517
اهل بيت در قرآن و حديث جلد اوّل

فصل چهارم: سفارشهاى جامع اهل بيت عليهم السلام

۷۷۳.عبدالرحمن بن حجّاج:ابوالحسن موسى (الكاظم) عليه السلام وصيّت اميرالمؤمنين عليه السلامرا براى من فرستاد و آن بدين شرح است: به نام خداوند بخشاينده مهربان. اين است آن چه على بن ابى طالب بدان سفارش مى كند. گواهى مى دهد كه معبودى جز خداى يگانه بى انباز نيست و محمّد بنده و فرستاده اوست، او را با هدايت و دين حقّ فرستاد تا بر همه اديان، چيره اش گرداند، هرچند مشركان، خوش نداشته باشند، درود خدا بر او و خاندانش باد. سپس، نماز و عبادت و زندگى و مرگم، همه، براى خداوند است كه پروردگار جهانيان است و او را انبازى نيست. [چرا كه ]بدين كار فرمان يافته ام و من از تسليم شدگان [در برابر فرمان او] هستم.
از اين كه بگذريم، من تو را اى حسن و همه اعضاى خانواده ام را و فرزندانم را و هركسى را كه نامه ام به او رسد، به پروا داشتن از پروردگارتان، اللّه ، سفارش مى كنم و اين كه جز در حالت مسلمانى [و تسليم فرمان خدا بودن] از دنيا نرويد و همگى به ريسمان خدا چنگ در زنيد و پراكنده نشويد؛ زيرا كه شنيدم رسول خدا صلى الله عليه و آله مى فرمايد: آشتى و سازگارى، از بيشتر نمازها و روزه ها برتر است. و راستى كه، آن چه دين را نابود و ريشه كن مى كند، همان اختلاف و پراكندگى است و نيرويى، جز به واسطه خداوند والا و بزرگ نباشد. به خويشاوندان خود توجه كنيد و به آنان رسيدگى نماييد تا خداوند در كار حسابرسى، بر شما آسان گيرد.
خدا را، خدا را در حقّ يتيمان، مبادا خوراك آنان را دير به دير رسانيد و در برابر ديدگان شما تباه شوند؛ زيرا شنيدم كه رسول خدا صلى الله عليه و آله مى فرمايد: هركس يتيمى را سرپرستى كند تا اين كه بى نياز شود، خداوند عز و جل به سبب اين كار، بهشت را بر او واجب سازد، همان گونه كه براى خوردن مال يتيم، دوزخ را واجب فرموده است.
خدا را، خدا را درباره قرآن، مبادا ديگران در عمل به آن، بر شما سبقت جويند، خدا را، خدا را در حقّ همسايگانتان؛ چرا كه پيامبر صلى الله عليه و آله درباره آنان سفارش كرده است. رسول خدا صلى الله عليه و آله پيوسته در حقّ آنها سفارش مى كرد تا جايى كه گمان برديم براى آنان ميراث قرار دهد.
خدا را، خدا را درباره خانه پروردگارتان، تا زنده ايد آن را از وجود خود خالى مگذاريد؛ زيرا اگر رها شود، مهلت داده نخواهيد شد [و به زودى انتقام و عذاب الهى بر شما فرود خواهد آمد] و كمترين دستاورد كسى كه آهنگ زيارت آن كند، اين است كه گناهان گذشته او آمرزيده شود.
خدا را، خدا را درباره نماز؛ زيرا كه آن بهترين عمل است و ستون دين شماست.
خدا را، خدا را درباره زكات؛ زيرا كه آن، خشم پروردگارتان را فرومى نشاند.
خدا را، خدا را درباره ماه رمضان؛ زيرا كه روزه آن محافظى در برابر آتش است.
خدا را، خدا را درباره حقّ درويشان و مستمندان، پس آنان را در زندگى خود شريك گردانيد.
خدا را، خدا را درباره جهاد كردن با مال و جان و زبان خود؛ زيرا كه در حقيقت، دو كس جهاد كنند: پيشواى هدايت، يا كسى كه از او فرمان برد و از رهبرى او پيروى كند.
خدا را، خدا را درباره فرزندان پيامبرتان، مبادا با حضور شما و در ميان شما ستمى بينند، در حالى كه مى توانيد از آنان دفاع كنيد.
خدا را، خدا را درباره آن دسته از ياران پيامبرتان كه بدعتى ننهادند و بدعتگذارى را پناه ندادند؛ زيرا رسول خدا صلى الله عليه و آله در حقّ آنان سفارش فرمود و بدعتگذار از آنها و جز آنها را و نيز پناه دهنده بدعتگذار را، لعنت كرد.
خدا را، خدا را درباره زنان و مملوكانتان؛ زيرا آخرين سخن پيامبرتان اين بودكه فرمود: شما را در حقّ دوموجودناتوان سفارش مى كنم: زنان ومملوكانتان.
نماز، نماز، نماز؛ در راه خدا از سرزنش هيچ سرزنشگرى مهراسيد تا [در نتيجه ]خداوند شما را از شرّ هر آن كس كه آزارتان دهد و بر شما ستم و تعدى كند، نگه دارد. با مردم همان گونه كه خداوند عزوجل فرمانتان داده است، نيكو سخن گوييد و امر به معروف و نهى از منكر را فرومگذاريد كه (اگر چنين كنيد) خداوند بَدان شما را زمامدارامور شما مى گرداند و آن گاه هرچه در حقّ آنان نفرين كنيد، مستجاب نمى شود.
اى فرزندان من، بر شما باد كه به يكديگر بپيونديد و به يكديگر بذل و بخشش كنيد و نسبت به هم نيكى روا داريد و از قطع رابطه و پشت كردن به همديگر و پراكندگى بپرهيزيد. در راه نيكى و پرهيزگارى هميارى كنيد و در كار گناه و ستم همكارى نكنيد. از خدا بترسيد كه كيفر خدا سخت است. خداوند، شما خانواده را حفظ كند و [حرمت] پيامبرتان را در ميان شما نگهدارد. شما را به خدا مى سپارم و بدرود مى گويم و رحمت و بركات خدا را برايتان خواهانم.


