27
الگوي مصرف از نگاه قرآن و حديث

براى برادران [ايمانى] خود، چندان از خودت مايه مگذار كه زيان آن براى تو، بيشتر از سودش براى آنهاست.
يعنى، وقتى كسى، بدهكارى زيادى دارد ، شما نبايد همه ثروتتان را براى پرداخت بدهى چنين شخصى بدهيد؛ چون در اين صورت، بدون آن كه بدهى او پرداخته شده باشد ، همه ثروت خود را از دست داده ايد . ۱

۶ . ساده زيستى

اصلاح الگوى مصرف ، بدون قناعت و ساده زيستى، و دورى از تجمل گرايى، امكان پذير نيست ، از اين رو، در روايات اهل بيت عليهم السلام كاستن از هزينه هاى زندگى و ساده زيستى ، ۲ مكرّر توصيه شده است . بر پايه روايتى از امام صادق عليه السلام ، ويژگى هاى شخص باايمان، اين گونه است :
المُؤمِنُ حَسَنُ المَعونَةِ ، خَفيفُ المَؤونَةِ ، جَيِّدُ التَّدبيرِ لِمَعيشَتِهِ . ۳ مؤمن، ياريگرى شايسته است، كم خرج است و گذرانِ زندگى اش را خوب تدبير مى كند .
بر اين اساس ، برنامه ريزى در جهت ارتقاى فرهنگ ساده زيستى ، يكى از مصاديق بهترين برنامه ريزى ها براى تدبير زندگى و اصلاح الگوى مصرف است .

1.ر . ك : ح ۱۰۵ .

2.ر . ك : ص ۱۲۱ «قناعت» و ص ۱۲۵ «ساده زيستى» .

3.ر . ك : ح ۱۲۲ .


الگوي مصرف از نگاه قرآن و حديث
26

گندم مورد نياز ما را از بازار تهيه كن!» و افزود :
يا مُعَتِّبُ ! اجعَل قوتَ عِيالى نِصفا شَعيرا ونِصفا حِنطَةً ؛ فَإنَّ اللّهَ يَعلَمُ أنّى واجِدٌ أن اُطعِمَهُمُ الحِنطَةَ عَلى وَجهِها ، ولكِنّى اُحِبُّ أن يَرانِىَ اللّهُ قَد أحسَنتُ تَقديرَ المَعيشَةِ . ۱ اى معتّب! غذاى خانواده مرا ، نيمى جو و نيمى گندم قرار ده؛ خدا مى داند كه من، توانايىِ اين را دارم كه خوراك آنان را تماما گندم قرار دهم؛ ولى من دوست دارم كه خداوند، مرا اين گونه ببيند كه زندگى را خوب تدبير مى كنم.
اين سخن ، بدين معناست كه همدردى با مردم در تنگناهاى اقتصادى، بالاترين مراتب «تدبير زندگى» و زيباترين «الگوى مصرف» در اسلام است كه بايد مورد توجّه ثروتمندان ، بويژه رهبران دينى و سياسى باشد .

۵ . رعايت بيشترين بازدهىِ اجتماعى

يكى از نكات مهم در الگوى مصرف در مشاركت هاى اجتماعى ، اين است كه بايد به گونه اى عمل شود كه داراى بيشترين بازدهى اجتماعى باشد . از اين رو ، هزينه كردن در مواردى كه زيانش براى انسان، بيش از سودش براى ديگران است ، نكوهيده شمرده شده است. چنان كه در روايتى از امام كاظم عليه السلام آمده است :
لاتَبذُل لِاءخوانِكَ مِن نَفسِكَ ما ضَرُّهُ عَلَيكَ أكثَرُ مِن مَنفَعَتِهِ لَهُم . ۲

1.ر . ك : ح ۱۰۸ .

2.ر . ك : ح ۱۰۷ .

  • نام منبع :
    الگوي مصرف از نگاه قرآن و حديث
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری شهری
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1388
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 5819
صفحه از 236
پرینت  ارسال به