579
علم و حكمت جلد دوّم

۲ / ۱۲

توقّف هنگام ندانستن

قرآن

«از چيزى كه بدان آگاهى ندارى پيروى مكن كه گوش و ديده و دل ، هر يك در آن كار مسؤول است» .

حديث

۱۶۵۹.پيامبر خدا صلى الله عليه و آلهـ به على عليه السلامـ : از ويژگيهاى مؤمن آن است كه از حرامها پاك باشد و در شبهه ها توقف كند .

۱۶۶۰.امام على عليه السلام :از آنچه بدان آگاهى ندارى ، خبر مده .

۱۶۶۱.امام على عليه السلام :آنچه را نمى دانى مگو كه در خبر دادنت از آنچه مى دانى متهم مى شوى .

۱۶۶۲.امام على عليه السلام :از پرتو اندرزگوى اندرز گيرنده ، روشنايى گيريد و نصيحت خيرخواه بيدار را بپذيريد و در همان جا كه به شما آموخته ، توقّف كنيد .

۱۶۶۳.زرارة بن اعين :از امام باقر عليه السلام پرسيدم : حقّ خداوند بر بندگان چيست؟ فرمود : آنچه مى دانند بگويند و در آنچه نمى دانند ، توقّف كنند .

۱۶۶۴.امام صادق عليه السلام :اگر بندگان هنگامى كه نمى دانستند ، توقف مى كردند و انكار نمى كردند ، كافر نمى گشتند .

۱۶۶۵.امام صادق عليه السلام :خداوند بندگانش را به دو آيه از كتابش سفارش مخصوص كرده است : اينكه تا ندانند نگويند و آنچه را نمى دانند رد نكنند . خداوند عز و جل مى فرمايد : «آيا از آنان در كتاب پيمان گرفته نشده است كه جز حق به خدا نسبت ندهند؟» و فرمود : «بلكه آنچه را به شناختش احاطه نيافته اند وحقيقت آن هنوز برايشان آشكار نشده است، دروغ مى انگارند» .


علم و حكمت جلد دوّم
578

۲ / ۱۲

التَّوَقُّفُ عِندَ الجَهل

الكتاب

«و لا تَقفُ ما لَيسَ لَكَ بِهِ عِلمٌ إنَّ السَّمعَ و البَصَرَ و الفُؤادَ كُلُّ اُولئِكَ كانَ عَنهُ مَسؤولاً ۱ » .

الحديث

۱۶۵۹.رسول اللّه صلى الله عليه و آلهـ لِعَلِيٍّ عليه السلامـ : مِن صِفاتِ المُؤمِنِ أن يَكونَ بَرِيًّا مِنَ المُحَرَّماتِ ، واقِفًا عِندَ الشُّبَهاتِ ۲ .

۱۶۶۰.الإمام عليّ عليه السلام :لا تُخبِر بِما لَم تُحِط بِهِ عِلمًا .

۱۶۶۱.عنه عليه السلام :لا تَقُل ما لا تَعلَمُ فَتُتَّهَمَ بإِخبارِكَ بِما تَعلَم .

۱۶۶۲.عنه عليه السلام :اِستَصبِحوا مِن شُعلَةِ واعِظٍ مُتَّعِظٍ ، واقبَلوا نَصيحَةَ ناصِحٍ مُتَيَقِّظٍ ، وقِفوا عِندَ ما أفادَكُم مِنَ التَّعليم ۳ .

۱۶۶۳.زُرارَةُ بنُ أعيَن :سَأَلتُ أبا جَعفَرٍ عليه السلام : ما حَقُّ اللّهِ عَلَى العِبادِ ؟ قالَ : أن يَقولوا ما يَعلَمونَ ، ويَقِفوا عِندَ ما لا يَعلَمونَ ۴ .

۱۶۶۴.الإمام الصادق عليه السلام :لَو أنَّ العِبادَ إذا جَهِلوا وقَفوا ولَم يَجحَدوا ، لَم يَكفُروا ۵ .

۱۶۶۵.عنه عليه السلام :إنَّ اللّهَ خَصَّ عِبادَهُ بِآيَتَينِ مِن كِتابِهِ : أن لا يَقولوا حَتّى يَعلَموا ، ولا يَرُدّوا ما لَم يَعلَموا . قالَ اللّهُ عَزَّ وجَلَّ : «أ لَم يُؤخَذ عَلَيهِم ميثاقُ الكِتابِ أن لا يَقولوا عَلَى اللّهِ إلاَّ الحَقَّ ۶ » ، و قالَ : «بَل كَذَّبوا بِما لَم يُحيطوا بِعِلمِهِ و لَمّا يَأتِهِم تَأويلُهُ ۷ » ۸ .

1.الإسراء : ۳۶ .

2.التمحيص : ۷۴ / ۱۷۱ .

3.(۱۸۸۱ ـ ) غرر الحكم : ۱۰۱۷۹ ، ۱۰۴۲۶ ، ۲۵۴۵ .

4.الكافي : ۱ / ۴۳ / ۷ ، التوحيد : ۴۵۹ / ۲۷ «حجّة اللّه » بدل «حقّ اللّه » ، منية المريد : ۲۱۵ .

5.الكافي : ۲ / ۳۸۸ / ۱۹ عن زرارة ، المحاسن : ۱ / ۳۴۰ / ۷۰۰ عن زرارة عن الإمام الباقر عليه السلام ، وراجع غرر الحكم : ۷۵۸۲ .

6.الأعراف : ۱۶۹ .

7.يونس : ۳۹ .

8.الكافي : ۱ / ۴۳ / ۸ عن إسحاق بن عبداللّه ، منية المريد : ۲۱۶ ، بصائر الدرجات : ۵۳۷ / ۲ عن إسحاق بن عبداللّه وفيه «حصر» بدل «خصّ» .

  • نام منبع :
    علم و حكمت جلد دوّم
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری شهری، با همکاری: رضا برنجکار، ترجمه: عبدالهادی مسعودی
    تعداد جلد :
    2
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 33530
صفحه از 721
پرینت  ارسال به