17
فرهنگ ‌نامه آرزو

در مقابل ، تشخيص ندادن هدف زندگى ، نيازهاى حقيقى و آرزوهاى درست ، اهمّيت ندادن به زندگى جاويد ، كسالت ، بى صبرى ، اشتغال به كارهاى بيهوده و سرگرمى هاى زيانبار ، آلودگى هاى اخلاقى و عملى ، و از همه مهم تر ، متّكى نبودن بر استعدادهاى خدادادى و تكيه كردن بر غير خداوند متعال در زندگى ، آفت رسيدن به آرزوهاست . رهنمودهاى ارزنده اهل بيت عليهم السلام در اين باره ، در فصل سوم و چهارم ، خواهد آمد .

چهار . خطر آرزوى دراز

پيش از اين توضيح داديم كه آرزو ، رحمت الهى و قوام زندگى است . ممكن است كسى چنين بپندارد كه انسان، بايد از اين رحمت و سرمايه ، هر چه بيشتر استفاده كند . بنا بر اين ، چرا احاديث اسلامى نسبت به خطر آرزوى دراز ، هشدار داده اند؟
در پاسخ بايد گفت : درست است كه آرزو ، نعمت است و سرمايه زندگى ؛ امّا اگر اين سرمايه درست مصرف نشود ، همانند همه نعمت هاى ديگر الهى ، به نقمتْ تبديل مى شود و موجب بدبختى و تيره روزى انسان مى گردد .
نخستين شرط بهره گيرى از نعمتِ آرزو ، معرفت است . اگر كسى نداند در دنيا چه آرزوهايى عُقَلائى ، منطقى و دست يافتنى است ، عمر خود را صرف خيالات وموهوماتى مى كند كه هيچ گاه بدانها دست نخواهد يافت .
نكته قابل تأمّل ، اين كه در احاديث اسلامى ، از يك سو جهل ، حماقت ، غفلت ، آلوده گى هاى اخلاقى و عملى ، دنياپرستى و


فرهنگ ‌نامه آرزو
16

«نَسُواْ اللَّهَ فَأَنسَـلـهُمْ أَنفُسَهُمْ . ۱ خدا را فراموش كردند، پس خدا هم خويشتن آنها را از يادشان بُرد » .
و در اين صورت ، انسان، به هر آرزويى از خواسته هاى خود دست يابد ، احساس آرامش نخواهد داشت :
«وَ مَنْ أَعْرَضَ عَن ذِكْرِى فَإِنَّ لَهُو مَعِيشَةً ضَنكًا . ۲ هر كس از ياد من دل بگردانَد، در حقيقت ، زندگى تنگى خواهد داشت » .
و با اين وصف ، خداوند، خطاب به انسان مى فرمايد : اگر مى خواهى بهتر خود را به تو معرّفى كنم ، من همانم كه وقتى اميدت از همه جا قطع شد ، از من قطعٍ اميد نمى كنى و با همه وجود به من پناه مى آورى و مرا مى خوانى و از من، حلّ مشكل خود را مى خواهى.

سه . راه رسيدن به آرزو و آفت آن

هنگامى كه انسان ، هدف نهايى زندگى و برترين آرزوها را تشخيص داد ، همه خواسته ها و آرمان هاى او در جهت رسيدن به اين هدف قرار مى گيرد ؛ زيرا مى داند هر خواسته اى كه در جهت اين آرزوى بزرگ است ، درست و حق است و هر چه در جهت خلاف آن است ، نادرست و باطل است .
امّا رسيدن به آرمان هاى ارزشمند ، در نخستين گام ، نيازمند انگيزه نيكو و خودباورى ، سپس تلاش ، صبر ، استقامت ، توكّل بر خداوند متعال و يارى خواستن از اوست .

1.حشر : آيه ۱۹ .

2.طه : آيه ۱۲۴ .

  • نام منبع :
    فرهنگ ‌نامه آرزو
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری‌شهری، با همكاری: سیّد محمّدكاظم طباطبایی
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1385
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 1174
صفحه از 183
پرینت  ارسال به