179
فرهنگ‌نامه اعتکاف

۳۳۲.امام زین العابدین علیه السّلامـ در دعای روز عرفه ـ: [خدایا!] شبم را با بیدار کردنم برای عبادتت، و با تنها به شب‏زنده‏داری پرداختن برای تو، و از همه دل بریدن و به تو آرام گرفتن، و آوردن حاجت‏هایم به درگاه تو، و درخواست‏های مکرّرم برای آزاد کردن خود از آتش تو، و پناه بردن به تو از عذابی که دوزخیان در آن به سر مى‏برند، آباد ساز.

۳۳۳.تاریخ بغدادـ به نقل از یحیی علوی ـ: امام کاظم علیه السّلام به سبب عبادت و سخت‏کوشیدنش، «عبد صالح» نامیده مى‏شد. اصحاب ما روایت کرده‏اند که او داخل مسجد پیامبر خدا صلّی الله علیه و آله شد و در آغاز شب، سجده‏ای کرد و شنیده شد که در سجده‏اش مى‏فرمود: «بس بزرگ است گناه من، و عفو از تو نیکوست. ای آن که سزاواری از تو پروا کنند و ای آن که سزاوار آمرزیدنى!» و این جمله را تا صبح تکرار مى‏کرد.

۳۳۴.مصباح الزائرـ در زیارت امام کاظم علیه السّلام ـ: خدایا! بر محمّد و خاندانش درود فرست و نیز بر موسی بن جعفر علیه السّلام درود فرست... که تا سحر با آمرزش‏خواهىِ پی در پى، شب‏زنده‏داری مى‏کرد؛ همو که هم‏پیمان سجده‏های طولانی و اشک‏های روان و مناجات‏های فراوان بود.

ز ـ اهتمام یاران امام مهدی علیه السّلام به شب‌زنده‌داری

۳۳۵.امام صادق علیه السّلامـ در بیان ویژگى‏های یاوران امام مهدى علیه السّلام ـ: مردانی هستند که شب نمى‏خوابند و در نمازهایشان مانند زنبور، زمزمه و ناله مى‏کنند، شب‏ها بر سر انگشتان پا و دست خود مى‏ایستند (شب‏زنده‏داری مى‏کنند) و صبح‏ها بر اسبانشان مى‏نشینند. راهبان شب و شیران روزند و در اطاعت از او، از کنیز در برابر آقایش، مطیع‏ترند، و به روشنایی چراغ ‏اند، گویی که در دل‏هایشان مشعل افروخته‏اند و آنان از بیم خدا بیمناک‏ اند، شهادت را در
دعایشان مى‏طلبند و آرزو دارند که در راه خدا کشته شوند، و شعارشان، «یا لَثارات الحسین» است. هنگامی که حرکت مى‏کنند، هراس از آنها به فاصله یک ماه راه، جلویشان حرکت مى‏کند. به سوی مرگ، روان مى‏شوند و خداوند، امام حق را با آنان یاری مى‏دهد».


فرهنگ‌نامه اعتکاف
178

۳۳۲.الإمام زين العابدين علیه السّلامـــ في دُعائِهِ يَومَ عَرَفَةَ ـــ: وَاعمُر لَيلي بِإيقاظي فيهِ لِعبادَتِكَ، وتَفَرُّدِي بِالتَّهَجُّدِ لَكَ، وتَجَرُّدي بِسُكوني إلَيكَ، وإنزالِ حَوائجي بِكَ، ومُنازَلَتي إيّاكَ في فَكاكِ رَقَبَتي مِن نارِكَ، وإجارَتي مِمّا فيهِ أهلُها مِن عَذابِكَ.۱

