53
الگوی تنظیم رفتار جنسی با رویکرد اسلامی

۶. سلامت رفتار جنسی

نظام جاری در عالم وجود، بقای نوع انسان را خواسته که البته از طریق بقای افراد تأمین می‌شود. بنا بر اراده خداوند، تا زمانی که او بخواهد آدمی باید در روی زمین بماند و نسلش منقرض نشود. برای تضمین و تأمین این غرض ساختمان بشر را مجهز به جهاز تناسلی کرده است تا انسان جدید به وجود آید و جانشین دو انسان قبلی شود؛ و به این وسیله سلسله نسل این نوع بدون تعطیل و انقطاع ادامه حیات دهد. صرف داشتن دستگاه تناسلی برای جنس نر و ماده کافی نیست تا آن هدف محقق شود؛ نیرویی لازم است تا این دو دستگاه را به کار بیندازد و به خدمت بگیرد. از این‌رو نیرویی به نام شهوت در دو طرف به ودیعه سپرده شده تا هر یک به دیگری متمایل گردد و ازدواج انجام شود. البته می‌بینیم که همه مردم به دلایلی به این هدف نمی‌رسند؛ یعنی غرض خلقت به طور غالبی به نتیجه منتهی می‌شود نه به صورت مطلق. اما به هر حال غرض کلی نظام آفرینش انسان محقق می‌گردد.

بنابراین، مجهزبودن انسان به مجموعه‌ای از این استعدادها، که آن را غریزه جنسی می‌نامیم، آدمی را دعوت می‌کند به اینکه برای به‌دست‌آوردن فرزند، از طریق شهوت، به ازدواج اقدام کند. از سوی دیگر، عقلی که در او به ودیعه سپرده شده، دعوت دیگری اضافه بر دعوت جهاز تناسلی دارد، و آن این است که انسان را می‌خواند به اینکه خود را از فحشا، که مایه فساد سعادت زندگی او و ویرانگر اساس خانواده و قاطع نسل است، حفظ کند. این دو مصلحت، یعنی مصلحت تولید نسل و مصلحت ایمنی از انحرافات جنسی، ملاک و معیاری غالبی است که زیربنای ازدواج را در اسلام تشکیل می‌دهد (طباطبایی، ۱۴۱۷: ۴/۲۷۰).

تاریخ زندگی بشر نشان داده است مصالح احکام تکوینی و تشریعی همیشه و همه جا، به طور کامل ظهور پیدا نمی‌کند؛ به‌ویژه زندگی جنسی بشر به دلیل وجود انگیزه اولیه لذت‌جویی مبتلا به انحراف بوده است. گاه دیده می‌شود که عقل ابداً یارای مهار شهوت را ندارد. امروزه انحرافات جنسی چنان رشد کرده است که در سیاست‌گذاری‌های اعتقادی، اقتصادی، نظامی و گاه سیاسی هم وارد شده است. به شکلی متناقض، نمایش موضوعات جنسی در فرهنگ آمریکا، که بیشتر جنبه انتفاعی پیدا کرده است، برای جوانان شعار «سکس، عشق و لذت آزاد» را ترویج می‌کند؛ در حالی که ضرورت سلامت جنسی جوانان


الگوی تنظیم رفتار جنسی با رویکرد اسلامی
52

در فرهنگ اسلامی چیزی با عنوان سرکوب میل جنسی وجود ندارد. سرکوب‌کردن میل و نیاز جنسی مخالف با حکمت آفرینش این نعمت خدادادی است. تنها محدودیت موجود در فرهنگ اسلامی درباره ارضای غریزه جنسی مربوط به آسیب‌های آن است. رویکرد اسلام مبتنی بر «مصون‌سازی» افراد در برابر این آسیب‌ها است. در آینده خواهیم گفت که این رویکرد شامل دو راهبرد اساسی است که اولینِ آن ارضای غریزه جنسی در چارچوب ازدواج دائم و سپس موقت است، و رکن دوم، تقویت توانمندی خویشتنداری فرد در مقابل تحریک‌های جنسی آلوده۱ (متقی هندی، ۱۴۰۹: ۵/۳۳۵). آنجا که سخن از خویشتنداری جنسی است، درباره تقویت نیروهای روانی مثبتی بحث می‌شود که برای کنترل تحریک‌های آزاردهنده جنسی به کار می‌آیند. تحریک‌های جنسی که به هر دلیل ممکن است موجب انحراف شود؛ یعنی به رفتارهای جنسی خارج از چارچوب ازدواج منجر شود.

در اینجا لازم است به این نکته نیز اشاره کنیم که ارتباط جنسیِ خارج از ازدواج را نمی‌توان در زمره خوردن گوشت مردارِ در حال اضطرار دانست. زیرا، همان‌گونه که قبلاً اشاره شد، نیاز جنسی، نوعی نیاز مادی و ثانویه است؛ به این معنا که فعالیت جنسی به فقدان تعادل بدنی و هورمونی وابسته است، اما برانگیختگی جنسی بستگی کمتری به فعالیت هورمونی و بدنی دارد و بیشتر به تحریک از بیرون وابسته است (ریو، ۱۳۸۱: ۹۷). از این‌رو نیاز جنسی مانند گرسنگی و تشنگی نوعی نیاز حیاتی نیست و می‌توان آن را با روش‌هایی کنترل کرد. اگرچه ارضانشدن مناسب آن ممکن است مشکلات و اختلالاتی را پدید آورد، فروکش کردنش موجب مرگ کسی نمی‌شود. طبق بیان امام رضا علیه السلام استفاده از مردار یا گوشت خوک زمانی مجاز است که اضطرار برای شخص ایجاب می‌کند تا برای حفظ زندگی و رفع مرگ از آنها استفاده کند (صدوق، ۱۳۸۵: ۲/۵۹۲). در مقابل، چگونه می‌توان ارتباط جنسی خارج از چارچوب ازدواج را از باب خوردن گوشت مردار در حال اضطرار دانست؟! در حالی که ممنوع‌بودن این‌گونه ارتباط نتوانسته است بسیاری از انحرافات جنسی و پیامدهای خانمان‌سوز آن را کنترل کند؛ چه رسد به اینکه از باب اضطرار مجاز باشد!

1.. «الاحصان إحصانان: إحصان نکاح و إحصان عفاف».

  • نام منبع :
    الگوی تنظیم رفتار جنسی با رویکرد اسلامی
    سایر پدیدآورندگان :
    مهدي عباسي
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1396
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 31629
صفحه از 298
پرینت  ارسال به