541
علم و حكمت جلد دوّم

۱۵۱۴.امام على عليه السلام :آفرين ، آفرين بر دانشمندى كه دانست ، پس خود را نگاه داشت و از [مرگ] ناگهانى ترسيد ، پس فراهم آورد و آماده شد . اگر پرسيده شود ، به شيوايى پاسخ دهد و اگر رهايش كنند ، خاموش بماند . سخنش درست و خاموشى اش از روى ناتوانى در پاسخ نيست .

۱۵۱۵.امام على عليه السلام :منزلت دانشمند والاترين منزلت است .

۱۵۱۶.امام على عليه السلام :دانشمند ستيزه گر از نادان ياريگر بهتر است .

۱۵۱۷.امام على عليه السلام :دانشمند با دل و فكرش مى نگرد . نادان با چشم و ديده اش مى بيند .

۱۵۱۸.امام على عليه السلام :دانا نادان را مى شناسد؛ چون قبلاً نادان بوده است؛ ولى نادان دانا را نمى شناسد؛ چون قبلاً دانا نبوده است .

۱۵۱۹.امام على عليه السلامـ در حكمتهاى منسوب به ايشانـ : دو نفرند كه همه چيز برايشان آسان است : دانايى كه پايان كارها را مى داند و نادانى كه موقعيت خود را نمى شناسد .

۱۵۲۰.امام على عليه السلام :بى گمان خداوند مؤمن دانشمند ، فقيه ، زاهد ، فروتن ، زنده دل ، بردبار ، خوشخو ، ميانه رو ، با انصاف و با حيا را دوست دارد .

۱۵۲۱.امام على عليه السلام :نادان كوچك است؛ هر چند بزرگسال باشد و دانا بزرگ است؛ هر چند كم سال باشد .

۱۵۲۲.امام على عليه السلام :دانا از نادان انصاف نبيند .

۱۵۲۳.امام حسين عليه السلام :اگر دانشمند همه آنچه را كه مى گفت ، نيكو و درست بود ، شايد از عجب و خودپسندى ديوانه مى شد . دانشمند آن است كه درستيهايش فراوان باشد .

۱۵۲۴.امام كاظم عليه السلامـ به هشامـ : اى هشام! خداوند هر كس را با سه چيز اكرام كند ، بى گمان به او لطف كرده است : خردى كه از پس هواى نفسش برآيد و دانشى كه از پس نادانى اش برآيد و توانگرى اى كه ترس از تهيدستى اش را كفايت كند .


علم و حكمت جلد دوّم
540

۱۵۱۴.الإمام عليّ عليه السلام :بَخٍ بَخٍ لِعالِمٍ عَلِمَ فَكَفَّ ، وخافَ البَياتَ فَأَعَدَّ واستَعَدَّ ، إن سُئِلَ أفصَحَ وإن تُرِكَ سَكَتَ ، كَلامُهُ صَوابٌ وسُكوتُهُ عَن غَيرِ عِيٍّ عَنِ الجَوابِ .

۱۵۱۵.عنه عليه السلام :رُتبَةُ العالِمِ أعلَى المَراتِبِ .

۱۵۱۶.عنه عليه السلام :عالِمٌ مُعانِدٌ خَيرٌ مِن جاهِلٍ مُساعِدٍ .

۱۵۱۷.عنه عليه السلام :العالِمُ يَنظُرُ بِقَلبِهِ وخاطِرِهِ ، الجاهِلُ يَنظُرُ بِعَينِهِ وناظِرِهِ ۱ .

۱۵۱۸.عنه عليه السلام :العالِمُ يَعرِفُ الجاهِلَ لِأَنَّهُ كانَ قَبلُ جاهِلاً ، الجاهِلُ لا يَعرِفُ العالِمَ لِأَنَّهُ لَم يَكُن قَبلُ عالِمًا ۲ .

۱۵۱۹.عنه عليه السلامـ فيما نُسِبَ إلَيهِـ : اِثنانِ يَهونُ عَلَيهِما كُلُّ شَيءٍ : عالِمٌ عَرَفَ العَواقِبَ ، وجاهِلٌ يَجهَلُ ما هُوَ فيهِ ۳ .

۱۵۲۰.عنه عليه السلام :إنَّ اللّهَ يُحِبُّ المُؤمِنَ العالِمَ الفَقيهَ الزّاهِدَ الخاشِعَ الحَيَّ الحَليمَ الحَسَنَ الخُلقِ والمُقتَصِدَ المُنصِفَ المُتَعَفِّفَ ۴ .

۱۵۲۱.عنه عليه السلام :الجاهِلُ صَغيرٌ وإن كانَ شَيخًا ، والعالِمُ كَبيرٌ وإن كانَ حَدَثًا ۵ .

۱۵۲۲.عنه عليه السلام :لا يَنتَصِفُ عالِمٌ مِن جاهِلٍ ۶ .

۱۵۲۳.الإمام الحسين عليه السلام :لَو أنَّ العالِمَ كُلَّ ما قالَ أحسَنَ وأصابَ لَأَوشَكَ أن يُجَنَّ مِنَ العُجبِ ، وإنَّمَا العالِمُ مَن يَكثُرُ صَوابُهُ ۷ .

۱۵۲۴.الإمام الكاظم عليه السلامـ لِهِشامـ : يا هِشامُ ، مَن أكرَمَهُ اللّهُ بِثَلاثٍ فَقَد لَطَفَ لَهُ : عَقلٍ يَكفيهِ مَؤونَةَ هَواهُ ، وعِلمٍ يَكفيهِ مَؤونَةَ جَهلِهِ ، وغِنًى يَكفيهِ مَخافَةَ الفَقرِ ۸ .

1.(۱۷۲۱ ـ ) غرر الحكم : ۴۴۴۳ ، ۵۴۳۴ ، ۶۲۹۷ ، ۱۲۴۱ .

2.غرر الحكم : ۱۷۷۹ و ۱۷۸۰ ؛ شرح نهج البلاغة : ۲۰ / ۳۳۲ / ۸۱۳ وليس فيه لفظتي «قبل» .

3.شرح نهج البلاغة : ۲۰ / ۲۹۱ / ۳۳۳ .

4.مطالب السؤول : ۴۸ .

5.كنزالفوائد : ۱ / ۳۱۸ ؛ شرح نهج البلاغة : ۲۰ / ۳۲۷ / ۷۵۰ .

6.غرر الحكم : ۱۰۷۳۳ . انتصَفَ منه : إذا استوفى حقّه منه كاملاً حتى صار كلّ على النصف سواء(تاج العروس :۱۲ / ۵۰۲) .

7.محاضرات الاُدباء : ۱ / ۵۰ ؛ إحقاق الحقّ : ۱۱ / ۵۹۰ .

8.تحف العقول : ۴۰۰ .

  • نام منبع :
    علم و حكمت جلد دوّم
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری شهری، با همکاری: رضا برنجکار، ترجمه: عبدالهادی مسعودی
    تعداد جلد :
    2
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 33638
صفحه از 721
پرینت  ارسال به