135
علم و حكمت جلد اوّل

۳۵۷.عامر شعبى :اميرمؤمنان على عليه السلام بدون آمادگى قبلى ، نه نكته بيان داشت كه چشمان بلاغت را بركندند و گوهرهاى حكمت را يتيم كردند و همه آدميان را از رسيدن به حدّ هريك از آنها باز داشتند . سه نكته از آنها در مناجات و سه نكته در حكمت و سه ديگر در ادب است . امّا آنچه در مناجات است : خداى من مرا در عزّت همين بس كه بنده توام و اين افتخار مرا بس است كه تو پروردگار منى . تو آن گونه اى كه من دوست دارم ، پس مرا آن گونه كه دوست دارى قرار ده . و آنچه در حكمت است : ارزش هر انسان در چيزى است كه نيك مى داند و آنكه اندازه خود را شناخت ، هلاك نشد و انسان در زير زبانش نهفته است و آنچه در ادب است : بر هر كه مى خواهى منّت بنه تا امير او باشى و به هركه مى خواهى اظهار نياز كن تا اسير او گردى و به هركه مى خواهى بى نيازى نشان ده ، تا همانند او باشى .


علم و حكمت جلد اوّل
134

۳۵۷.عامِرٌ الشّعبِيّ :تَكَلَّمَ أميرُ المُؤمِنينَ عليه السلام بِتِسعِ كَلِماتٍ اِرتَجَلَهُنَّ ارتِجالاً ۱ ، فَقَأنَ عُيونَ البَلاغَةِ ، وأيتَمنَ جَواهِرَ الحِكمَةِ ، وقَطَعنَ جَميعَ الأَنامِ عَنِ اللَّحاقِ بِواحِدَةٍ مِنهُنَّ . ثَلاثٌ مِنها فِي المُناجاةِ ، وثَلاثٌ مِنها فِي الحِكمَةِ ، وثَلاثٌ مِنها فِي الأَدَبِ .
فَأَمَّا اللاّتي فِي المُناجاةِ ، فَقالَ : إلهي كَفى لي عِزًّا أن أكونَ لَكَ عَبدًا ، وكَفى بي فَخرًا أن تَكونَ لي رَبًّا ، أنتَ كَما اُحِبُّ فَاجعَلني كَما تُحِبُّ .
وأمَّا اللاّتي فِي الحِكمَةِ ، فَقالَ : قيمَةُ كُلِّ امرِئٍ ما يُحسِنُهُ ، وما هَلَكَ امرُؤٌ عَرَفَ قَدرَهُ ، والمَرءُ مَخبُوٌّ تَحتَ لِسانِهِ .
وأمَّا اللاّتي فِي الأَدَبِ ، فَقالَ : اُمنُن عَلى مَن شِئتَ تَكُن أميرَهُ ، واحتَج إلى مَن شِئتَ تَكُن أسيرَهُ ، واستَغنِ عَمَّن شِئتَ تَكُن نَظيرَهُ ۲ .

1.ارتجل الكلام ارتجالاً : إذا اقتضبه اقتضابا وتكلّم به من غير أن يهيّئه قبل ذلك (لسان العرب : ۱۱ / ۲۷۲) .

2.الخصال : ۴۲۰ / ۱۴ ، روضة الواعظين : ۱۲۳ وفيه «كَفى بِي عِزّا أن أكُونَ لَكَ عَبدا» .

  • نام منبع :
    علم و حكمت جلد اوّل
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری شهری، با همکاری: رضا برنجکار، ترجمه: عبدالهادی مسعودی
    تعداد جلد :
    2
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 111043
صفحه از 443
پرینت  ارسال به