15
الگوي مصرف از نگاه قرآن و حديث

ب ـ الگوى تخصيص درآمد

فصل دوم اين مجموعه ، به تبيين الگوى تخصيص درآمد ، و توضيح مواردى كه درآمد بايد در آنها مصرف شود ، اختصاص يافته است كه عبارت اند از :

۱ . نيازهاى شخصى

آيات و روايات فراوانى تأكيد دارند كه انسان بايد از لذّت هاى حلال مادى استفاده كند ۱ و در شمارى از روايات، با اين تعبير كه «خداوند متعال، دوست دارد كه بهره گيرى از نعمتى را كه به بنده اش داده، ببيند»، ۲ مردم را به استفاده از اين لذّت ها به اندازه نياز، تشويق مى نمايند ، و نيز كسانى را كه خود را از لذّت هاى مشروع زندگى، محروم كرده اند، به شدّت نكوهش مى نمايند . ۳ البته تخصيص درآمد به نيازهاى شخصى، بايدها و نبايدهايى دارد كه به آن اشاره خواهد شد .

۲ . گشاده دستى براى خانواده

دومين مورد تخصيص درآمد ـ كه در روايات اسلامى به آن، توصيه شده ـ ، گشاده دستى در تأمين نيازهاى خانواده است . اين موضوع، آن قدر اهميت دارد كه در روايتى از امام زين العابدين عليه السلام آمده است :

1.ر . ك : ص ۷۳ «نيازهاى شخصى» .

2.ر . ك : ص ۷۷ «آشكار كردن نعمت» .

3.همان جا .


الگوي مصرف از نگاه قرآن و حديث
14

همانند اعضاى پيكر يك انسان اند :
المُؤمِنُ أخُو المُؤمِنِ كَالجَسَدِ الواحِدِ ، إنِ اشتَكى شَيئا مِنهُ وَجَدَ ألَمَ ذلِكَ فى سائِرِ جَسَدِهِ ، وأرواحُهُما مِن روحٍ واحِدَةٍ ، وإنَّ روحَ المُؤمِنِ لَأشَدُّ اتِّصالاً بِروحِ اللّهِ مِن اتِّصالِ شُعاعِ الشَّمسِ بِها . ۱ مؤمن ، برادر مؤمن است و همانند يك پيكرند كه اگر عضوى از آن به درد آيد ، ساير اعضايش نيز آن درد را در خود ، احساس مى كنند . روح آن دو مؤمن ، از يك روح است . پيوند روح مؤمن به روح خداوند ، بيشتر از پيوند پرتوِ خورشيد به خورشيد است.
اين باور ، ايجاب مى نمايد كه در جامعه اسلامى، توسعه و رفاه بايد به صورت متعادل در ميان يكايك مردم، تقسيم گردد .

سه. تلازمِ تكامل معنوى و كنترل لذّت هاى مادى

در روايتى از امام على عليه السلام آمده است :
دَواءُ النَّفسِ الصَّومُ عَنِ الهَوى، وَالحِميَةُ عَن لَذّاتِ الدُّنيا . ۲ دواى نفْس، باز ايستادن از هوس است ، و منع نمودن از لذّت هاى دنيا .
در مقابل ، لذت گرايى و زياده روى در مصرف قرار دارد كه موجب انحطاط معنوى و مانع كمالات نفسانى است . ۳ بر اين اساس ، كنترل خواسته هاى مادى ، به منظور تكامل معنوى، لازم و ضرورى است .

1.ر . ك : ح ۱۱ .

2.ر . ك : ح ۱۸ .

3.ر . ك : ص ۱۴۳ «افراط در رفاه طلبى» .

  • نام منبع :
    الگوي مصرف از نگاه قرآن و حديث
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری شهری
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1388
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 5806
صفحه از 236
پرینت  ارسال به