27
فرهنگ ‌نامه آرزو

۱ / ۶

حكايت اجل و آرزو

۱۵.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :حكايت انسان و آرزو و اجل ، چنان است كه اجل در كنار اوست و آرزو ، پيشاپيش او: در حالى كه آرزو را پيش روىِ خود دنبال مى كند ، ناگاه ، اجل فرا مى رسد و او را در مى رُبايد.

۱۶.الترغيب والترهيبـ به نقل از اَنَس ـ: پيامبر خدا ، خطّى كشيد و فرمود: «اين انسان است» و در كنار آن ، خطّ ديگرى كشيد و فرمود: «اين ، اجل اوست» و دورتر از آن ، خطّ سومى كشيد و فرمود: «اين هم آرزوست» . در حالى كه انسان سرگرم است ، ناگهان ، آن نزديك تر ، خود را به او مى رسانَد.

۱۷.عارضة الأحوذىـ به نقل از ابوسعيد خُدرى ـ: پيامبر صلى الله عليه و آله قطعه چوبى در برابر خود به زمين فرو بُرد و چوب ديگرى در كنار آن و يك چوب ديگر ، بعد از آن . سپس فرمود: «آيا مى دانيد اين چيست؟» .
گفتند : خدا و پيامبر او بهتر مى دانند .
فرمود: «اين يكى ، انسان است و اين ، آرزو . در حالى كه سرگرمِ آرزوست ، اجل ، او را در مى رُبايد و مانع رسيدنش به آرزو مى شود. تصوير آن، چنين است » :


فرهنگ ‌نامه آرزو
26

۱ / ۶

مَثَلُ الأَجَلِ والأَمَلِ

۱۵.رسول اللّه صلى الله عليه و آله :مَثَلُ الإِنسانِ وَالأَمَلِ وَالأَجَلِ ؛ فَمَثَلُ الأَجَلِ إلى جانِبِهِ والأَمَلُ أمامَهُ ، فَبَينَما هُوَ يَطلُبُ الأَمَلَ أمامَهُ أتاهُ الأَجَلُ فَاختَلَجهُ ۱ . ۲

۱۶.الترغيب والترهيب عن أنس :خَطَّ رَسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله خَطّا ، وقالَ : هذَا الإِنسانُ ، وخَطَّ إلى جَنبِهِ خَطّا وقالَ : هذا أجَلُهُ ، وخَطَّ آخَرَ بَعيدا مِنهُ فَقالَ : هذَا الأَمَلُ ، فَبَينَما هُوَ كَذلِكَ إذ جاءَهُ الأَقرَبُ. ۳

۱۷.عارِضة الأحوَذيّ عن أبي سعيد الخُدريّ :غَرَسَ صلى الله عليه و آله عودا بَين يَدَيهِ وآخَرَ إلى جانِبِهِ وآخَرَ بَعدَهُ ، وقالَ : أتَدرونَ ما هذا؟
قالوا : اللّهُ ورَسولُهُ أعلَمُ!
قالَ : هذَا الإِنسانُ ، وهذَا الأَمَلُ ، فَتَعاطَى الأَمَلَ فَيَختَلِجُهُ الأَجَلُ دونَ الأَمَلِ . وهذِهِ صورَتُهُ: ۴

1.يقال : اخْتَلَجت المَنِيّةُ القَومَ ؛ أي اجتَذَبَتهُم (لسان العرب : ج ۲ ص ۲۵۸ «خلج») .

2.الفردوس : ج ۴ ص ۱۴۴ ح ۶۴۴۴ ، كنز العمّال : ج ۳ ص ۴۹۴ ح ۷۵۷۴ نقلاً عن ابن أبي الدنيا وكلاهما عن أنس .

3.الترغيب والترهيب : ج ۴ ص ۲۴۴ ح ۲۲، صحيح البخاري : ج ۵ ص ۲۳۵۹ ح ۶۰۵۵، السنن الكبري : ج ۳ ص ۵۱۴ ح ۶۵۰۵ كلاهما نحوه .

4.عارضة الأحوذي بشرح صحيح الترمذي : ج ۱۰ ص ۳۲۰ ؛ تنبيه الخواطر : ج ۱ ص ۲۷۲ نحوه .

  • نام منبع :
    فرهنگ ‌نامه آرزو
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری‌شهری، با همكاری: سیّد محمّدكاظم طباطبایی
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1385
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 1219
صفحه از 183
پرینت  ارسال به