219
الگوی تنظیم رفتار جنسی با رویکرد اسلامی

وقوع بسیاری از حوادث، حاصل بی‌تجربگی و کمی مهارت افراد یا قربانیان به هنگام پیش‌آمدن آنها است. زمستان، برف و یخبندان در جاده‌های کوهستانی موجب سُرخوردن، تصادف و سقوط به پرتگاه می‌شود، برای همین راننده باتجربه از سفر در چنین موقعیت‌هایی خودداری می‌کند؛ یا شب‌هنگام نمی‌رود، یا اینکه با تجهیزات کامل ایمنی و ضروری اقدام به سفر می‌کند. اگر راننده نادانی بدون زنجیر چرخ و بدون داشتن بخاری، آذوقه و پوشاک کافی، در شب زمستان و برف به جاده بزند، احتمال وقوع حادثه برایش زیاد است. اگر چنین چیزی روی دهد تقصیر را به گردن شانس و بدبیاری و سرنوشت و قضا و قدر انداختن و شانه از زیر بار مسئولیت شخصی خالی‌کردن، عملی جاهلانه است.

بنابراین، هر چه تحریک بصری، شنوایی، کلامی، رفتاری و... در محیط‌های اجتماعی کمتر باشد، به واسطه برانگیختگی جنسی کمتر، عفاف جنسی آسان‌تر می‌شود. بر این اساس، سازوکارهای کاهش تحریک جنسی در قلمروهای بینایی، شنوایی، گویایی، بویایی، فحوای رفتار و حتی خیال در خور بررسی‌اند.

۲ ـ ۱. قلمرو بینایی

روزی حضرت علی علیه السلام با تعدادی از مردان نشسته بودند که زنی از مقابل آنها گذشت. همراهان حضرت به وی چشم دوختند. حضرت با مشاهده این وضع فرمود: «چشمان این مردان سخت در طلب است که این مایه تحریک و هیجان است»۱ (شریف رضی، ۱۴۱۴: ۵۵۰). هنگامی که چشم به صحنه‌ای دوخته می‌شود، نور کار انتقال تصویر را به دستگاه بینایی انجام می‌دهد. نظام روان‌شناختی به صورت خودکار کار پردازش پیام‌های تصویری را انجام می‌دهد. در اینجا اگر تصویر ورودی با موضوعات جنسی مرتبط باشد، برانگیختگی جنسی ایجاد می‌شود. البته عوامل بازداری موجب می‌شود از میزان برانگیختگی کم شود یا اینکه انگیزه برای رفتارهای جنسی مهار شود. وگرنه در فقدان یا ضعف خویشتنداری تحریک موجب برانگیختگی می‌شود. بدین صورت «کنترل نگاه» از اولین اقدامات پیش‌گیرانه و یاریگرانه برای عفاف جنسی است.

1.. «إِنَّ أَبْصَارَ هَذِهِ الْفُحُولِ طَوَامِحُ وَ إِنَّ ذَلِک سَبَبُ هِبَابِهَا».


الگوی تنظیم رفتار جنسی با رویکرد اسلامی
218

حتی شناختی به فردی از جنس مخالف تمایل پیدا می‌کنند. برای مثال، ممکن است زنی به سبب اندام، لباس‌ها، نحوه لبخندزدن، کیفیت صدا، رایحه بدن یا آنچه می‌گوید، توجه مردی را به خود جلب کند. اگر زن نیز به سهم خود مرد را جذاب ببیند، به او تمایل پیدا می‌کند. مرحله بعد تمایل برای لمس‌کردن است که به قصد نهایی، یعنی رابطه جنسی، انجام می‌شود (فرانکن، ۱۳۸۴: ۱۵۷).

بدین‌صورت، تحریک در قلمروهای ارتباطیِ بینایی، شنوایی، گویایی، بویایی، فحوای رفتار و حتی خیال اتفاق می‌افتد و ممکن است حریم امنیتی زن، مرد و خانواده را به خطر اندازد. اگرچه زنان و دخترانی که حفظ حریم خود را در این چند قلمرو جدی نمی‌گیرند، احتمالاً افرادی قائل و مقید به حریم ارتباطی باشند، اما لازم است به این نکته توجه کنند که امنیت عفافشان فقط به شخص خودشان وابسته نیست. تمامی افرادی که در محیط جامعه از کنار ما گذر می‌کنند از جمله عوامل دخیل در امنیت حریم ما محسوب می‌شوند. نحوه راه‌رفتن، نگاه‌کردن، حرف‌زدن، هیئت بدنی و طرز لباس پوشیدن ما برای دیگران پیام می‌فرستد. حتی اگر زنان و دختران قصد ارسال پیام جنسی نداشته باشند، نامردان به‌ویژه از نوع رفتار و لباس‌پوشیدن آنها تأثیر می‌پذیرند.

تجاوز به عُنف (به‌اجبار و خشونت)، جنایتی ساده یا حادثه‌ای اتفاقی نیست، گرچه شماری از فجایع این‌چنینی به دست اراذل و اشرار سابقه‌دار صورت می‌پذیرد، ولی درصد کلان آن به واسطه روابط نزدیک مابین جانی و قربانی، و پله‌پله در پی روش‌های خُدعه‌آمیز به وقوع می‌پیوندد که موضوعی پیچیده و غامض محسوب می‌شود. باید توجه کنیم شیوه‌های حل چنین مسائل پیچیده‌ای، پیچیده است و نیاز به دقت عمل مناسب دارد. در طبقه‌بندی جرائم، مبارزه با تجاوز، نیازمند آشنایی و آگاهی کافی و لازم از عوامل پیش‌گیرانه است. طبق نظر کارشناسان و آمار و ارقام موجود، درباره دلایل و انگیزه‌های جانیان، می‌توان اطلاعاتی تقریبی و مشابه به دست آورد. در این مطالعات نیازهای جنسی متجاوز و تحریک جنایتکار از جانب خود قربانی از جمله عوامل زمینه‌ساز جنایت بوده است (طباطبایی، ۱۳۹۳).

  • نام منبع :
    الگوی تنظیم رفتار جنسی با رویکرد اسلامی
    سایر پدیدآورندگان :
    مهدي عباسي
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1396
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 31923
صفحه از 298
پرینت  ارسال به