93
فرهنگ‌نامهٔ نماز جمعه

۱۴۱.پیامبر خدا صلی الله علیه و اله: هر گاه روز جمعه فرا رسد، پرچم‏های ستایش [پروردگار] به فرشتگان سپرده می‏شود تا در هر مسجدی که در آن، نماز جمعه بر پا می‏شود، حضور یابند. جبرئیل، خود در مسجد الحرام حاضر می‏شود. با هر فرشته‏ای دفتری است. چهره‏هاشان چون ماه شب چهارده می‏درخشد. با خود قلم‏ها و کاغذهایی نقره ای، به همراه دارند. [نام] مردم را به ترتیب حضورشان می‏نویسند: آن که پیش از امام حضور یابد، از پیشگامان نوشته می‏شود و آن که پس از حضور امام بیاید، به عنوان حاضر در خطبه ثبت می‏شود و آن که در اثنای نماز بیاید، به عنوان حاضر در نماز نوشته می‏شود. و هنگامی که امام، نماز را به پایان می‏بَرَد، فرشتگان به چهره‏ حاضران می‏نگرند. اگر کسی را که پیش از آن، از پیشگامان بوده است نیابند، می‏گویند: پروردگارا! فلانی را نمی‏یابیم و نمی‏دانیم امروز چه چیزی وی را [از حضور در نماز جمعه] باز داشته است؟ اگر او را میرانده‏ای، رحمتش فرمای و اگر بیمار است، شفایش دِه و اگر در سفر است، همراهانش را شایسته گردان. و فرشتگان نویسنده ـ که همراه آن فرشتگان ‏اند ـ آمین می‏گویند.۱

۱۴۲.پیامبر خدا صلی الله علیه و اله: هر گاه روز جمعه فرا رسد، خداوند متعال فرشتگانی را با قلم‏هایی طلایی و کاغذهایی نقره ای روانه می‏کند تا بیایند و بر در مسجد

1.. إذا كانَ يَومُ الجُمُعَةِ قَد دُفِعَ إلَى المَلائِكَةِ ألوِيَةُ حَمدٍ إلىٰ كُلِّ مَسجِدٍ يُجَمَّعُ فيهِ، ويَحضُرُ جِبريلُ ـ عَلَيهِ الصَّلاةُ وَالسَّلامُ ـ المَسجِدَ الحَرامَ، مَعَ كُلِّ مَلَكٍ كِتابٌ، وُجوهُهُم كَالقَمَرِ لَيلَةَ البَدرِ، مَعَهُم أقلامٌ مِن فِضَّةٍ وقَراطيسُ مِن فِضَّةٍ يَكتُبونّ النّاسَ عَلىٰ مَنازِلِهِم؛ فَمَن جاءَ قَبلَ الإِمامِ كُتِبَ مِنَ السّابِقينَ، ومَن جاءَ بَعدَ خُروجِ الإِمامِ كُتِبَ: شَهِدَ الخُطبَةَ، ومَن جاءَ حينَ تُقامُ الصَّلاةَ كُتِبَ: شَهِدَ الجُمُعَةَ، وإذا سَلَّمَ الإِمامُ تَصَفَّحَ المَلائِكَةُ وُجوهَ القَومِ، فَإِذا فَقَدوا مِنهُم رَجُلاً كانَ فيما خَلا مِنَ السّابِقينَ قالوا: يا رَبِّ إنا فَقَدنا فُلاناً ولسنا نَدري ما خَلَّفَهُ اليَومَ؟ فَإِنَ كُنتَ قَبَضتَهُ فَارحَمهُ، وإن كانَ مَريضاً فَاشفِهِ، وإن كانَ مسافِراً فَأَحسِن صَحابَتَهُ، ويُؤَمِّنُ مَن مَعَهُ مِنَ الكُتّابِ (عمدة القاری: ج۶ ص۱۷۱ نقلاً ، كنز العمّال: ج۷ ص۷۴۰ ح۲۱۱۸۶).