۳۳۳.تاريخ بغداد عن يحيى العلويّ: كانَ موسَى بنُ جَعفَرٍ علیه السّلام يُدعَى العَبدَ الصّالِحَ؛ مِن عِبادَتِهِ وَاجتِهادِهِ. رَویٰ أصحابُنا أنَّهُ دَخَلَ مَسجِدَ رَسولِ اللّهِ صلّی الله علیه و آله فَسَجَدَ سَجدَةً في أوَّلِ اللَّيلِ، وسُمِعَ وهُوَ يَقولُ في سُجودِهِ: «عَظيمٌ الذَّنبُ عِندي، فَليَحسُنِ العَفوُ عِندَكَ، يا أهلَ التَّقویٰ ويا أهلَ المَغفِرَةِ»، فَجَعَلَ يُرَدِّدُها حَتّیٰ أصبَحَ.۲

۳۳۴.مصباح الزائرـــ في زِيارَةِ الإمامِ الكاظِمِ علیه السّلام ـــ: اللّٰهُمَّ صَلِّ عَلیٰ مُحَمَّدٍ وأهلِ بَيتِهِ، وصَلِّ عَلیٰ موسَى بنِ جَعفَرٍ... الَّذي كانَ يُحيِي اللَّيلَ بِالسَّهَرِ إلَى السَّحَرِ بِمُواصَلَةِ الاِستِغفارِ، حَليفِ السَّجدَةِ الطَّويلَةِ، وَالدُّموعِ الغَزيرَةِ، وَالمُناجاةِ الكَثيرَةِ.۳

ز ـ اهتِمامُ أصحابِ الإمامِ المَهديِّ علیه السّلام بِالتَّهَجُّدِ

۳۳۵.الإمام الصادق علیه السّلامـــ في صِفَةِ أصحابِ الإمامِ المَهدِيِ علیه السّلام ـــ: رِجالٌ لا يَنامونَ اللَّيلَ، لَهُم دَوِيٌّ في مُصَلّاهم كَدَوِيِّ النَّحلِ، يَبيتونَ قِياماً عَلیٰ أطرافِهِم، ويُصبِحونَ عَلیٰ خُيولِهِم، رُهبانٌ بِاللَّيلِ لُيوثٌ بِالنَّهارِ، هُم أطوَعُ لَهُ مِنَ الأَمَةِ لِسَيِّدِها، كَالمَصابيحِ كَأَنَّ قُلوبَهُمُ القَناديلُ، وهُم مِنَ خَشيَةِ رَبِّهِم مُشفِقونَ،
يَدعونَ بِالشَّهادَةِ، ويَتَمَنَّونَ أن يُقتَلوا في سَبيلِ اللّهِ، شعِارُهُم: يا لَثاراتِ الحُسَينِ علیه السّلام، إذا ساروا يَسيرُ الرُّعبُ أمامَهُم مَسيرَةَ شَهرٍ، يَمشونَ إلَى الموتِ أرسالاً۴، بِهِم يَنصُرُ اللّهُ إمامَ الحَقِّ.۵

1.. الصحيفة السجّاديّة: ص ۱۱۹ الدعاء ۴۷، المصباح للكفعمي: ص ۸۹۹.

2.. تاريخ بغداد: ج ۱۳ ص ۲۷ الرقم ۶۹۸۷، تهذيب الكمال: ج ۲۹ ص ۴۴ الرقم ۶۲۴۷ وفیه «عظم» بدل «عظیم».

3.. مصباح الزائر: ص ۳۸۲، بحار الأنوار: ج ۱۰۲ ص ۱۷ ح ۱۰.

4.. أرسالاً: أي أفواجاً وفِرَقاً متقطّعة، يتبع بعضهم بعضاً (النهاية: ج ۲ ص ۲۲۲ «رسل»).

5.. بحار الأنوار: ج ۵۲ ص ۳۰۷ ح ۸۲.

  • نام منبع :
    فرهنگ‌نامه اعتکاف
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری شهری محمّدحسين صالح آبادي عبدالهادي مسعودي
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1395
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 12099
صفحه از 351
پرینت  ارسال به