در این اثر، ارزش علم و عقل از دیدگاه اسلام در آیات قرآن و روایات شیعه و اهل سنّت، به صورت موضوعی گردآوری شده است. کتاب، در هفت بخش تنظیم یافته است: بخش نخست، در بارۀ دانش و مشتمل بر مباحثی است در بارۀ حقیقت، فضیلت و آثار دانش و آنچه در انواع دانش‌ها آمده است. بخش دوم، در بارۀ حکمت است و شامل: معنا، فضیلت، آثار و اساس حکمت، حکمت‌های جامع، ویژگی‌های حکیمان و مطالبی متنوع در بارۀ این موضوع است. بخش سوم، به مبادی شناخت و الهام، و اسباب معارف عقلی و قلبی پرداخته است. بخش چهارم، ویژۀ مطالبی در باب موانع شناخت و اسباب رفع این موانع است. بخش پنجم، به مباحثی در زمینۀ آموختن و وجوب، فضیلت و احکام آن و نیز آداب پرسیدن می‌پردازد. بخش ششم، مباحثی در بارۀ ضرورت، فضیلت و آداب آموزش و همچنین آداب پاسخ دادن به سؤال آمده است. فصل هفتم، ویژۀ عالِم است که شامل مطالبی در بارۀ فضیلت، آداب، ویژگی‌ها، حقوق و اقسام دانشمند، همراه با نمونه‌های خوب و بد آن است.