به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه قرآن و حدیث به نقل از خبرگزاری فارس، حجت الاسلام و المسلمین دکتر برنجکار گفت: محرم ماه عزاداری سید و سالار شهیدان امام حسین علیه السلام است، در قالب محرم می‌توان درس اسلام‌شناسی و خداشناسی را آموخت، محرم دانشگاه شناخت اسلام است ولی در این حوزه برگزاری مجالس عزاداری و نقش سخنرانان و مداحان از اهمیت فراوانی برخوردار است.
سخنرانان باید بر اساس منابع مستند به ارائه مطالب بپردازند و از نقل موارد غیرمستند خودداری کنند زیرا اینگونه موارد سبب تحریف در دین می‌شود و بذر بی‌اعتمادی را در دل مردم می‌پاشد.
محتوای سخنرانی باید بر اساس علم و آگاهی انتخاب شود و نقش سلیقه‌های شخصی در آن بسیار کمرنگ باشد یا وجود نداشته باشد تا منبرها در قالب هدایت‌گری مردم به مستندات پیش برود و معلومات مردم را افزایش دهد.
اگر تحریفات و مطالب جعلی در عزاداری‌ها و سخنرانی‌ها وجود داشته باشد، زمینه سوء استفاده دشمن فراهم می‌شود و به جای تبلیغ دین، منبعی در اختیار دشمنان در این حوزه قرار می‌گیرد.
با توجه به اهمیت موضوع محتوای سخنرانی و مواردی که سخنرانان باید نسبت به آن آگاه باشند با حجت‌الاسلام رضا برنجکار، قائم مقام رئیس پژوهشگاه قرآن و حدیث و رئیس انجمن کلام اسلامی حوزه به گفت وگو پرداختیم.
س: قیام امام حسین علیه السلام از چه ظرفیت‌هایی برای پرداختن در عزاداری‌ها برخوردار است؟
قیام سیدالشهدا علیه السلام قیام جامعی است که در آن عقیده، احکام عملی، اخلاق، اجتماعیات اسلام و امور فردی مانند اسلام وجود دارد و به یک معنا اسلام در ابعاد مختلف در این قیام متجلی شده است.
اسوه بودن برای همه بشریت از سوی امام حسین علیه السلام نشان داده شده، اسلام نیز همین طور است، اسلام برنامه کمال و سعادت انسان را بیان می‌کند و پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم نیز اسوه است.
امام حسین علیه السلام اسلام را در ابعاد مختلف فردی، اجتماعی و اعتقادی بیان کرده و از این نظر اسوه تمام عیار برای کل بشریت است.
سخنرانی که در این ایام می‌خواهد صحبت کند، اگر به قیام و ابعاد مختلف آن توجه کند در واقع به کل اسلام توجه کرده و کل اسلام را برای مردم بیان می‌کند.
فرمایشات امام حسین علیه السلام و تاریخ آن شامل نکاتی در ابعاد مختلف است، بنابراین طبیعی است که باید محوریت بحث را در این ایام بگذاریم و سخنران به معرفی قیام امام حسین علیه السلام تنها از یک بعد نپردازد.
س: سخنرانان باید به چه مفاهیمی در محتوای سخنرانی خود توجه داشته باشند؟
اگر فرد بخواهد به حادثه عاشورا توجه کند و بخواهند آن را تحلیل کنند، اخلاق و مسائل اسلام در آن بوده و هدف سخنران و منبری در زمینه معرفی اسلام به عنوان برنامه کامل برای سعادت و کمال انسان است.
آثار در تاریخ منبع عظیمی برای جامعه است، باید از نظر محتوایی سعی کنیم عزاداری‌ها بر محوریت این قیام جلو برود.
زمانی که عزاداری می‌کنیم و سخنران صحبت می‌کند یا با روضه‌خوانی به بیان مطالبی می‌پردازد، محتوا باید منطبق بر این قیام باشد.
تنها جنبه تاریخی قیام برجسته نشود، بلکه باید به جنبه‌ها و نتایج اخلاقی، سیاسی و اجتماعی توجه شود، امروز باید به نتیجه قیام دست پیدا کنیم و در این حوزه لازم است از ولایت فقیه و رهبران دینی تبعیت کرده و اهداف ایشان را در جامعه اجرا کنیم، نباید فریب شیاطین و یزیدیان زمان را بخوریم، به هر حال باید تمام نتایج و ظرفیت‌ها در این قیام از نظر محتوا و شکل شناسانده شود.
