شود. در مقابل، حامیان برنامه فقط خویشتنداری بر آن بودند که آموزش ارتباط جنسی سالم برای نوجوانان نمی‌تواند جامعه را از شر بیماری‌های مقاربتی، فرزندان نامشروع و ناخواسته، سقط جنین و مشکلات روانی مربوط نجات دهد. تنها راه نجات از پیامدهای هولناک و زندگی‌سوز، عفاف یا خویشتنداری جنسی است.

همان‌گونه که گذشت، برنامه فقط خویشتنداری شامل آموزش‌های مختلفی بود که تا حدی خانواده‌ها به آن توجه کردند. در بررسی این برنامه، به نظر می‌رسد شعار «عشق بدون سکس» خودنمایی می‌کند. در حقیقت «عشق بدون سکس» فقط شعار نبود، بلکه سازوکار اجرایی این برنامه بود که خویشتنداری را فقط در حیطه آمیزش جنسی خلاصه کرد و از این موضوع غافل بود که نمی‌توان مقدّمات ورود به ارتباط جنسی را آزاد گذاشت و انتظار داشت عفّت زنان و مردان حفظ شود.

نگاهی به وضعیت جوامع مسلمان و عربی نشان می‌دهد همچنان فرهنگ اجتماعی که از میان آداب و رسوم خانواده‌های مسلمان و عرب سر بر آورده، تعیین‌کننده سبک خویشتنداری بوده است. البته، قبل از اینکه ببینند در فرهنگ خود چه دارند و چه می‌توانند، نباید درگیر تجربه روش‌هایی شوند که متناسب با ساختار و فرهنگ مردمانی متفاوت است. گذشته از این، برخی از این روش‌ها هنوز در بوته آزمایش‌اند. مسلمانان در جامعه‌ای زندگی می‌کنند که دین و مذهب مردم آن بیشترین نفوذ را در سبک زندگی فردی و اجتماعی دارد (دویری، ۱۳۸۹). چگونه می‌توان تصور کرد که حل مشکل و درمان در این سبک زندگی جدای از فرهنگ دینی باشد؟ بخش چشمگیری از ملل مسلمان نیز با وضعیت اقتصادی و اجتماعی نسبتاً وخیمی دست و پنجه نرم می‌کنند. لذا نمی‌توان انتظار داشت در فکر تدوین و اجرای برنامه‌ها و راهبردهایی در چارچوب فرهنگ اسلامی‌بومی باشند. آنها از ما فاصله دارند و فرصتی برای قدم‌نهادن در راه ندارند. پس بر ما است که دوباره به فرهنگ اصیل اسلامی سری بزنیم؛ فرهنگی که راه برون‌رفت از این مسئله را در رویکرد ازدواج- عفت‌ورزی دانسته است.

۵ ـ ۴. آسیب‌های فقر، بیکاری و جنگ

امروزه عوامل مختلفی مانند بیکاری، آسیب‌های پس از جنگ و مواد مخدر در میان جوانان و نوجوانان برخی کشورهای منطقه، باعث افزایش احتمال وقوع تجارت سکس و گسترش انحرافات جنسی شده است. در هر صورت، درصد بیکاری در میان جوانان برخی کشورهای منطقه در خور توجه است (الیسار، ۲۰۰۳). از این‌رو برای مطالعه و بررسی رفتارهای جنسی جامعه و شناسایی متغیرها در الگوهای رفتاری جوانان، به منظور برنامه‌ریزی و اجرای طرح‌های بهبود بهداشت جنسی باید عواملی همچون بیکاری، جنگ، وضعیت اقتصادی و... را در نظر گرفت.

۶. ضرورت ترسیم مدلی متفاوت

دوره‌هایی که جامعه غربی پشت سر گذاشته تا به راهبرد خویشتنداری جنسی کنونی دست یافته، نشان می‌دهد بیشتر از آنکه بی‌توجهی به ارضای صحیح نیاز جنسی ممکن است بهداشت روانی و اجتماعی را تهدید کند، نداشتن ساختار مناسب اجتماعی در مدیریت روابط جنسی ممکن است آسیب‌رسان باشد؛ زیرا شیوع بیماری‌های مقاربتی، افزایش بارداری‌های ناخواسته در نوجوانی، افزایش فرزندان نامشروع و بی‌سرپرست، افزایش نگرانی‌های خانواده‌ها، نوجوانان و جوانان، سست‌شدن بنیان خانواده‌ها و...، دست‌کم از جمله آسیب‌هایی بوده که پیش از اجرایی‌شدن هر گونه راهبرد دامن جامعه را به طور جدی آلوده کرده است.

مقابله صِرف با آسیب‌های روابط باز جنسی نتوانست خود آسیب را کنترل کند. گویی این بار چاقو دسته خود را بریده است. تبلیغ برای استفاده از وسایل بهداشتی و پیش‌گیری، خودْ موجب ترویج فضای امن کاذب برای روابطِ جنسیِ در واقع ناایمن شد. هنگامی که شهوت نیروی خود را اعمال می‌کند، چگونه می‌توان تصور کرد افراد فرصت فکرکردن و در نهایت تصمیم‌گیری عاقلانه داشته باشند. از این‌رو «برنامه فقط خویشتنداری» راه برون‌رفت از این وضعیت دانسته شد. بخش در خور توجهی از مسئولان ایالت‌های امریکا اصرار داشتند آموزش استفاده از وسایل بهداشتی و پیش‌گیری نیز به همراه برنامه خویشتنداری اجرا