اهل بيت در قرآن و حديث جلد اوّل
516

الفصل الرّابع: جَوامِعُ وَصاياهُم

۷۷۳.عَبدُ الرَّحمنِ بنُ الحَجّاجِ :بَعثَ إلَيَّ أبُو الحَسَنِ موسى عليه السلامبِوَصِيَّةِ أميرِالمُؤمِنينَ عليه السلاموهِيَ : بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ ، هذا ما أوصى بِهِ عَلِيُّ بنُ أبي طالِبٍ ، أوصى أنَّهُ يَشهَدُ أن لا إلهَ إلاَّ اللّهُ وَحدَهُ لا شَريكَ لَهُ ، وأنَّ مُحَمَّدًا عَبدُهُ ورَسولُهُ ، أرسَلَهُ بِالهُدى ودينِ الحَقِّ لِيُظهِرَهُ عَلَى الدّينِ كُلِّهِ ولَو كَرِهَ المُشرِكونَ ، صَلَّى اللّهُ عَلَيهِ وآلِهِ ، ثُمَّ إنَّ صَلاتي ونُسُكي ومَحيايَ ومَماتي للّهِِ رَبِّ العالَمينَ لا شَريكَ لَهُ وبِذلِكَ اُمِرتُ وأنَا مِنَ المُسلِمينَ .
ثُمَّ إنّي اُوصيكَ يا حَسَنُ وجَميعَ أهلِ بَيتي ووُلدي ومَن بَلَغَهُ كِتابي بِتَقوَى اللّهِ رَبِّكُم ، ولا تَموتُنَّ إلاّ وأنتُم مُسلِمونَ ، وَاعتَصِموا بِحَبلِ اللّهِ جَميعًا ولا تَفَرَّقوا ، فَإِنّي سَمِعتُ رَسولَ اللّهِ صلى الله عليه و آله يَقولُ : صَلاحُ ذاتِ البَينِ أفضَلُ مِن عامَّةِ الصَّلاةِ وَالصِّيامِ ، و إنَّ المُبيرَةَ ۱ الحالِقَةَ ۲ لِلدّينِ فَسادُ ذاتِ البَينِ ، ولاقُوَّةَ إلاّ بِاللّهِ العَلِيِّ العَظيمِ ، اُنظُروا ذَوي أرحامِكُم فَصِلوهُم يُهَوِّنِ اللّهُ عَلَيكُمُ الحِسابَ .
اللّهَ اللّهَ فِي الأَيتامِ ، فَلا تُغِبّوا أفواهَهُم ولا يَضيعوا بِحَضرَتِكُم ، فَقَد سَمِعتُ رَسولَ اللّهِ صلى الله عليه و آله يَقولُ : مَن عالَ يَتيمًا حَتّى يَستَغنِيَ أوجَبَ اللّهُ عَزَّوجَلَّ لَهُ بِذلِكَ الجَنَّةَ ، كَما أوجَبَ لاِكِلِ مالِ اليَتيمِ النّارَ .
اللّهَ اللّهَ فِي القُرآنِ ، فَلا يَسبِقكُم إلَى العَمَلِ بِهِ أحَدٌ غَيرُكُم .
اللّهَ اللّهَ في جيرانِكُم ، فَإِنَّ النَّبِيَّ صلى الله عليه و آله أوصى بِهِم ، وما زالَ رَسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله يوصي بِهِم حَتّى ظَنَنّا أنَّهُ سَيُوَرِّثُهُم .
اللّهَ اللّهَ في بَيتِ رَبِّكُم ، فَلا يَخلُ مِنكُم ما بَقيتُم ، فَإِنَّهُ إن تُرِكَ لَم تُناظَروا ، وأدنى ما يَرجِعُ بِهِ مَن أمَّهُ أن يُغفَرَ لَهُ ما سَلَفَ .
اللّهَ اللّهَ فِي الصَّلاةِ ، فَإِنَّها خَيرُ العَمَلِ ، إنَّها عَمودُ دينِكُم .
اللّهَ اللّهَ فِي الزَّكاةِ ، فَإِنَّها تُطفِئُ غَضَبَ رَبِّكُم .
