خود بزرگ داشت و شایسته و فراوان به وی نیکی کرد. بندگان خدا! سفارش می‏کنم شما را به پروا کردن از خدایی که پاداشتان به دست اوست و بازگشتتان به سوى او. پس بدان (پرهیزگاری) بشتابید، پيش از مرگی که نه دژی استوار شما را از آن رهایی می‏بخشد و نه به سرعت گریختن؛ زیرا وارد‌شونده‏ای فرود آینده و واقع شونده‏ای شتابنده است، هر چند آرزو، دراز باشد و مهلت به طول انجامد. هر چه آمدنى است، نزديک است و هر که براى خود زمینه فراهم کرده باشد، [به مقصود خود] می‏رسد. رحمت خدا بر شما! امروز برای روز مرگتان توشه برگیرید و از بیم شبیخونِ دردناک مرگ ناگهانی بهراسید؛ زیرا کیفر الهی، بزرگ و عذاب او درد‌آور است؛ آتشی شعله‏ور و جانی گرفتار کیفر و نوشیدنی‏ای متعفّن و گرزهايى آهنين [براى عذاب]. خداوند، ما و شما را از آتش [جهنّم] پناه دهد و همنشینی با نیکان را روزیِ ما و شما فرماید و از ما و شما همگی درگذرد؛ که او بخشنده‏ای مهربان است. بی‏تردید، نیکوترین سخن و رساترین موعظه، کتاب خداست».
سپس [امام] به خدا پناه بُرد [و اعوذ بالله... بر زبان آورد] و سوره عصر را خواند و سپس فرمود: «خداوند ما و شما را از کسانی قرار دهد که رحمتش آنها را فرا می‏گیرد و گذشت و مهربانی‏اش شاملشان می‏شود. برای خود و شما از خداوند، آمرزش می‏طلبم».
سپس اندکی نشست. آن گاه برخاست و فرمود: «ستايش، خداى را که در عين بلندمرتبگى، نزديک است و در عين نزديکى، بلندمرتبه، و هر چيزى در برابر شُکوه او خاکسار است، و هر چيزى در برابر عزّت او سر تسليم دارد، و هر چيزى در برابر قدرت او خاضع است. او را مى‏ستايم، در حالى که از گزاردن حقيقتِ ستايش او ناتوانم، و به او ايمان دارم و به پروردگارى‏اش معترفم، و از او کمک مى‏جويم و خواهان نگهدارى او هستم، و بر او توکل مى‏کنم و کارم را به او وا مى‏گذارم.
گواهى می‏دهم که معبودی جز خدای يگانه بى‏همتا نيست؛ خدايى يگانه، يکتا، تنها، بى‏نياز، و تک که همدم و فرزندی برنگرفته است. گواهی می‏دهم که محمّد، بنده برگزیده او و فرستاده منتخب او و امينِ مورد پسند اوست. او را به حق، بشارت‌دهنده و ترساننده فرستاد و به اذن خدا فراخوانِ به سوی او و چراغی فروزنده. او

۱۸۸.سنن ابی داودـ به نقل از حَکم حَزن کُلَفی ـ: من یکی از هفت یا نُه نفری بودم که به دیدار پیامبر صلی الله علیه و اله رفتیم... چند روزی در آن جا اقامت کردیم و همراه پیامبر خدا صلی الله علیه و اله به نماز جمعه حاضر شدیم. ایشان در حالی که به عصا یا کمانی تکیه داده بود، ایستاد و خدا را سپاس گزارد و با سخنانی کوتاه و دلچسب و خجسته، او را ثنا گفت و سپس فرمود: «ای مردم! شما از انجام دادن همه آنچه به شما فرمان داده شده، برنمی‏آیید یا انجام نخواهید داد؛ امّا [دست‏کم در آن مقدار که انجام می‏دهید] در پىِ درستى و استوارى باشيد و [در اين صورت‏،] بر شما مژده باد!».^۱

۸/۲

خطبه‏های امام علی علیه السلام

۱۸۹.مصباح المتهجّدـ به نقل از جابر از امام باقر علیه السلام ـ: امیر مؤمنان علیه السلام در روز جمعه خطبه خواند و فرمود: «ستايش، خداى را که صاحب قدرت و سلطنت، و مِهرورز و بنده‏نواز است. او را بر پياپى بودن نعمت‏هايش مى‏ستايم، و از عذاب و کيفرها به او پناه مى‏برم و برای مخالفت با منکران و دشمنی با بیهوده‏گران و اقرار کردن به این که او پروردگار جهانیان است، گواهی می‏دهم که معبودى جز خدا نيست. يگانه است و بى‏شريک. گواهى مى‏دهم که محمّد، بنده و فرستاده اوست. او را در پی فرستادگان قرار داد و پیامبران را با او به پایان بُرد و وی را مایه رحمت جهانیان برانگیخت. درود خدا بر او و همه خاندانش باد! درود فرستادن به او را لازم ساخت و جایگاهش را نزد