135
الگوي مصرف از نگاه قرآن و حديث

۱۳۸.تفسير العيّاشىـ به نقل از ابو بصير ـ :از امام صادق عليه السلام از آيه «و هيچ گونه ولخرجى مكن» سؤال كردم . امام عليه السلام فرمود : «اين كه انسان ، اموال خود را آن قدر بذل و بخشش كند كه خود تهى دست شود» .
گفتم : پس در مال حلال نيز ولخرجى و تبذير هست؟
فرمود : «آرى» .

۱۳۹.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :هر كه ريخت و پاش كند ، خداوند ، او را به فقر ، دچار مى گردانَد .

۱۴۰.امام على عليه السلام :فراوان اسراف كردن ، ويرانى به دنبال دارد .

۱۴۱.امام على عليه السلامـ در حكمت هاى منسوب به وى ـ :سه چيز را پايدارى نباشد: مال در دستِ ريخت و پاش كننده ، پاره ابرِ تابستانى ، و خشمِ عاشق .

۱۴۲.امام على عليه السلام :عار سخاوتمندى ، اسراف است .

۱۴۳.امام على عليه السلام :زشت ترين بخشش ، اسراف است .

۱۴۴.امام على عليه السلامـ در حكمت هاى منسوب به وى ـ- :تفاوت ميان دست و دل بازى وريخت و پاش ، اين است : دست و دل باز ، از چيزى مى بخشد كه قدرش را مى داند ، ميزانِ دلبستگى به آن را مى شناسد ، و آن را در جاى صحيحْ مصرف مى كند و بخشش و دَهشِ وى ، بالنده و پاك است ؛ وَ[لى] ريخت و پاش كننده ، چيزى را مى بخشد كه قدر دلبستگى به آن را نمى داند ، حق ميانه روى در آن را نمى شناسد ، و ميزان احسانى را كه مى كند ، ارزيابى نمى كند . و او را بدين كار ، وسوسه اى از وسوسه هايش مى كشانَد و مى خواهد تا وى را فراوان ستايش كنند . [پس ]ميان اين دو ، فاصله بسيار است .


الگوي مصرف از نگاه قرآن و حديث
134

۱۳۸.تفسير العيّاشي عن أبي بصيرٍ :سَأَلتُ أبا عَبدِ اللّهِ عليه السلام عَن قَولِهِ : «وَ لَا تُبَذِّرْ تَبْذِيرًا» ، قالَ : بَذْلُ الرّجُلِ مالَهُ ويَقعُدُ لَيسَ لَهُ مالٌ ، قالَ : فَيَكونُ تَبذيرٌ في حَلالٍ؟ قالَ : نَعَم . ۱

۱۳۹.رسول اللّه صلى الله عليه و آله :مَن بَذَّرَ أفقَرَهُ اللّهُ . ۲

۱۴۰.الإمام عليّ عليه السلام :كَثرَةُ السَّرَفِ تُدَمِّرُ . ۳

۱۴۱.عنه عليه السلامـ فِي الحِكَمِ المَنسوبَةِ إلَيهِ ـ: ثَلاثَةُ أشياءَ لا دَوامَ لَها : المالُ في يَدِ المُبَذِّرِ ، وسَحابَةُ الصَّيفِ ، وغَضَبُ العاشِقِ . ۴

۱۴۲.عنه عليه السلام :شَينُ السَّخاءِ السَّرَفُ . ۵

۱۴۳.عنه عليه السلام :أقبَحُ البَذلِ السَّرَفُ . ۶

۱۴۴.عنه عليه السلامـ فِي الحِكَمِ المَنسوبَةِ إلَيهِ ـ: الفَرقُ بَينَ السَّخاءِ وَالتَّبذيرِ : أنَّ السَّخِيَّ يَسمُحُ بِما يَعرِفُ مِقدارَهُ ومِقدارَ الرَّغبَةِ فيهِ إلَيهِ ، ويَضَعُهُ بِحَيثُ يَحسُنُ وَضعُهُ وتَزكو عارِفَتُهُ . وَالمُبَذِّرَ يَسمُحُ بِما لا يُوازِنُ بِهِ رَغبَةَ الرّاغِبِ ، ولا حَقَّ القاصِدِ ، ولا مِقدارَ ما أولى ، ويَستَفِزُّهُ لِذلِكَ خَطرَةٌ مِن خَطَراتِهِ ، وَالتَّصَدّي لِاءِطراءِ مُطرٍ لَهُ بَينَهُما بَونٌ بَعيدٌ . ۷

1.تفسير العيّاشي : ج ۲ ص ۲۸۸ ح ۵۴ ، بحار الأنوار : ج ۷۵ ص ۳۰۲ ح ۲ .

2.عدّة الداعي: ص ۷۴، تنبيه الخواطر: ج ۱ ص ۱۶۷ ، بحار الأنوار: ج ۱۰۳ ص ۲۱ ح ۱۰؛ مسند البزّار: ج ۳ ص ۱۶۱ ح ۹۴۶ عن طلحة بن عبيد اللّه ، كنز العمّال : ج ۳ ص ۵۰ ح ۵۴۳۷ وص ۲۴۱ ح ۶۳۴۹ .

3.غرر الحكم : ح ۷۱۲۲ ، عيون الحكم والمواعظ : ص ۳۹۰ ح ۶۶۱۳ .

4.شرح نهج البلاغة لابن أبي الحديد : ج ۲۰ ص ۳۰۱ ح ۴۳۵ .

5.غرر الحكم : ح ۵۷۸۵ ، عيون الحكم والمواعظ : ص ۲۹۸ ح ۵۳۲۹ .

6.غرر الحكم : ح ۲۸۵۷ ، عيون الحكم والمواعظ : ص ۱۱۷ ح ۲۵۹ .

7.شرح نهج البلاغة لابن أبي الحديد : ج ۲۰ ص ۲۷۹ ح ۲۱۳ .

  • نام منبع :
    الگوي مصرف از نگاه قرآن و حديث
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری شهری
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1388
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 5972
صفحه از 236
پرینت  ارسال به