نباید به سراغ مسائلی مانند قمه زدن بیاییم که در این قیام نبوده، گاهی منبری‌ها یا نوحه‌خوان‌ها به جای اینکه در زمینه مطالب اجتماعی، سیاسی، مبارزه با ظلم، شجاعت، معرفت امام حسین علیه السلام و اصحاب و عقاید در مدت قیام مطالبی را بیان کنند، چشم و ابروی حضرت عباس علیه السلام را توصیف می‌کنند در حالی که چشم و ابرو را خدا داده و قابل الگوبرداری نیست.
شجاعت، ولایت‌پذیری و ایستادگی و صبر حضرت عباس علیه السلام قابل الگوبرداری است، نه مسائلی که قابل الگوبرداری نیست.
س: برخی اوقات مطالب سست و بی‌پایه در برخی سخنرانی‌ها شنیده می‌شود علت چیست؟
برخی اوقات سخنرانان به منابع ضعیف و متاخر مراجعه می‌کنند که مطالب در آن اثبات نشده، در حالی که باید از منابع و کتاب‌های معتبر به شکل درست و هماهنگ با این قیام استفاده شود.
عزاداری نیز باید درضمن آن آگاهی‌بخشی باشد، نوحه‌خوان در حالی که شعری می‌خواند که ما سینه می‌زنیم، اشعاری بخواند که آگاهی‌بخش باشد، نه اشعاری که فایده و ثمری ندارد، با قیام امام حسین علیه السلام می‌توان اسلام را در همه ابعاد معرفی کرد.
اگر اشعار سخنرانی‌ها و نوحه‌خوانی‌ها آگاهی‌بخش باشد، افراد استفاده می‌کنند، اگر آن عزاداری براساس آگاهی‌بخشی باشد، با مباحث امام حسین علیه السلام آشنا می‌شویم و پیوند معنوی ما با امام حسین علیه السلام قوی‌تر می‌شود، زیرا انسان تنها به زمینه عاطفی اهمیت نمی‌دهد بلکه بعد علم و آگاهی نیز وجود دارد که باید در منبرها و مراسم‌ها این جنبه تقویت شود.
اگر در مجالس، امام حسین علیه السلام درست و کامل معرفی شود و با شناخت درست نسبت به امام حسین علیه السلام عزاداری صورت گیرد، پیوند معنوی و ارتباط روحی بین افراد و امام حسین علیه السلام و معصومان برقرار می‌شود.
س: علت اینکه برخی سخنرانان در منبرهای خود به عنصر آگاهی بخشی بی‌تفاوت هستند، چیست؟
عوامل مختلفی در این بخش وجود دارد، از نظر بعد علمی ممکن است، برخی افراد آگاهی نسبت به منابع نداشته باشند، باید سخنرانان نسبت به اعتبار منابع و صحت آن آگاهی و مطالعه داشته باشند، تنها با دانستن برخی علوم نمی‌توان به مسئله پی برد، باید در نظر داشت تاریخ مبحث تخصصی است که باید پیش از آنکه وارد این عرصه شوند، آن را فراگیرند.
برخی اوقات منشأ چنین امور و مباحثی هماهنگی با مردم بوده، حتی درست نیست بگوییم برخی مباحث به دلیل آنکه خوشایند مردم است، بیان می‌شود، هر چند می‌دانیم اعتباری ندارد.
این اشتباه است باید واقعا منبری و سخنران نقش هدایت‌گری مردم را داشته باشد، نه این که از مردم تبعیت کند، این امر که مردم از چه خوششان می‌آید و از چه خوششان نمی‌آید درست نیست بلکه آن چیزی درست، واقعیت و حقیقت است که امام حسین علیه السلام واقعی را به مردم معرفی کند.
بدون تردید اگر امام حسین علیه السلام واقعی به مردم معرفی شود، بدون تردید مردم بیشتر استقبال می کنند و آثار مثبت بیشتری نسبت به موارد شایع و مشهور دارد، منشأ شکل‌گیری چنین اموری به دلیل ناآگاهی و نداشتن اطلاع یا موارد خوشایند مردم صحیح نیست زیرا انحراف فکری و عملی در عزاداری‌ها ایجاد می‌شود، بنابراین مسؤولان، هیأت‌ها، روحانیون و مداحان باید با این چنین اموری مقابله کنند، زیرا این روش مورد پسند امام حسین علیه السلام نیست.
باید در نظر داشت امام حسین علیه السلام برای خدا قیام کرد، بنابراین باید برای خدا در این کار تلاش کنیم و چشم و هم چشمی نباید در این مجالس وجود داشته باشد.
