179
الگوي مصرف از نگاه قرآن و حديث

۲۲۱.امام رضا عليه السلام :مردى نزد امام صادق ـ كه درودهاى خداوند بر او باد ـ آمد و چنان كه مى خواهد پندش دهد ، به وى گفت: اى ابو عبد اللّه ! چرا دارايى هايت را بخش بخش كرده اى ، حال آن كه اگر يك جا بود ، هم كم هزينه تر بود و هم پر سودتر؟
امام صادق عليه السلام فرمود: «آن را پراكنده ساختم ؛ زيرا اگر به آن يك مال ، آسيبى رسد ، اين يك مال، از آن آسيب، دور مى مانَد و بدين سان ، مجموعه مال حفظ مى شود» .

۲۲۲.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :بر امّت خويش ، نه از فقر ، كه از برنامه ريزى نادرستْ بيم دارم .

۲۲۳.امام على عليه السلام :نشانه هاى بخت برگشتگى، چهار چيزند : بدىِ برنامه ريزى ؛ زشتىِ ريخت و پاش ؛ اندكىِ عبرتگيرى ؛ و فراوانىِ عذرخواهى .

۲۲۴.امام على عليه السلام :با برنامه ريزى نادرست ، توانگرى حاصل نمى شود .

۵ / ۲

نهايت صرفه جويى و سختگيرى

۲۲۵.امام على عليه السلامـ در نامه ايشان به كارگزارانش ـ :قلم هاى خويش را تيز كنيد و ميان سطرهاتان، كم فاصله نهيد و سخن هاى زياده برايم ننويسيد و آنچه را مقصود است بياوريد و از زياده نويسى بپرهيزيد ؛ زيرا دارايى مسلمانان، تحمّل ض سانى را ندارد .

۲۲۶.إحقاق الحق :شبى امير مؤمنان عليه السلام على عليه السلام به بيت المال وارد شد تا تقسيم نامه اموال را بنويسد . طلحه و زبير، نزد وى رفتند . او چراغ پيش رويش را خاموش كرد و دستور داد كه چراغى ديگر از خانه اش بياورند . آن دو، در باره اين كار از او پرسيدند .
فرمود: «روغن آن چراغ، از بيت المال بود و سزاوار نبود كه در پرتوِ آن، با شما به صحبت بنشينم» .


الگوي مصرف از نگاه قرآن و حديث
178

۲۲۱.الإمام الرضا عليه السلام :إنَّ رَجُلاً أتى جَعفَرا ـ صَلَواتُ اللّهِ عَلَيهِ ـ شَبيها بِالمُستَنصِحِ لَهُ ، فَقالَ لَهُ : يا أبا عَبدِ اللّهِ ، كَيفَ صِرتَ اتَّخَذتَ الأَموالَ قِطَعا مُتَفَرِّقَةً ؛ ولَو كانَت في مَوضِعٍ ( واحِدٍ ) كانَت أيسَرَ لِمَؤونَتِها وأعظَمَ لِمَنفَعَتِها !؟
فَقالَ أبو عَبدِ اللّهِ عليه السلام : اِتَّخَذتُها مُتَفَرِّقَةً ؛ فَإِن أصابَ هذَا المالَ شَيءٌ سَلِمَ هذَا المالُ ، وَالصُّرَّةُ تُجمَعُ بِهذا كُلِّهِ . ۱

۲۲۲.رسول اللّه صلى الله عليه و آله :ما أخافُ عَلى اُمَّتِي الفَقرَ ، ولكِن أخافُ عَلَيهِم سوءَ التَّدبيرِ . ۲

۲۲۳.الإمام عليّ عليه السلام :يُستَدَلُّ عَلَى الإِدبارِ بِأَربَعٍ : سوءِ التَّدبيرِ وقُبحِ التَّبذيرِ ، وقِلَّةِ الِاعتِبارِ ، وكَثرَةِ الِاعتِذارِ . ۳

۲۲۴.عنه عليه السلام :لا غِنىً مَعَ سوءِ تَدبيرٍ . ۴

۵ / ۲

مُراعاةُ أقصى حَدٍّ مِنَ الاِقتِصادِ والتَّقَشُّفِ

۲۲۵.الإمام عليّ عليه السلامـ في كِتابِهِ إلى عُمّالِهِ ـ: أدِقّوا أقلامَكُم ، وقارِبوا بَينَ سُطورِكُم ، وَاحذِفوا عَنّي فُضولَكُم ، وَاقصِدوا قَصدَ المَعاني ، وإيّاكُم وَالإِكثارَ! فَإِنَّ أموالَ المُسلِمينَ لا تَحتَمِلُ الإِضرارَ . ۵

۲۲۶.إحقاق الحقّ :كانَ أميرُ المُؤمِنينَ عَلِيٌّ دَخَلَ لَيلَةً في بَيتِ المالِ يَكتُبُ قِسمَةَ الأَموالِ ، فَوَرَدَ عَلَيهِ طَلحَةُ وَالزُّبَيرُ ، فَأَطفَأَ عليه السلام السِّراجَ الَّذي بَينَ يَدَيهِ ، وأمَرَ بِإِحضارِ سِراجٍ آخَرَ مِن بَيتِهِ ، فَسَأَلاهُ عَن ذلِكَ ، فَقالَ : كانَ زَيتُهُ مِن بَيتِ المالِ ؛ لا يَنبَغي أن نُصاحِبَكُم في ضَوئِهِ . ۶

1.الكافي : ج ۵ ص ۹۱ ح ۱ عن معمر بن خلّاد ، بحار الأنوار : ج ۴۷ ص ۵۸ ح ۱۰۹ .

2.عوالي اللآلي : ج ۴ ص ۳۹ ح ۱۳۴ .

3.غرر الحكم : ح ۱۰۹۵۸ ، عيون الحكم والواعظ : ص ۵۵۲ ح ۱۰۱۷۶ .

4.غرر الحكم : ح ۱۰۹۱۹ ، عيون الحكم والواعظ : ص ۵۴۴ ح ۱۰۱۰۵ .

5.الخصال : ص ۳۱۰ ح ۸۵ عن الإمام الصادق عن آبائه عليهم السلام ، بحار الأنوار : ج ۴۱ ص ۱۰۵ ح ۶ .

6.إحقاق الحقّ : ج ۸ ص ۵۳۹ .

  • نام منبع :
    الگوي مصرف از نگاه قرآن و حديث
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری شهری
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1388
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 5896
صفحه از 236
پرینت  ارسال به