فرهنگ‌نامهٔ نماز جمعه
92

۱۳۶.تاريخ بغدادـ به نقل از انس ـ: پیامبر صلی الله علیه و اله هر گاه لباس نویی می‏خرید، آن را در روز جمعه مى‏پوشيد.۱

۱۳۷.سنن ابی داوودـ به نقل از محمّد بن يحيى انصاری ـ: پیامبر خدا صلی الله علیه و اله فرمود: «چرا هر یک از شما که می‏تواند، بجز لباس‏های کارش، لباس‌هایی مخصوص روز جمعه‏اش فراهم نمی‏کند؟!».۲

۶/۲

شتافتن

۱۳۸.پیامبر خدا صلی الله علیه و اله: شتافتن به سوی نماز جمعه، حجّ فقیران امّت من است.۳

۱۳۹.پیامبر خدا صلی الله علیه و اله: در روز رستاخیز، فاصله نشستن مردم با خداوند، به ترتیب رفتنشان به نماز جمعه است: نفر اوّل، نفر دوم و نفر سوم.۴

۱۴۰.پیامبر خدا صلی الله علیه و اله: هر گاه روز جمعه فرا رسد، فرشتگان بر در مسجد می‏ایستند و به ترتیب، [نام] نفر اوّل و دوم را می‏نویسند. آن کس که صبحگاهان [برای حضور در نماز جمعه] شتافته، چون فردی [حج‏گزار] است که شتری را به قربانگاه ‏بَرَد و فرد بعد، همانند کسی است که گاوی را قربانی کند و نفر پس از او، قوچی را و شخص پس از او، مرغی را و نفر بعد، تخم مرغی را. و چون امام جمعه حاضر شود، آن فرشتگان، دفترهای خود را می‏بندند و به ذِکر خدا گوش می‏سپارند.۵

1.. كانَ النَّبِيُّ صلی الله علیه و اله إذَا استَجَدَّ ثَوباً لَبِسَهُ يَومَ الجُمُعَةِ(تاریخ بغداد: ج۴ ص۱۳۷ الرقم ۱۸۱۷، التمهید لابن عبد البرّ: ج۲۴ ص۳۶).

2.. ما عَلىٰ أحَدِكُم إن وَجَدَ أن يَتَّخِذَ ثَوبَينِ لِيَومِ الِجُمُعَةِ سِوىٰ ثَوبَي مِهنَتِهِ؟! (سنن أبی داود: ج۱ ص۲۸۳ ح۱۰۷۸، السنن الكبرى: ج۳ ص۳۴۳ ح۵۹۵۲).

3.. التَّهجيرُ إلي الجُمُعَةِ حَجُّ فُقَراءِ اُمَّتي (دعائم الإسلام: ج۱ ص۱۸۱، الجعفریّات: ص۳۲).

4.. إنَّ النّاسَ يَجلِسونَ مِنَ اللّهِ‏ يَومَ القِيامَةِ عَلىٰ قَدرِ رَواحِهِم إلَى الجُمُعاتِ: الأَوَّلِ وَالثّاني وَالثّالِثِ(سنن ابن ماجة: ج۱ ص۳۴۸ ح۱۰۹۴، المعجم الكبیر: ج۱۰ ص۷۸ ح۱۰۰۱۳).

5.. إذا كانَ يَومُ الجُمُعَةِ وَقَفَتِ المَلائِكَةُ عَلىٰ بابِ المَسجِدِ يَكتُبونَ الأَوَّلَ فَالأَوَّلَ، ومَثَلُ المُهَجَّرِكَمَثَلِ الَّذي يُهدي بَدَنَةً، ثُمَّ كَالّذي يُهدي بَقَرَةً ثُمَّ كَبشاً ثُمَّ دَجاجَةً ثُمَّ بيضَةً، فَإِذا خَرَجَ الإِمامُ طَوَوا صُحُفَهُم ويَستَمِعونَ الذِّكرَ (صحیح البخاری: ج۱ ص۳۱۴ ح۸۸۷، صحیح مسلم: ج۲ ص۵۸۷ ح۲۴).

  • نام منبع :
    فرهنگ‌نامهٔ نماز جمعه
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری شهری؛ مرتضي خوش نصيب
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1395
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 14492
صفحه از 137
پرینت  ارسال به