خود دلالت کرد، آیات خود را گواه قدرتش گرفت، ذاتش از پذیرش صفات امتناع دارد.
ظاهر خطبه به این نکته اشاره دارد که ذات خداوند از هرگونه صفتی امتناع دارد - چه این صفت زائد بر ذات باشد و چه عین ذات باشد - در نتیجه، باید هرگونه صفت از ذات الهی نفی شود، ولی برخی متفکران همچون ملاصدرا بر این باورند که مقصود آن حضرت نفی هرگونه صفت نیست، بلکه مقصود این است که ذات خداوند از صفات زائد بر ذات امتناع دارد و نباید صفات را به معنای مطلق دانست؛۱ زیرا دلیل عقلی، مقید مفصل برای این کلام به شمار میرود.
در تحلیل قاعده صفت و موصوف گذشت که معنای خاص صفت، یعنی صفت اثباتی ذاتی که در متن حدیث بالا هم به آن تصریح شده، هیچگاه برای خداوند قابل اثبات نیست؛ چه به نحو زیادت و چه به نحو عینیّت. در ادامه، توضیحی در این باره خواهد آمد.
۵. امام علی علیه السلام در خطبه فراخواندن مردم برای جنگ دوباره با معاویه فرمودند:
۰.الْحَمْدُ لِلَّهِ الْوَاحِدِ الْأَحَدِ الصَّمَدِ الْمُتَفَرِّدِ الَّذِی لَا مِنْ شَیْءٍ کَانَ وَلَا مِنْ شَیْءٍ خَلَقَ مَا کَانَ قُدْرَةٌ بَانَ بِهَا مِنَ الْأَشْیَاءِ وَبَانَتِ الْأَشْیَاءُ مِنْهُ فَلَیْسَتْ لَهُ صِفَةٌ تُنَالُ وَلَا حَدٌّ تُضْرَبُ لَهُ فِیهِ الْأَمْثَال؛۲ ستایش خداى راست که یگانه و یکتا و بىنیاز و تنهاست، بود او از چیزى نیست و آفرینشش از چیزى نبوده، تنها با قدرتى آفریده که به سبب آن از همه چیز جدا شده و همه چیز از او جدا گشته است، براى او صفتى که بدان توان رسید نباشد و حدّى که براى آن مَثَل آورند نیست.