««« مطالعه کتاب »»»
|
نام منبع : |
قرآن شناسی امامیه در پژوهش های غربی |
|
پدید آورنده : |
جمعی از پژوهشگران پژوهشکده تفسیر اهل بیت علیهم السلام |
|
سایر پدیدآورندگان : |
جمعی |
|
تعداد جلد : |
1 |
|
ناشر : |
دارالحدیث |
|
محل نشر : |
قم |
|
تاریخ انتشار : |
1395 |
|
نوبت چاپ : |
اول |
به رغم آنکه مطالعات شیعی در غرب سابقه‌ای نه‌چندان کمتر از مطالعات اسلامی دارد، وقوع انقلاب اسلامی ایران در سال ۱۳۵۷/۱۹۷۹ نقطۀ عطفی در رشد ناگهانی کمی و کیفی این پژوهش‌ها بوده است.
از آن زمان تا کنون مقالات و کتاب‌های بسیاری مستقلا دربارۀ شیعه و جنبه‌های مختلف آن اعم از تاریخ، فرهنگ، اعتقادات و در غرب منتشر شده و گذشته از اختصاص میزهای تخصصی به این موضوع در همایش‌های بین‌المللی با موضوعات تاریخی و دینی، همایش‌هایی هم به طور خاص دربارۀ جنبه‌های مختلف تشیع برگزار شده است. رشد روزافزون علایق پژوهشی به این موضوع سبب تولد نشریاتی اختصاصی در این حوزه به زبان انگلیسی شده و از این‌رو بحث‌های علمی در این زمینه روزبه‌روز داغ‌تر شده است.
ناگفته پیداست که در مطالعات شیعی، فرقه‌های مختلفی مورد بررسی قرار می‌گیرند لازم به ذکر است امامیه جزء آخرین فرقه‌های شیعی است که غربیان بدان پرداخته‌اند.
در این میان، یکی از مهمترین جنبه‌های تشیع و از جمله امامیه، که بیش از یک قرن توجه محققان غربی را به خود جلب کرده است، رویکرد قرآن امامیه می باشد.
این موضوع که تقریبا از اواسط قرن نوزدهم در پژوهش‌های غربی دیده می شود به طور خاص با مسئلۀ تحریف و قرائات گره خورده و تبدیل به یکی از چالشی‌ترین موضوعات در حوزۀ مطالعات شیعی شده است. چراکه در واقع نخستین جرقه‌های پژوهش‌های غربی دربارۀ رویکرد شیعه به قرآن در سال ۱۸۴۲ با بحث تحریف شروع شده است و این موضوع تا به امروز یکی از مباحث داغ شیعه‌پژوهی در پژوهش های غربی باقی مانده است.
در کنار این مباحث، موضوع مصاحف شیعی نیز از توجه قرآن‌پژوهان دور نمانده است؛ هرچند به این موضوع دیرتر و کمتر پرداخته‌اند.
کتاب قرآن شناسی امامیه در پژوهش های غربی با گلچین کردن مهمترین نگاشته‌های علمی غربیان از آغاز تاکنون، در پی آن است که خوانندگان فارسی زبان را در جریان کهن‌ترین و جدیدترین تلاش‌ها، دستاوردها و دیدگاه‌های قرآن‌پژوهان غربی دربارۀ این موضوع قرار دهد.
مقالات این مجموعه
کتاب قرآن شناسی امامیه در پژوهش های غربی در دو بخش اصلی (تحریف و قرائات؛ مصاحف) شامل ۹ مقاله تدوین شده است که در رأس آن یک مقاله به عنوان درآمد قرار گرفته است. این درآمد، مقاله‌ای از پاول زاندر دربارۀ جایگاه قرآن در مقایسه با جایگاه امام از نگاه شیعۀ امامیه است.
در بخش اول این کتاب نیز ۶ مقاله با موضوع تحریف و یا قرائات آمده است. در این مقالات، به ترتیب موضوعاتی چون سوره‌های جعلی، نقد نظریات گلتسیهر دربارۀ اتهام عقیده به تحریف در میان شیعیان، بررسی روایات کهن دربارۀ تحریف، فهرستی از قرائات و شبه‌قرائات شیعی بر اساس منابع کهن، تاریخچۀ نظریۀ تحریف در میان عالمان شیعی، و نیز قرائات و شبه‌قرائات شیعی بر اساس کتاب سیاری مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.
در بخش دوم کتاب، موضوع مصاحف در قالب ۳ مقاله بررسی شده است. مقالۀ اول این بخش در واقع ترجمۀ بخش‌های مرتبط به مصاحف شیعی از کتاب مهم آرتر جفری دربارۀ مصاحف قرآن است که از این جهت ارتباط بسیار نزدیکی با بحث قرائات دارد. دو مقالۀ دیگر صرفا دربارۀ مصاحف معتبر نزد شیعۀ امامیه (اعم از مصاحف قرآنی و غیر قرآنی) هستند.
بنابراین در هر یک از دو بخش کتاب، مقالات به ترتیب تاریخی چیده شده است تا خواننده بتواند تصویری از چگونگی این تحولات را درک نماید.
دربارۀ ترجمه
مقالات این مجموعه توسط ۹ نفر از نویسندگان به زبان‌های انگلیسی، آلمانی، فرانسوی و عبری نوشته شده و سپس به قلم ۷ مترجم ایرانی به فارسی برگردانده شده است.
در فرایند ویرایش این ترجمه‌ها حداکثر تلاش به کار گرفته شده است تا در عین وفاداری حداکثری به متون اصلی (و پرهیز از هرگونه دخالت در متن یا محتوای آنها از طریق افزودن عبارات اضافی یا ارائۀ ترجمه‌های آزاد)، ترجمه‌ای شیوا ارائه گردد.
با توجه به بار معنایی خاصی که بسیاری از اصطلاحات تخصصی این کتاب دارد که با شرح و بسط نمی شد مشکل ترجمه را حل کند بدین منظور برای برخی اصطلاحات خاص غربی، که در سراسر کتاب کاربرد داشته اند، به ذکر معادل‌های فارسی‌شان اکتفا شده است و در قسمتی جداگانه تحت عنوان «اصطلاح‌نامه» توضیح کوتاهی دربارۀ آنها داده شده است.
دربارۀ نمایه‌های کتاب این نکته گفتنی است که نمایۀ فارسی علاوه بر موضوعات مهم و کلیدی، شامل آیات قرآن، نام‌های اشخاص، کتاب‌ها، ادیان و مذاهب و فرق، و سایر اعلام مهم جغرافیایی و تاریخی نیز می باشد. اما نمایۀ انگلیسی تنها شامل نام نویسندگان غربی (به علاوۀ تاریخ تولد یا مرگ اشخاص مهم) است.
کتاب قرآن شناسی امامیه در پژوهش های غربی ترجمه جمعی از پژوهشگران پژوهشگاه قرآن و حدیث به زبان فارسی و در قطع وزیری و در ۳۱۳ صفحه با همکاری انتشارات دارالحدیث منتشر شده است.
