که برخى از گفتارها سِحرند».۱
۱۱۸.مسند ابن حنبلـ به نقل از ابو راشد ـ: عمّار بن ياسر برایمان خطبه خواند و گذرا سخن گفت. مردی از قریش به وی گفت: گفتاری شفابخش بر زبان راندی. ای کاش طولانیتر سخن گفته بودی! گفت: پیامبر خدا صلی الله علیه و اله از طولانی کردن خطبه، نهی فرموده است.۲
۱۱۹.سنن أبى داوودـ به نقل از عمّار بن ياسر ـ: پيامبر خدا صلی الله علیه و اله ما را به کوتاه کردن خطابهها فرمان داد.۳
۱۲۰.سنن أبى داوودـ به نقل از جابر بن سَمُره ـ: پيامبر خدا صلی الله علیه و اله، موعظه روز جمعه را طولانى نمىکرد و سخنانش تنها چند جمله کوتاه بود.۴
۱۲۱.مسند ابن حنبلـ به نقل از جابر بن سَمُره ـ: پیامبر خدا صلی الله علیه و اله وسط دو خطبه مینشست و آیاتی از قرآن را تلاوت میکرد. نمازش میانه و خطبهاش میانه بود.۵
۱۲۲.پیامبر خدا صلی الله علیه و اله: پس از شما مردمانی خواهند آمد که خطبهها را طولانی و نماز را کوتاه میکنند.۶
1.. خَطَبَنا عَمّارٌ فَأَوجَزَ وأبلَغَ، فَلَمّا نَزَلَ قلنا: يا أبَا اليَقظانِ، لَقَد أبلَغتَ وأوجَزتَ، فَلَو كُنتَ تَنَفّستَ! فّقالَ: إنّي سَمِعتُ رَسولَ اللّهِ صلی الله علیه و اله يَقولُ: إنَّ طولَ صَلاةِ الرَّجُلِ وقِصَرَ خُطبَتِهِ مَئِنَّةٌ مِن فِقهِهِ، فَأَطيلُوا الصَّلاةَ وأقصِروا الخُطبَةَ، وإنَّ مِنَ البَيانِ سِحراً(صحیح مسلم: ج۲ ص۵۹۴ ح۴۷، مسند ابن حنبل: ج۶ ص۳۶۴ ح۱۸۳۴۵).
2.. خَطَبَنا عَمّارُ بن ياسِرٍ فَتَجَوَّزَ في خُطبَتِهِ، فَقالَ لَهُ رَجُلٌ مِن قُرَيشٍ: لَقَد قُلتَ قَولاً شِفاءً، فَلَو أنَّكَ أطَلتَ! فَقالَ: إنَّ رَسولَ اللّهِ صلی الله علیه و اله نَهىٰ أن نُطيلَ الخُطبَةَ(مسند ابن حنبل: ج۶ ص۴۸۲ ح۱۸۹۱۱، المصنّف لابن أبی شیبة: ج۲ ص۲۴ ح۴).
3.. أمَرَنا رَسولُ اللّهِ صلی الله علیه و اله بِإِقصارِ الخُطَبِ(سنن أبی داود: ج۱ ص۲۸۹ ح۱۱۰۶، المستدرك على الصحیحین: ج۱ ص۴۲۶ ح۱۰۶۶).
4.. كانَ رَسولُ اللّهِ صلی الله علیه و اله لا يُطيلُ المَوعِظَةَ يَومَ الجُمُعَةِ، إنَّما هُنَّ كَلِماتٌ يَسيراتٌ (سنن أبی داود: ج۱ ص۲۸۹ ح۱۱۰۷، المستدرك على الصحیحین: ج۱ ص۴۲۶ ح۱۰۶۷).
5.. إنَّ النبيّ صلی الله علیه و اله كانَ يَجلِسُ بَینَ الخُطبَتَينُ ويَتلو آياتٍ مِنَ القُرآنِ، وكانَت صَلاتُهُ قَصداً وخُطبَتُهُ قَصداً(مسند ابن حنبل: ج۷ ص۴۴۶ ح۲۱۰۹۱، صحیح مسلم: ج۲ ص۵۹۱ ح۴۱).
6.. سَيَأتي بَعدَکُم قَومٌ يُطيلونَ الخُطَبَ ويُقصِرونَ الصَّلاةَ(مسند البزّار: ج۵ ص۲۹۰ ح۱۹۰۸، الفردوس: ج۲ ص۳۲۰ ح۳۴۵۱).
