ه ـ مبارزه با آرزو

۱۴۹.امام على عليه السلام :من با آرزوى خود ، در ستيزم و چشم به راه اَجَلِ خويشم.

۱۵۰.امام على عليه السلام :عمل خود را رفيقت قرار ده و آرزويت را دشمنت.

و ـ دروغ شمردن آرزو

۱۵۱.امام على عليه السلام :آرزوهايتان را دروغگو بدانيد و عمرتان را براى پرداختن به بهترين كارهايتان ، غنيمت بشماريد و چونان صاحبان تشخيص و خِرد [به عملْ ]مباردت كنيد.

۱۵۲.امام على عليه السلام :شما در مهلتى هستيد كه به دنبال آن ، مرگ است و همراه شما ، آرزويى است كه مانع عمل مى شود. پس اين مهلت را غنيمت بشماريد و پيش از مرگ ، كارى بكنيد و آرزو را دروغ بشماريد و از عمل [براى آخرت ]توشه برگيريد.

۱۵۳.امام على عليه السلام :رحمت خدا بر آن كس كه سخن خردمندانه اى را بشنود و بپذيرد . و به راه درستى دعوت شود و بدان ، نزديك گردد ... با هوس خويش بستيزد و آرزويش را دروغگو شمارد!

فرهنگ ‌نامه آرزو

ه ـ مُحارَبَةُ الأَمَلِ

۱۴۹.الإمام عليّ عليه السلام :إنّي مُحارِبٌ أملي ، ومُنتَظِرٌ أجلي. ^۱

۱۵۰.عنه عليه السلام :اِجعَل رَفيقَكَ عَمَلَكَ ، وعَدُوَّكَ أملَكَ. ^۲

و ـ تَكذيبُ الأَمَلِ

۱۵۱.الإمام عليّ عليه السلام :أكذِبوا آمالَكُم ، وَاغتَنِموا آجالَكُم بِأَحسَنِ أعمالِكُم ، وبادِروا مُبادَرَةَ اُولِي النُّهى وَالأَلبابِ. ^۳

۱۵۲.عنه عليه السلام :أنتُم في مَهَلٍ ^۴ مِن وَرائِهِ أجَلٌ ، ومَعَكُم أمَلٌ يَعتَرِضُ دونَ العَمَلِ ؛ فَاغتَنِمُوا المَهَلَ ، وبادِرُوا الأَجَلَ ، وكَذِّبُوا الأَمَلَ ، وتَزَوَّدوا مِنَ العَمَلِ. ^۵

۱۵۳.عنه عليه السلام :رَحِمَ اللّهُ امرَأً سَمِعَ حُكما فَوَعى ، ودُعِيَ إلَى رَشادٍ فَدَنا .. . كابَرَ هَواهُ ^۶ ، وكَذَّبَ مُناهُ. ^۷

1.غرر الحكم : ح ۳۷۷۴ ، عيون الحكم والمواعظ : ص ۱۶۹ ح ۳۵۵۶ .

2.غرر الحكم : ح ۲۳۰۲ ، عيون الحكم والمواعظ : ص ۸۲ ح ۱۹۷۵ وفيه «عِلمك» بدل «عملك».

3.غرر الحكم : ح ۲۵۰۲ ، عيون الحكم والمواعظ : ص ۸۹ ح ۲۱۲۴ .

4.المَهَل : التُّؤدة والتَّباطؤ (النهاية : ج ۴ ص ۳۷۵ «مهل») .

5.تحف العقول : ص ۲۰۲ ، نزهة الناظر : ص ۴۹ ح ۱۸ عن جابر بن عبد اللّه ، بحار الأنوار : ج ۷۸ ص ۳۹ ح ۱۵ .

6.قال ابن أبي الحديد : «كابَرَ هَواه ، أي غالَبَه» . وروي : «كاثَرَ» ؛ أي غالب هواه بكثرة عقله ، يقال : كاثَرْناهم فكَثَرناهم ؛ أي غلبناهم بالكثرة (شرح نهج البلاغة : ج ۶ ص ۱۷۳) .

7.نهج البلاغة : الخطبة ۷۶ ، تحف العقول : ص ۲۱۳ ، نزهة الناظر : ص ۵۰ ح ۲۰ عن أبي جعفر الخواص الكوفي ، كنز الفوائد : ج ۱ ص ۳۴۹ عن الإمام الصادق عنه عليهماالسلامبزيادة «حذر أملاً ، ورتّب عملاً» ، بحار الأنوار : ج ۶۹ ص ۳۱۰ ح ۳۱ ؛ دستور معالم الحكم : ص ۳۳ وفيه «للّه ِِ امروءٌ . . . كابَرَ هَواهُ وَكَذَّبَ مُناه» .

نام منبع :

فرهنگ ‌نامه آرزو

سایر پدیدآورندگان :

محمّد محمّدی ری‌شهری، با همكاری: سیّد محمّدكاظم طباطبایی

تعداد جلد :

1

ناشر :

انتشارات دارالحدیث

محل نشر :

قم

تاریخ انتشار :

1385

نوبت چاپ :

اول

در این کتاب، مسائل مهمی مانند: نقش آرزو در زندگی، گم‌شدۀ حقیقیِ انسان، راه رسیدن به آرزوها، فواید کوتاه کردن آرزو، خطر آرزوهای طولانی، خاستگاه آرزوهای بیهوده و زیان‌های آرزوهای پوچ و بی‌حاصل، از منظر قرآن و حدیث بررسی شده است. کتاب شامل درآمد و هشت فصل است: نقش آرزو در زندگی؛ آرزوی حقیقی؛ راه رسیدن به آرزوها؛ آفتهای آرزوها؛ کوتاه کردن آرزو‌ها؛ برحذر داشتن از آرزوهای نکوهیده؛ خاستگاه‌های آرزوهای بیهوده؛ زیان‌های آرزوهای باطل. فرهنگ‌نامۀ ادب، از مجموعه فرهنگ‌نامه‌هایی است که با هدف تصحیح و تقویت فرهنگ ارزش‌های رفتاری، ارائه می‌شود.

نتیجه جستجو برای « »