««« مطالعه کتاب »»»
|
نام منبع : |
فرهنگ نامه اعتکاف |
|
پدید آورنده : |
آیت الله ری شهری |
|
سایر پدیدآورندگان : |
عبدالهادی مسعودی |
|
تعداد جلد : |
1 |
|
ناشر : |
انتشارات دارالحدیث |
|
محل نشر : |
قم |
|
تاریخ انتشار : |
1396 |
|
نوبت چاپ : |
اول |
به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه قرآن و حدیث، همزمان با در پیش بودن ایام اعتکاف، کتاب فرهنگ نامه اعتکاف، تألیف حضرت آیت الله ری شهری، به زبان فارسی - عربی منتشر شد.
فرهنگ‌نامه اعتکاف، به عنوان یکی از مجموعه فرهنگ‌نامه های پژوهشگاه قرآن و حدیث، که برگرفته از دانشنامه قرآن و حدیث می باشد و با هدف استوار سازی فرهنگ دینى، اصلاح فرهنگ عمومی و ترویج معارف اصیل اسلام، منتشر شده است.
اهمّیت تقویت فرهنگ اعتکاف
سنّت اعتکاف، یکی از سازنده ترین برنامه های معنوی در اسلام، بلکه دیگر ادیان الهی است، اهتمام فراوان سالکان راه خدا، بویژه شخص پیامبر خاتم صلی الله علیه و آله و سلم به این عبادت، و نیز مقیاس قرار دادن آن برای تبیین فضیلتِ شماری از عبادات و کارهای نیک، نشانه جایگاه ویژه این برنامه عبادی در تعالی و تکامل انسان است. از این رو تلاش برای فرهنگ سازی و همگانی کردنِ اعتکاف در جوامع اسلامی در شمار نخستین اولویت های نهادهای فرهنگی است.
در کنار تلاش برای توسعه و تعمیق فرهنگ اعتکاف، برنامه ریزی جهت آسیب زدایی از این عبادت نیز فوق العاده مهم و ضروری است؛ زیرا بدون توجّه به این نکته، همه تلاش ها بى ثمر خواهد بود.
نگاهی به فرهنگ نامه اعتکاف
این فرهنگ‌نامه، به پیشنهاد «ستاد اعتکاف و شورای علمی جشنواره‌های بین المللی اعتکاف» و به منظور توسعه و تعمیق فرهنگ اعتکاف نگارش یافته است. در این کتاب، ره‌نمودهای اهل بیت علیهم السلام درباره این عبادت و نکات شایان توجّه برای معتکفان، با نظمی نوین و نسبتاً جامع در شش فصل، به قرار ذیل آورده شده است.
فصل یکم: فضیلت، واجبات و آداب اعتکاف
فصل دوم: معتکف و برکات حضورش در مسجد
فصل سوم: معتکف و برکات روزه
فصل چهارم: فضیلت ماه رجب و روزۀ آن
فصل پنجم: دوچندان شدن برکات یاد خدا برای معتکف
فصل ششم: کارهای شایسته برای معتکف
درآمدِ فرهنگ‌نامه، جمعبندی مطالب همه فصل های این کتاب است و محورهای اصلی درآمد، عبارت اند از: واژه شناسی اعتکاف، کاربردهای آن در قرآن و حدیث، تبیینِ فضیلت، واجبات، آداب و برکات اعتکاف.
اشاره ای کوتاه به محتوای فصل‌های این فرهنگ‌نامه:
فصل اوّل، شامل ره‌نمودهایی دربارۀ فضیلت اعتکاف، شروط و آداب آن، همراه با بیان بافضیلت ترین مکان و زمان این عبادت است.
فصل دوم، ابتدا به نخستین عمل واجب در اعتکاف، یعنی اقامت در مسجد پرداخته است. از این رو، فضیلت حضور در مسجد و ملازمت با آن، فضیلت نماز خواندن و تعلیم و تعلّم در مسجد، و نیز برکات مسجد بیان شده است. سپس دومین عمل واجب اعتکاف یعنی روزه‌داری آمده است.
در فصل سوم، آثار و برکات روزه، تبیین مى گردد.
در کشور ما ایران، اعتکاف در ایّام البیض رجب (سیزدهم، چهاردهم و پانزدهم رجب) تقریباً به صورت یک فرهنگ مورد استقبال قرار گرفته است. از این رو در فصل چهارم فرهنگ‌نامه، عظمت ماه رجب و گستردگی رحمت الهی در آن و نیز فضیلت روزه‌داری آن بویژه سه روز میانی ماه بیان شده است.
فصل پنجم به برکات یاد خدا اختصاص دارد. از آن جا که اصلى ترین رکن اعتکاف، یاد خداست، همۀ برکاتی که در این فصل برای یاد خداوند سبحان بیان شده، برکت های اعتکاف نیز هست؛ بلکه برکات یاد خدا برای معتکف، مضاعف خواهد بود؛ زیرا معتکف، روزه داری است که همۀ قیود زندگی روزمرّه را رها کرده، در خانۀ خدا اقامت گزیده، با خالق خود خلوت نموده، و روی از هر چه غیر اوست، برتافته است. بنابراین، برکات روزه داری و اقامت در مسجد نیز بر آثار ذکر، افزوده مى شود و به عبارتى، یاد خدا عمق بیشتری در جان پیدا می کند و طبعاً برکات مضاعفی نصیب معتکف مى گردد.
در فصل ششم، که پایان‌بخش این فرهنگ‌نامه است، ره‌نمودهایی ارائه شده که اهتمام به آنها، موجب تقویت آثار اعتکاف است، مانند: کثرت ذکر و استغفار، اُنس با خداوند سبحان و کتاب خدا، اُنس با کتاب‌هایی که معرفت دینی انسان را تقویت می کنند.
در ادامۀ این فصل، به سحرخیزی و نافلۀ شب، اعمال ویژۀ ماه رجب، و شماری از زیباترین و پرمحتواترین دعاها و مناجات های رسیده از اهل بیت علیهم السلام اشاره شده که موجب بهره‌گیری بیشتر از برکات اعتکاف‌اند.
کتاب فرهنگ نامه اعتکاف، تألیف حضرت آیت الله ری شهری و با ترجمه حجت الاسلام عبدالهادی مسعودی از سوی پژوهشکده علوم و معارف حدیث، به زبان فارسی - عربی، در قطع رقعی، در ۳۵۲ صفحه به نگارش درآمده است و در سال ۱۳۹۶با همکاری انتشارات دارالحدیث منتشر شده است.
