با حضور آیت الله ری شهری، رئیس پژوهشگاه قرآن و حدیث و آیتالله اعرافی، مدیر حوزه های علمیه سراسر کشور، از پژوهشگران برتر پژوهشگاه در پنجمین جشنواره پژوهشی پژوهشگاه قرآن و حدیث تجلیل شد.
به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه قرآن و حدیث، آیتالله علیرضا اعرافی پیش از ظهر روز چهارشنبه ۲۲ آذر در پنجمین جشنواره پژوهشی پژوهشگاه قرآن و حدیث که در سالن علامه مجلسی برگزار شد، با تجلیل از چند دهه تلاش آیتالله ری شهری در زمینه علوم حدیث بیان کرد: امروز درخت تناور دارالحدیث، ثمرات شیرین و مطبوعی به جامعه دینی عرضه کرده است.
وی افزود: دارالحدیث بیش از ۵۰۰ اثر به جامعه علمی و دانشگاهی و حوزوی عرضه کرده است و از دیگر سوی، پرورش حجم انبوه از عاشقان حدیث و همچنین تولید رشته های مختلف در حوزه حدیث و تولید نرم افزارها و دانش فنی و تجربه مناسب در امور مرتبط به علوم حدیث، بخشی از دستاوردهای این نهضت مبارک است.
مدیر حوزههای علمیه بیان کرد: تولید نیروی انسانی و دانش فنی در حوزه حدیث یک حرکت پیشرانانه دارالحدیث در بدنه حوزه بوده است.
وی گفت: طبق روایات معتبر، همه علوم و دانش های تشریعی و تکوینی عالم در ظاهر و باطن قرآن وجود دارد؛ قرآن حاوی همه چیز است و تفسیر همه معارف بودن نیز بحث پیچیده ای دارد.
آیتالله اعرافی عنوان کرد: زمانی که این اصل را با تفسیرهایی که باید ارایه شود، بپذیریم، با رجوع به سنت و حدیث باید بگوییم که همه حدیث در طیف دلالات ظاهری و باطنی حدیث موجود است.
عضو شورای عالی حوزه های علمیه تصریح کرد: محور دیگر، نسبت حدیث و سیره است؛ بسیاری از استنباطات ما به سیره قولی باز می گردد؛ روش ها و قواعد حاکم بر گفتار در قرآن و سنت، باب مختصی است؛ اصل سیره در ابعاد اجتماعی و فردی برد زیادی در استنباط دارد ولی این بحث هنوز به ظرفیت عالی خود نرسیده است.
وی گفت: نسبت خود حدیث و سیره ها محور سومی است که باید به آن پرداخته شود؛ یعنی آنچه در اقوال می خوانیم و آنچه مشاهده می کنیم در سیره دارای یک نسبت است که باید این نسبت بررسی شود؛ همچنین نسبت حدیث شیعه و سنی نیز باید ارایه شود.
آیتالله اعرافی عنوان کرد: قلمرویی که حوزه در قرآن و حدیث ورود کرده است، قلمرو جدیدی است و تفسیر نیز در این قلمرو در حوزه های تخصصی خاص قرار گرفته است؛ حوزه نیز تلاش های گسترده ای در زمینه تعالی این بخش یعنی تفسیر و حدیث آغاز و دنبال کرده است.
عضو شورای عالی حوزه های علمیه تصریح کرد: در زمینه قرآن و علوم، جامعه المصطفی این بحث را با ۱۱ رشته دنبال کرده است که این کار باید در حوزه حدیث نیز توسعه داد؛ این بحث باید در اخلاق نیز به خوبی انجام شود، زیرا هنوز به جایی که می خواستیم نرسیده ایم؛ یعنی در باب اخلاق باید به شکل مجتهدانه کار کرد زیرا اگر به شکل اجتهادی وارد ابواب حدیثی اخلاقی شویم، به منابع و دستاوردهای شگرفت خواهیم رسید.
