دارد که بر پایه حدیثی از امام صادق علیه السّلام ثواب هر رکعت نماز در آن، معادل هزار رکعت در مساجد دیگر است.^۱

همچنین برای تعلیم و تعلّم مطالب مفید و سودمند، پاداش‏های فراوانی گزارش شده است.^۲ افزون بر این، استجابت دعا، بر طرف شدن گرفتارى‏ها و آشنایی با دوستان نیک‌سیرت و خدایی نیز از برکات حضور در مسجد است.

بنا بر این، با برنامه‏ریزی بهتر برای اعتکاف مى‏توان به مراتب بالاتری از برکات این عبادت دست یافت. البتّه بالاترین مرتبه‌ای که اهل معرفت مى‏توانند از برکات حضور در مسجد داشته باشند، چیزی است که در روایتی از امام حسن مجتبى علیه السّلام بِدان اشاره شده است:‌

۰.أهلُ المَسجِدِ زُوّارُ اللهِ، وحَقٌّ عَلَی المَزورِ التُّحفَةُ لِزائِرِهِ.^۳

۰.اهل مسجد، دیدار کنندگان با خدایند و بر دیدار شونده است که به دیدار کننده‏اش هدیه بدهد.

این سخن، اشاره به این نکته است که مسجد، خانه خداست و اهل مسجد، در حقیقت به دیدار صاحب خانه رفته‌اند، و از آن جا که سزاوار است دیدار شونده، هدیه‌ای به دیدار کننده خود بدهد، خداوند سبحان حتماً به دیدار کننده خود هدیه خواهد دهد.

البتّه در باره این که هدیه خداوند چیست، می‌توان گفت: هدیه خداوند منّان، مراتبی دارد، به تناسب همّت و تلاش دیدار کنندگان، و بالاترین مراتب آن، معرفت شهودی است. شایسته است معتکف تلاش کند تا به این مرتبه والا نزدیک شود.
گرش بینی و دست از ترنج بشناسىروا بود که ملامت کنی زلیخا را

آرى، یوسف زیبا بود؛ امّا آن که یوسف را آفرید و همه زیبایى‏ها از اوست،

۰.إنَّ العُبّادَ ثَلاثَةٌ: قَومٌ عَبَدُوا اللهَ عزّ و جلّ خَوفاً فَتِلکَ عِبادَةُ العَبیدِ، وقَومٌ عَبَدُوا اللهَ تَبارَکَ وَ تَعالی طَلَبَ الثَّوابِ فَتِلکَ عِبادَةُ الاُجَراءِ، وَ قَومٌ عَبَدُوا اللهَ عزّ و جلّ حُبّاً لَهُ فَتِلکَ عِبادَةُ الأَحرارِ، وهِیَ أفضَلُ العِبادَةِ.^۱

۰.عبادت کنندگان، سه گونه‌‏اند: مردمی که از سرِ ترس، خدا را مى‏پرستند که این، پرستش بندگان است، و مردمى، خداوند عزّ و جلّ را برای به دست آوردن پاداش مى‏پرستند که این، پرستش مزدبگیران است، و مردمی که خداوند عزّ و جلّ را برای آن که دوستش دارند، مى‏پرستند. این، پرستش آزادگان و برترین نوعِ پرستش است.

بنا بر این، بیشترین و بالاترین مراتب برکات اعتکاف، نصیب کسانی مى‏شود که عشق و خدادوستی، آنها را به انتخاب این عبادت، کشانده است و زبان حال و قال آنها این است که:
ما از تو به غیر از تو نداریم تمنّاحلوا به کسی ده که محبّت نچشیده.^۲

مراتب برکات حضور در مسجد

دومین رکن اعتکاف، اقامت در مسجد است، بر پایه احادیثی که از خاندان رسالت به ما رسیده، مسجد، خانه خدا در زمین، جلوه‌گاه نور الهى، جایگاه حضور پیامبران خدا، شهادتگاه اولیای خدا، سرای پرواپیشگان، باغی از بوستان‌های بهشت و بهترین نقاط روی زمین است.^۳

شاید به همین دلیل و نیز آثار فرهنگی، اجتماعی و سیاسی حضور در مسجد، برکات فراوانی برای آن ذکر شده است. برای نمونه، پاداش نماز خواندن در مسجد بویژه نماز جماعت، به مراتب از پاداش نماز خواندن در نقاط دیگر بیشتر است، و هر چه مسجد، نمازگزاران بیشتری داشته باشد، طبعاً برکات بیشتری دارد. بالاترین پاداش‏ها، به مسجد الحرام اختصاص