اللّهَ اللّهَ في شَهرِ رَمَضانَ ، فَإِنَّ صِيامَهُ جُنَّةٌ مِنَ النّارِ .
اللّهَ اللّهَ فِي الفُقَراءِ وَالمَساكينِ ، فَشارِكوهُم في مَعايِشِكُم .
اللّهَ اللّهَ فِي الجِهادِ بِأَموالِكُم وأنفُسِكُم وألسِنَتِكُم ، فَإِنّما يُجاهِدُ رَجُلانِ : إمامُ هُدًى ، أو مُطيعٌ لَهُ مُقتَدٍ بِهُداهُ .
اللّهَ اللّهَ في ذُرِّيَّةِ نَبِيِّكُم ، فَلا يُظلَمُنَّ بِحَضرَتِكُم وبَينَ ظَهرانَيكُم وأنتُم تَقدِرونَ عَلَى الدَّفعِ عَنهُم .
اللّهَ اللّهَ في أصحابِ نَبِيِّكُمُ الَّذينَ لَم يُحدِثوا حَدَثًا ولَم يُؤوُا مُحدِثًا ، فَإِنَّ رَسولَ اللّهِ صلى الله عليه و آله أوصى بِهِم ، ولَعَنَ المُحدِثَ مِنهُم ومِن غَيرِهِم وَالمُؤوِيَ لِلمُحدِثِ .
اللّهَ اللّهَ فِي النِّساءِ وفيما مَلَكَت أيمانُكُم ، فَإِنَّ آخِرَ ماتَكَلَّمَ بِهِ نَبِيُّكُم عليه السلامأن قالَ : اُوصيكُم بِالضَّعيفَينِ : النِّساءِ وما مَلَكَت أيمانُكُم .
الصَّلاةَ الصَّلاةَ الصَّلاةَ ، لا تَخافوا فِي اللّهِ لَومَةَ لائِمٍ ، يَكفِكُمُ اللّهُ مَن آذاكُم وبَغى عَلَيكُم ، قولوا لِلنّاسِ حُسنًا كَما أمَرَكُمُ اللّهُ عَزَّوجَلَّ ، ولا تَترُكُوا الأَمرَ بِالمَعروفِ وَالنَّهيَ عَنِ المُنكَرِ فَيُوَلِّيَ اللّهُ أمرَكُم شِرارَكُم ، ثُمَّ تَدعونَ فَلا يُستَجابُ لَكُم عَلَيهِم .
وعَلَيكُم يا بُنَيَّ بِالتَّواصُلِ وَالتَّباذُلِ وَالتَّبارِّ ، وإيّاكُم وَالتَّقاطُعَ وَالتَّدابُرَ وَالتَّفَرُّقَ ، وتَعاوَنوا عَلَى البِرِّ وَالتَّقوى ولاتَعاوَنوا عَلَى الإِثمِ وَالعُدوانِ ، وَاتَّقُوا اللّهَ إنَّ اللّهَ شَديدُ العِقابِ ، حَفِظَكُمُ اللّهُ مِن أهلِ بَيتٍ ، وحَفِظَ فيكُم نَبِيَّكُم ، أستَودِعُكُمُ اللّهَ وأقرَأُ عَلَيكُمُ السَّلامَ ورَحمَةَ اللّهِ وبَرَكاتِهِ ۳ .

1.مُبيرة : مُهلكة (لسان العرب : ۴ / ۸۶) .

2.الحالقة : الخصلة التي من شأنها أن تحلِق ، أي تُهلك وتستأصل الدين كما يستأصل الموس الشَّعر ، وقيل : هي قطيعة الرحم والتظالم . (النهاية : ۱ / ۴۲۸) .

3.الكافي : ۷ / ۵۱ / ۷ .

  • نام منبع :
    اهل بيت در قرآن و حديث جلد اوّل
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری‌شهری، با همکاری: سیّد رسول موسوی، ترجمه: حمیدرضا شیخی و حمیدرضا آژیر
    تعداد جلد :
    2
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1383
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 5338
صفحه از 543
پرینت  ارسال به