در این پژوهش بیش از هشتاد عامل و سبب اختلاف احادیث با ارایۀ راهکارهای علاج آنها واکاویده شده است. این اسباب در پنج بخش کلی سامان یافته اند: 1. اسباب اختلاف برآمده از شیوههای نقل حدیث؛ 2. اسبابی که به اقتضای قانون گذاری وجود یافتهاند؛ 3. اسباب اختلافاتی که از شکل تعبیرهای روایات سرچشمه گرفتهاند؛ 4. اختلافاتی که به سبب تغییر شرایط زمانی و مکانی به وجود آمده اند؛ 5. و سرانجام سبب هایی که ویژۀ روایات تفسیری قرآن کریم هستند.