43
الگوي مصرف از نگاه قرآن و حديث

مصرف كردن مال در راه گناه و كارهاى ناشايست است ، از امام على عليه السلام نقل شده كه مى فرمايد :
إنَّ إنفاقَ هذَا المالِ فى طاعَةِ اللّهِ أعظَمُ نِعمَةٍ ، وإنَّ إنفاقَهُ فى مَعاصيهِ أعظَمُ مِحنَةٍ . ۱ بخشيدن اين مال براى بندگى خدا ، بزرگ ترين نعمت ، و دادن آن در راه نافرمانى خداوند ، بزرگ ترين گرفتارى است .
همه كارهايى كه حقيقتا يا حكما ، به تباهى ثروت مى انجامند، از مصاديق اسراف به شمار مى روند و از نظر اسلام، نكوهيده و ناپسندند.

۴ . ساخت و سازهاى بى روّيه و افزون بر نياز

يكى ديگر از مصاديق اسراف ـ كه مورد ابتلاى بسيارى از ثروتمندان است ـ ، ساخت و سازهاى بى رويّه و افزون بر نياز است . در روايتى از پيامبر خدا صلى الله عليه و آله آمده است :
مَن بَنى بِناءً أكثَرَ مِمّا يَحتاجُ إلَيهِ ، كانَ عَلَيهِ وَبالاً يَومَ القِيامَةِ . ۲ هر كس ساختمانى بيش از اندازه نيازش بسازد ، روز قيامت، بر او سنگينى خواهد كرد .
اين نوع اسرافكارى، بويژه در شرايطى كه بسيارى از مردم، توان تهيه كوچك ترين سرپناه را براى خود ندارند ، به شدّت، نكوهيده شده است ، و معصومان عليهم السلام در رواياتشان با تعبيرهاى بسيار تندى،

1.ر . ك : ح ۱۹۳ .

2.ر . ك : ح ۲۰۳ .


الگوي مصرف از نگاه قرآن و حديث
42

آراستگى است . ميانه روى در بهره گيرى از نعمت هاى الهى و آراستگى زندگى، امرى در حد اعتدال نيكوست ، امّا زياده روى در آن ، مانند تنوّع بيش از حدّ لباس و لوازم آرايشى ، و محيط آرايى جديد هر ساله منزل، اسراف و نكوهيده است .

۳ . تباه كردن ثروت

يكى از وظايف عقلى و شرعى شخص مسلمان ، پيشگيرى از تباه شدن ثروت شخصى و مهم تر از آن، اندوخته هاى ملّى است . تباهى ثروت ، گاه، در نتيجه سستى در پاسدارى از آن است و گاه، بر اثر مصرف نابه جاى آن . در روايتى از امام على عليه السلام آمده است :
مَن كانَ فيكُم لَهُ مالٌ فَإيّاهُ وَالفَسادَ! فَإنَّ إعطاءَهُ فى غَيرِ حَقِّهِ تَبذيرٌ وإسرافٌ ، وهُوَ يَرفَعُ ذِكرَ صاحِبِهِ فِى النّاسِ ويَضَعُهُ عِندَ اللّهِ . ولَم يَضَعِ امرُؤٌ مالَهُ فى غَيرِ حَقِّهِ وعِندَ غَيرِ أهلِهِ إلّا حَرَمَهُ اللّهُ شُكرَهُم ، وكانَ لِغَيرِهِ وُدُّهُم . ۱ هر كس از شما كه مالى دارد ، از فساد برحذر باشد كه هر آينه، اگر بخشيدن آن مال، نابه جا باشد ، ريخت و پاش و اسراف است و هر چند نامِ وى را در ميان مردم، بر مى كشد ، وى را نزد خداوند، فرو مى آورَد . هيچ كس نيست كه مالش را نابه جا و براى غير شايستگان صرف كند ، جز آن كه خداوند، سپاس ايشان را از وى دريغ دارد و دوستىِ جز او در دلشان افتد .
مصرف نابه جا نيز مصاديق مختلفى دارد كه خطرناك ترين آنها ،

1.ر . ك : ح ۱۹۸ .

  • نام منبع :
    الگوي مصرف از نگاه قرآن و حديث
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری شهری
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1388
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 5870
صفحه از 236
پرینت  ارسال به