خدا صلی الله علیه و اله فرمود:
۰.لَن یَدخُلَ الجَنَّةَ عَبدٌ فی قَلبِهِ مِثقالُ حَبَّةٍ مِن خَردَلٍ مِن کِبرٍ وَ لا یَدخُلُ النَّارَ عَبدٌ فی قَلبِهِ مِثقَالُ حَبَّةٍ مِن خَردَلٍ مِن إیمانٍ.
۰.هر بندهای که به اندازه وزن دانه خردلی در دلش تکبّر باشد، به بهشت نمیرود و هر بندهای که به اندازه وزن دانه خردلی در دلش ایمان باشد، به دوزخ نمیرود.
عبد اللّٰه بن طلحه میگوید: به امام صادق علیه السلام گفتم: «فدایت شوم! انسان گاه لباسی میپوشد و مرکبی سوار میشود. آیا این، نشانه کبر است؟». به تعبیر دیگر، آیا سوار شدن بر مرکب خوب و پوشیدن لباسهای زیبا نشان دهنده کبر است؟ امام علیه السلام فرمود:
۰.لَیسَ بِذاکَ إنَّما الکِبرُ إنکارُ الحَقِّ وَ الإیمانُ الإقرارُ بِالحَقّ.۱
۰.چنین نیست؛ بلکه کِبر، انکار حق است و ایمان، اقرار به حق است.
بنا بر این، خودبزرگبینی در صورتی آفت ایمان است که به دنبال آن، نادیده گرفتن حقّ دیگران و سرکشی از دستورهای خداوند باشد. چنانچه این حالت در انسان درمان نشود، سرانجام آن، بیایمانی خواهد بود.
قرآن کریم، در آیات متعدّدی، بزرگانگاری را آفت ایمان و رهزن هدایت معرّفی مینماید و عامل رویگردانی از نشانههای روشن الهی را کبرورزی میداند. از نگاه قرآن، گردنکشان، به خاطر تکذیب آیات الهی، راه درست را انتخاب نمیکنند و در زندگی به شیوههای ناصواب رو میآورند. به همین دلیل، معجزات و نشانههای الهی، در هدایت آنها بیتأثیرند و آنان همواره در گمراهی به پیش میروند:
۰.(سَأصرِفُ عَن آیاتیَ الَّذینَ یَتَکَبَّرُونَ فی الأرضِ بِغَیرِ الحَقِّ وَ إن یَرَوا کُلَّ آیَةٍ لا یُؤمِنُوا بِها وَ إن یَرَوا سَبیلَ الرُّشدِ لا یَتَّخِذُوهُ سَبیلاً وَ إن یَرَوا سَبیلَ الغَیِّ یَتَّخِذُوهُ سَبیلاً ذلِکَ بِأنَّهُم کَذَّبُوا بِآیاتِنا وَ کانُوا عَنها غافِلینَ.۲
۰.به زودى، کسانى را که در روى زمین به ناحق تکبّر مىورزند و اگر هر آیه [و معجزهاى] را ببینند، ایمان نمىآورند و چون راه هدایت را ببینند، آن را پیش