بخشش‌نکردن از جمله پیامدهای ضعف نوع‌دوستی است.۱ تمایل به بهبودبخشیدن به وضعیت دیگران برای خود آنان نه به انگیزه خودخدمتی، نوع‌دوستی۲ نامیده می‌شود. نوع‌دوستی از انگیزه‌های خودخواهانه که ممکن است آن نیز یاری‌رسانی به دیگران را موجب شود، متفاوت است (کار، ۲۰۰۴).
این خصیصه احتمالاً به شکل صفت شخصیتی (منش) است که از پرداختن فرد به رفتارهای دگردوستانه تشکیل شده است (جان‌بزرگی، نوری و آگاه هریس، ۱۳۸۷). از این‌رو مادامی که افراد به بدی اندیشه و کجی درون دچار باشند نمی‌توانند دیگران را دوست بدارند و خیرخواه آنان باشند. در روایت دیگری از حضرت علی علیه السلام (لیثی واسطی، ۱۳۷۶: ۱۲۲) مواسات بیشتر با برادران نشانه صداقت بیشتر در دوستی شمرده شده است: راست‌ترین برادران در دوستی کسانی هستند که در خوشی و ناخوشی با برادران خود بیشتر مواسات می‌کنند.۳ معلوم می‌شود رفتارهای دوستانه به حالت‌های درونی مانند صداقت در دوستی وابسته است.
به نظر می‌رسد نوع‌دوستی به عنوان یک انگیزه، به وسیله انگیزه بنیادی دیگری به نام همدلی برانگیخته می‌شود (باتسون۴ و همکاران،۵ ۲۰۰۲؛ کار، ۲۰۰۴). همدلی توانایی هیجانی مثبتی است که در همان اوایل کودکی در ما شکل می‌گیرد و برانگیزنده مهمی برای رفتارهای نوع‌دوستانه۶ می‌شود (ایزنبرگ،۷ ۲۰۰۵، به نقل از: برک، ۱۳۹۰: ۱/۴۵۱). با همدلی، فرد توانایی خواهد داشت نگرانی‌های دیگران را درک کند. همدلی فرد را به تعهدات خود در مقابل دیگران هوشیار می‌سازد و وجدانش را تحریک می‌کند. همان چیزی است که ما را به سوی
1.. «عن امیر المؤمنین علیه السلام: إِنَّمَا أَنْتُمْ إِخْوَانٌ عَلَی دِینِ اللَّهِ مَا فَرَّقَ بَینَکمْ إِلَّا خُبْثُ السَّرَائِرِ وَ سُوءُ الضَّمَائِرِ فَلَا تَوَازَرُونَ وَ لَا تَنَاصَحُونَ وَ لَا تَبَاذَلُونَ وَ لَا تَوَادُّون؛ شما بر مبنای دین خدا برادر هستید، چیزی جز ناپاکی درون و بدی اندیشه، شما را از هم جدا نکرده، به این لحاظ یکدیگر را یاری نمی‌دهید، و خیرخواهی نمی‌کنید، و به هم بذل و بخشش ندارید و با یکدیگر دوستی نمی‌کنید».
2.. altruism
3.. «عن امیر المؤمنین علیه السلام: أَصْدَقُ الْإِخْوَانِ مَوَدَّةً أَفْضَلُهُمْ لِإِخْوَانِهِ فِی السَّرَّاءِ مُوَاسَاة وَ فِی الضَّرَّاءِ مُوَاسَاة».
4.. Batson, C. D.
5.. Ahmad, N.; Lishner. A. D.; Tsang, J.
6.. altruistic behaviors
7.. Eisenberg, N.
