97
اهل بيت در قرآن و حديث جلد اوّل

جان مايه اسلام تا رستاخيز با خلافت خلفاى دوازده گانه ۱ پيامبر صلى الله عليه و آله پيوند خورده و در بعضى اين ارتباط ديده نمى شود. در پاره اى، مصالح جامعه اسلامى به ولايت آنها ۲ گره خورده و در بعضى نه در برخى نيز جريان طبيعى امور در جامعه اسلامى به ولايت آنها ۳ مرتبط شده و در برخى نشده است. مسأله مهم و شايان توجّه اين است كه اين احاديث با همه ناهمسانى ها در دو نكته اساسى اشتراك دارند:
۱ ـ پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله بهترين كسانى را كه مى توانسته اند پس از او تا سالهاى متمادى جامعه اسلامى را رهبرى كنند به مردم معرفى كرده است.
۲ ـ تعداد پيشوايانى كه رهبرى آنان مورد تأييد پيامبر گرامى قرار گرفته دوازده نفر است.
اين حقيقت وقتى روشن تر مى شود كه به روايات پيروان اهل بيت مراجعه كنيم، در اين صورت خواهيم ديد كه اين روايات ضمن تأييد مضمون ياد شده توضيحات دقيقترى ۴ درباره نام و مشخّصات خلفاء پيامبر اسلام ارائه كرده اند. اين توضيحات در روايات ۹۲ تا ۹۵ و روايات فصل ششم آمده است، نيز معلوم مى شود آن جا كه راوى ۵ صداى پيامبر صلى الله عليه و آله ۶ را نشنيده ۷ ، آن حضرت صلى الله عليه و آله يا فرموده «كلُّهم

1.نگاه كنيد به : ص ۹۲ / ۷۷ .

2.نگاه كنيد به : ص ۹۴ / ۸۲ .

3.نگاه كنيد به : ص ۹۲ / ۷۹ .

4.نگاه كنيد به : الخصال : ۴۶۶ ، البحار : ۳۶ / ۲۲۶ باب نصوص الرسول صلى الله عليه و آله على الأئمّة عليهم السلام .

5.مسند ابن حنبل : ۷ / ۴۰۵ / ۲۰۸۴۰ جابر گويد در حجة الوداع از رسول خدا صلى الله عليه و آله شنيدم كه فرمود : إنّ هذا الدين لن يزال ظاهرًا على من ناوأه ، لا يضرّه مخالف ولا مفارق حتّى يمضي من اُمّتي اثنا عشر خليفة . قال : ثمّ تكلّم بشيء لم أفهمه ، فقلت لأبي : ما قال ؟ قال : كلّهم من قريش ، اين دين هميشه پيروز است و مخالفت ها و جدايى ها بدان آسيبى نرساند تا زمانى كه دوازده خليفه بر آنان حكم راند ، آنگاه مطلبى فرمود كه نفهميدم ، از پدرم پرسيدم چه فرمود : آنان از قريش اند . ونگاه كنيد به : ۲۰۸۴۳ و ۲۰۸۵۷ و ۲۰۸۸۵ و ۲۰۸۹۲ .

6.مسند ابن حنبل : ۷ / ۴۲۹ / ۲۰۹۹۱ ابى ربيع گويد از رسول خدا صلى الله عليه و آله شنيدم كه فرمود : لن يزال هذا الأمر عزيزًا ظاهرًا حتّى يملك اثنا عشر كلّهم . ثمّ لغط القوم وتكلّموا فلم أفهم قوله بعد «كلّهم» ، فقلت لأبي : يا أبتاه ، ما بعد كلّهم ؟ قال : كلّهم من قريش . وقال القواريريّ في حديثه : لا يضرّه من خالفه أو فارقه حتّى يملك اثنا عشر ، اين دين سربلند و عزيز است تا زمانى كه دوازده نفر بر آنان حكومت كند . آنگاه مردم سخن گفتند و كلام رسول خدا را نشنيدم . از پدرم پرسيدم چه فرمود : گفت : تمام آنان از قريش اند . و نگاه كنيد به : ۲۰۹۲۲ و ۲۰۹۵۹ و ۲۰۹۶۰ و ۲۰۹۹۰ .

7.آن گونه كه از حديث سنگسار اسلمى كه در مدينه اتفاق افتاد ، آشكار است . نگاه كنيد به : صحيح مسلم : ۳ / ۱۳۱۸ ـ ۱۳۲۴ .


اهل بيت در قرآن و حديث جلد اوّل
96

تحقيقى پيرامون احاديث مربوط به شمار امامان عليهم السلام

مضمون احاديث شماره ۷۷ تا ۸۴ با اختلاف در لفظ در بسيارى از منابع اهل سنّت ۱ تكرار شده است و همين مضمون در برخى از منابع روايى شيعه نيز ديده مى شود ۲ . اختلاف متن اين روايات حاكى از ملاحظات جدّى سياسى در نقل آنهاست. لذا در برخى كلمه «بعدى» حذف و واژه «خليفه» تبديل به «امير» ۳ شده است و در پاره اى «خليفه» تبديل به «قيّم» ۴ يا «ملك» ۵ گرديده است. در برخى، جان

1.در مسند احمد حنبل بيش از ۳۰ حديث از جابر بن سمره نقل شده است . نگاه كنيد به : ج ۷ / ۴۰۳ ـ ۴۴۹ .

2.شيخ صدوق از كتاب خصال ۳۲ حديث با اين مضمون آورده است و نگاه كنيد به : ص ۴۶۶ باب الخلفاء والأئمّة بعد النبيّ صلى الله عليه و آله .

3.نگاه كنيد به : ص ۹۲ / ۷۸ و ۸۰ .

4.المعجم الكبير : ۲ / ۱۹۶ / ۱۷۹۴ جابر مى گويد : با پيامبر صلى الله عليه و آله بودم كه فرمود : يكون لهذه ا لاُمّة اثنا عشر قيّمًا لا يضرّهم من خذلهم . اين امت دوازده قيم خواهد داشت كه خوار كردن آنان آسيبى به آنها نرساند .

5.الخصال : ۴۷۱ / ۱۹ جابر مى گويد : با پدرم بر پيامبر وارد شدم كه فرمود : لا تزال هذه الاُمّة صالحًا أمرها ظاهرة على عدوّها حتّى يمضي اثنا عشر ملكًا ـ أو قال : اثنا عشر خليفة ـ اين امت راه صلاح مى پيمايد و بر دشمن پيروز است تا زمانى كه دوازده ملك يا قيم بر آنان حكومت كند . مسند ابن حنبل : ۷ / ۴۲۴ / ۲۰۹۵۹ جابر مى گويد : رسول خدا در عرفه سخنرانى كرد و فرمود : لن يزال هذا الدين عزيزًا منيعًا ظاهرًا على من ناوأه لا يضرّه من فارقه أو خالفه حتّى يملك اثنا عشر كلّهم من قريش ، اين دين سربلند و عزيز است و بر بدخواهان پيروز است و مخالفت ها و جدايى به آن آسيبى نرساند تا زمانى كه دوازده ملك از قريش بر آنان حكم راند .

  • نام منبع :
    اهل بيت در قرآن و حديث جلد اوّل
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری‌شهری، با همکاری: سیّد رسول موسوی، ترجمه: حمیدرضا شیخی و حمیدرضا آژیر
    تعداد جلد :
    2
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1383
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 5385
صفحه از 543
پرینت  ارسال به