فصل چهارم
اصناف دانشمندان
۱۸۵۱.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :دانشمندان اين امّت دو گونه اند : مردى كه خدا به او دانش داده و وى آن را به مردم مى بخشد و بر آن چيزى نمى گيرد و مزدى نمى طلبد . براى چنين دانشمندى ، ماهيان دريا و جنبندگان خشكى و پرندگان در فضاى آسمان ، آمرزش مى طلبند و مانند سرورى بزرگ بر خداوند وارد مى شود ، تا آنجا كه با فرستادگان الهى همراه مى گردد و گونه ديگر ، كسى است كه خداوند به او دانش داده ، ولى آن را به بندگان خدا نمى بخشد و بر آن چيزى مى گيرد و مزد مى طلبد . اين شخص در روز قيامت لگامى از آتش بر دهانش زده مى شود و منادى ندا مى دهد : اين كسى است كه خداوند بدو دانشى بخشيد ، ولى از دادن آن به بندگان خدا بخل ورزيد و بر آن چيزى گرفت و مزد طلبيد و اين گونه مى ماند تا از حساب فارغ گردد .
۱۸۵۲.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :دانشمندان دو گونه اند : مردى دانا كه به دانش خود عمل مى كند و اين نجات يافته است و دانشمندى كه دانش خود را وانهاده و اين هلاك شده است و دوزخيان از بوى دانشمند واگذارنده دانش خود اذيت مى شوند .
۱۸۵۳.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :دانشمندان سه گونه اند : مردى كه مردم از او بهره مى برند و او نيز از دانش خود بهره مى برد و مردى كه مردم از دانش او بهره مى گيرند، ولى او خود را تباه مى كند و مردى كه خود از دانشش بهره مى برد ، ولى جز او كسى از دانشش بهره مند نمى شود .