وی گفت: این روش عمیق اجتهادی در چند حوزه خاص به کار رفته است که خوشبختانه در دارالحدیث این کار به خوبی در حال انجام است و قطعا سیطره شیوه اجتهادی در حدیث ما را به دستاوردهای عظیمی خواهد رسید؛ باید با روش اجتهادی قرآن و حدیث را در این قلمروها و با متدلوژوی های خاص خود فعال کرد.
آیتالله اعرافی عنوان کرد: مدیریت حوزه، در این دوره و در راستای خدماتی که انجام شده است به رغم کمبود و کاستی ها و مشکلات فراوان، به دنبال آن است که در بخش های مختلف گام هایی به پیش بردارد و ده ها پروژه کوچک و بزرگ در قلمروهایی تعریف شده است.
عضو شورای عالی حوزه تصریح کرد: مجموعه چشم انداز حوزه در اواخر دوره قبل و اوایل این دوره در حال آماده سازی و طرح های جامع نیز آماده شده است؛ در استان های مختلف نیز بین ۱۰ تا ۲۰ مصوبه برای توسعه حوزه ها اتخاذ شده است؛ نظام معیشتی تا سایر نظامات حوزه در حال فعالیت و فعال سازی بخشهای اثر گذار است.
وی گفت: امیدواریم حوزه را در جایگاه حوزه اجتماعی، پاسخگو و آشنای به شرایط و پاسخگوی به نیازها قرار دهیم؛ این راه طولانی به یک مرکز به یک ساختار مشخص خود انجام نمی شود؛ چند نهاد کلانی که با کلیت حوزه ارتباط دارند در کنار هم قرار گرفته و دبیرخانه ای نیز شکل گرفته اند و چند موضوع در حال تعقیب است ؛از جمله این موارد می توان به ۴۵ رشته علوم انسانی با ۷۰ هزار دانشجو در دانشگاه های کشور اشاره کرد که با علوم حوزوی نیز مرتبط است؛ این بحث نیازمند یک ساماندهی عمیق و دقیق است.
آیتالله اعرافی عنوان کرد: می توان نزدیک به فعالیت علمی ۸ تا ۱۰ هزار طلبه در دانشگاه های کشور اشاره کرد که باید به این مساله نیز دقت داشت؛ ۵ هزار دانشجو پس از پایان دانشگاه وارد حوزه شده و در حوزه تحصیل می کنند؛ در شورای هماهنگی این بحث ها بررسی می شود.
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم تصریح کرد: هیچ مطالعه راهبردی در خصوص قلمرو حوزه و روحانیت وجود ندارد؛ جایگاه روحانیت امروز، رقبا، شرایط داخلی و خارجی و... وجوددارد که باید این مباحث دنبال شود؛ ده ها مرکز در دنیا روی حوزه و روحانیت کار می کنند؛ از جمله ۱۸ سال پیش در پاریس به مجموعه ای برخوردیم که چنین کاری را دنبال میکنند.
وی گفت: آیین نامه امتحانات شفاهی، آیین نامه ۳۱۳ حوزه نیز مشمول تغییرات بنیادی شده است که این تغییرات به ثمر خواهد رسید؛ از جمله اینکه در مراکز مرتبط به حوزه نگاه حوزه ای در نظر گرفته شده و به شکل آزمایشی نیز ابلاغ شده است؛ ۱۵ هزار درخواست پایان نامه نویسی در حوزه وجود دارد که طبق این آیین نامه این دریچه باز خواهد شد و قلمروهای جدیدی را خواهد یافت.
آیتالله اعرافی عنوان کرد: در نظام رشته ای نیز باید از تجربه مراکزی چون دارالحدیث استفاده کنیم؛ در نظام پایان نامه باید کمک بزرگی به حوزه ارایه شود؛ همچنین از مسایل مهمی که به ما کمک می کند آن است که باید گفتمان اهتمام به حدیث با نگاه عمیق و دقیق را ترویج دهیم.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی تصریح کرد: امیدواریم بتوانیم به یک برنامه کاری مشترک واقع بینانه و جامع دسترسی پیدا کنیم؛ حوزه آماده خدمت رسانی به مراکز فاخر علمی و دینی و حوزوی است
