸) .

2. الشورى : ۷ .

3. الأمالي للصدوق : ص ۲۱۷ ح ۲۳۹ ، بحار الأنوار : ج ۴۴ ص ۳۱۳ ح ۱ .

4. المَدائِنُ : بناها أنوشروان من ملوك فارس وأقام بها هو ومن كان بعده من ملوك بني ساسان ، . . . وفي وقتنا هذا بليدة شبيهة بالقرية بينها وبين بغداد ستّة فراسخ (معجم البلدان : ج ۵ ص ۷۵) .

5. الخوَرنَقْ : قصر كان بظهر الحيرة ، وقد أمر ببنائه النعمان بن امرئ القيس ، وبناه رجل يقال له : سنمّار (معجم البلدان : ج ۲ ص ۴۰۱) .

6. في المصدر : «سفركم» ، والتصويب من بحار الأنوار .

7. الضَّبّ : حيوان من جنس الزواحف ، غليظ الجسم خشنه ، وله ذنب عريض حرش أعقد ، يكثر في صحاري الأقطار العربيّة (المعجم الوسيط : ج ۱ ص ۵۳۲ «ضبب») .

8. الخرائج والجرائح : ج ۱ ص ۲۲۵ ، بحار الأنوار : ج ۳۳ ص ۳۸۴ ح ۶۱۴ .

  • نام منبع :
    حکمت نامه امام حسين (عليه السلام)
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدى رى‏شهرى، با همكارى: سیّد محمود طباطبایى‌نژاد و سیّد روح الله طبایى، ترجمه: عبدالهادى مسعودى
    تعداد جلد :
    2
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1385
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 7221
صفحه از 606
پرینت  ارسال به