455
علم و حكمت جلد دوّم

«اوست همان كس كه در ميان مردم درس ناخوانده ، پيامبرى از (جِنس) خودشان برانگيخت تا آياتش را بر ايشان فرو خواند و آنها را پاك سازد و به آنان كتاب و حكمت بياموزد؛ هرچند كه پيش از آن در گمراهى آشكارى بودند .»

حديث

۱۲۴۴.در تفسير سخن خداى متعال : «بى گمان ابراهيم (خود به تنهايى) امتى مطيع خداوند و پاكدين بود و از مشركان نبود .» ، روايت شده است كه وى آموزگار نيكيها بود .

۱۲۴۵.عبداللّه بن عمرو :پيامبر خدا صلى الله عليه و آله روزى از يكى از حجره هاى خود بيرون آمد و داخل مسجد شد و با دو حلقه روبرو شد : يك حلقه قرآن مى خواندند و خدا را ياد مى كردند و حلقه ديگر به يادگرفتن و ياد دادن سرگرم بودند . پيامبر صلى الله عليه و آلهفرمود : همه اينها در كار خيرند . اينان به تلاوت قرآن مشغول اند و دعا مى كنند . اگر خدا بخواهد به ايشان عطا مى كند و اگر بخواهد باز مى دارد ، و آنان به آموختن وفراگرفتن سرگرم اند ومن آموزگار برانگيخته شدم، پس با آنان نشست.

۱۲۴۶.عبداللّه بن عمرو :پيامبر خدا صلى الله عليه و آله بر دو گروه در مسجدش گذشت و فرمود : هر دو در كار خيرند و يكى بر ديگرى برترى دارد . اما اينان خدا را مى خوانند و به او رغبت مى ورزند ، پس اگر خدا بخواهد بدانان عطا مى كند و اگر بخواهد باز مى دارد؛ ولى اينان فقه و دانش فرا مى گيرند و به نادان مى آموزند ، پس آنان برترند و من آموزگار برانگيخته شدم ، پس در ميان آنان نشست .

۲ / ۲

ويژگى هاى آموزش

الف : زكات دانش

۱۲۴۷.امام على عليه السلام :بذل دانش زكات دانش است .

۱۲۴۸.امام على عليه السلام :زكات دانش نشر آن است .

۱۲۴۹.امام على عليه السلام:زكات دانش بذل آن به مستحقّش و واداشتن نفس در عمل به آن است.


علم و حكمت جلد دوّم
454

الحديث

۱۲۴۴.رُوِيَ في قَولِهِ تَعالى : «إنَّ إبراهيمَ كانَ اُمَّةً قانِتًا للّهِِ حَنيفًا و لَم يَكُ مِنَ المُشرِكينَ ۱ » أنَّهُ كانَ يَعلِّمُ الخَيرَ . ۲

۱۲۴۵.عَبدُاللّهِ بنُ عَمرو :خَرَجَ رَسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله ذاتَ يَومٍ مِن بَعضِ حُجَرِهِ فَدَخَلَ المَسجِدَ فَإِذا هُوَ بِحَلقَتَينِ : إحداهُما يَقرَؤونَ القُرآنَ ويَدعونَ اللّهَ ، والاُخرى يَتَعَلَّمونَ ويُعَلِّمونَ . فَقالَ النَّبِيُّ صلى الله عليه و آله : كُلٌّ عَلى خَيرٍ هؤُلاءِ يَقرَؤونَ القُرآنَ ويَدعونَ اللّهَ ، فَإِن شاءَ أعطاهُم وإن شاءَ مَنَعَهُم ، وهؤُلاءِ يَتَعَلَّمونَ ويُعَلِّمونَ ، وإنَّما بُعِثتُ مُعَلِّمًا فَجَلَسَ مَعَهُم ۳ .

۱۲۴۶.عَنهُ :إنَّ رَسولَ اللّهِ صلى الله عليه و آله مَرَّ بِمَجلِسَينِ في مَسجِدِهِ ، فَقالَ صلى الله عليه و آله : كِلاهُما عَلى خَيرٍ ، وأحَدُهُما أفضَلُ مِن صاحِبِهِ ، أمّا هؤُلاءِ فَيَدعونَ اللّهَ ويَرغَبونَ إلَيهِ ، فَإِن شاءَ أعطاهُم وإن شاءَ مَنَعَهُم ، وأمّا هؤُلاءِ فَيَتَعَلَّمونَ الفِقهَ والعِلمَ ، ويُعَلِّمونَ الجاهِلَ ، فَهُم أفضَلُ . وإنَّما بُعِثتُ مُعَلِّمًا . ثُمَّ جَلَسَ فيهِم ۴ .

۲ / ۲

خَصائِصُ التَّعليمِ

أ : زَكاةُ العِلمِ

۱۲۴۷.الإمام عليّ عليه السلام :بَذلُ العِلمِ زَكاةُ العِلم .

۱۲۴۸.عنه عليه السلام :زَكاةُ العِلمِ نَشرُهُ ۵ .

۱۲۴۹.عنه عليه السلام :زَكاةُ العِلمِ بَذلُهُ لِمُستَحِقِّهِ وإجهادُ النَّفسِ فِي العَمَلِ بِهِ ۶ .

1.النحل : ۱۲۰ .

2.إرشاد القلوب : ۱۴ ؛ وراجع المستدرك على الصحيحين : ۳ / ۳۰۵ / ۴۱۸۸ .

3.سنن ابن ماجة : ۱ / ۸۳ / ۲۲۹ ؛ وراجع منية المريد : ۱۰۶ .

4.سنن الدارمي : ۱ / ۱۰۵ / ۳۵۵ ، جامع بيان العلم : ۱ / ۵۰ .

5.(۱۴۳۸ و ) غرر الحكم : ۴۴۳۶ ، ۵۴۴۴ .

6.غرر الحكم : ۵۴۵۸ .

  • نام منبع :
    علم و حكمت جلد دوّم
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری شهری، با همکاری: رضا برنجکار، ترجمه: عبدالهادی مسعودی
    تعداد جلد :
    2
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 33509
صفحه از 721
پرینت  ارسال به