293
دانشنامه قرآن و حديث 14

۸ / ۳

دستور پيامبر صلى الله عليه و آله به گريه كردن بر جعفر بن ابى طالب

۳۱۹.الاستيعاب :چون خبر شهادت جعفر را براى پيامبر صلى الله عليه و آله آوردند ، نزد همسر او اَسماء بنت عُمَيس رفت و براى شوهرش جعفر به او تسليت گفت . فاطمه عليهاالسلام در حالى كه مى گريست و «عمو جان! عمو جان!» مى گفت ، وارد شد . پيامبر خدا صلى الله عليه و آله فرمود : «براى چون جعفر ، بايد گريه كنندگان بگريند» .

۸ / ۴

گريه كردن پيامبر صلى الله عليه و آله بر مردگان

الف ـ گريه بر مادرش

۳۲۰.صحيح مسلمـ به نقل از ابو هريره ـ :پيامبر صلى الله عليه و آله قبر مادرش را زيارت كرد و گريست و كسانى را كه پيرامونش بودند ، به گريه انداخت .

۳۲۱.شُعب الإيمانـ به نقل از بُرَيده ـ :پيامبر صلى الله عليه و آله در روز فتح [مكّه] با هزار سوارِ پوشيده از سلاح ، قبر مادرش را زيارت كرد و هيچ گاه ديده نشده بود كه مانند آن روز ، آن قدر زياد گريه كند .

۳۲۲.بحار الأنوارـ به نقل از ابن عبّاس ـ :پيامبر خدا صلى الله عليه و آله در عمره حديبيّه ، چون از ابواء گذشت ، فرمود : «خداوند ، رخصت زيارت قبر مادرم را به من داد» . پس نزد قبر
رفت و آن را مرمّت كرد و در كنارش گريست و مسلمانان از گريه پيامبر خدا صلى الله عليه و آله گريه شان گرفت .
در اين باره به ايشان خرده گرفته شد . فرمود : «دلم براى دلسوزى هاى او به رحم آمد و گريستم» .


دانشنامه قرآن و حديث 14
292

۸ / ۳

أمرُ النَّبِيِّ بِالبُكاءِ عَلى جَعفَرِ بنِ أبي طالِبٍ

۳۱۹.الاستيعاب :لَمّا أتَى النَّبِيَّ صلى الله عليه و آله نَعيُ جَعفَرٍ ، أتَى امرَأَتَهُ أسماءَ بِنتَ عُمَيسِ فَعَزّاها في زَوجِها جَعفَرٍ ؛ ودَخَلَت فاطِمَةُ عليهاالسلام وهِيَ تَبكي وتَقولُ : وا عَمّاه . فَقالَ رَسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله : «عَلى مِثلِ جَعفَرٍ فَلتَبكِ البَواكي» . ۱

۸ / ۴

بُكاءُ النَّبِيِّ عَلَى الأَمواتِ

أ ـ بُكاؤُهُ عَلى اُمِّهِ

۳۲۰.صحيح مسلم عن أبي هريرة :زارَ النَّبِيُّ صلى الله عليه و آله قَبرَ اُمِّهِ ، فَبَكى وأَبكى مَن حَولَهُ . ۲

۳۲۱.شعب الإيمان عن بريدة :إنَّ النَّبِيَّ صلى الله عليه و آله زارَ قَبرَ اُمِّهِ في ألفِ مُقَنَّعٍ ۳ يَومَ الفَتحِ ، فَما رُئِيَ باكِيا أكثَرَ مِن ذلِكَ اليَومِ . ۴

۳۲۲.بحار الأنوار عن ابن عبّاس :لَمّا مَرَّ رَسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله في عُمرَةِ الحُدَيبِيَةِ بِالأَبواءِ ، قالَ : إنَّ اللّهَ قَد أذِنَ لي في زِيارَةِ قَبرِ اُمّي . فَأَتاهُ رَسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله فَأَصلَحَهُ ، وبَكى عِندَهُ ، وبَكَى المُسلِمونَ لِبُكاءِ رَسولِ اللّهِ صلى الله عليه و آله . فَقيلَ لَهُ ، فَقالَ : أدرَكَتني رَحمَةُ رَحمَتِها فَبَكَيتُ . ۵

1.الاستيعاب : ج ۱ ص ۳۱۳ الرقم ۳۳۱ ، اُسد الغابة : ج ۱ ص ۵۴۴ الرقم ۷۵۹ ، المصنّف لعبد الرزاق : ج ۳ ص ۵۵۰ ح ۶۶۶۶ ، الطبقات الكبرى : ج ۸ ص ۲۸۲ كلاهما عن أسماء بنت عميس نحوه ، كنز العمّال : ج ۱۱ ص ۶۶۰ ح ۳۳۱۸۷ نقلاً عن ابن عساكر وفيه ذيله فقط «على مثل جعفر فلتبك الباكية» ؛ تاريخ اليعقوبي : ج ۲ ص ۶۵ عن أسماء بنت عميس نحوه ، بحار الأنوار : ج ۲۲ ص ۲۷۶ ح ۲۵ .

2.صحيح مسلم : ج ۲ ص ۶۷۱ ح ۱۰۸ ، سنن النسائي : ج ۴ ص ۹۰ ، سنن أبي داود : ج ۳ ص ۲۱۸ ح ۳۲۳۴ وفيه «أتى» بدل «زار» ، سنن ابن ماجة : ج ۱ ص ۵۰۱ ح ۱۵۷۲ ، مسند ابن حنبل : ج ۳ ص ۴۴۴ ح ۹۶۹۴ وفيه «وبكى من حوله» بدل «وأبكى من حوله» ؛ مسكّن الفؤاد : ص ۹۵ .

3.زار قبر اُمّه في ألف مقنّع : أي في ألف فارس مغطّى بالسّلاح (النهاية : ج ۴ ص ۱۱۴ «قنع») .

4.شعب الإيمان : ج ۷ ص ۱۵ ح ۹۲۹۰ ، المستدرك على الصحيحين : ج ۱ ص ۵۳۱ ح ۱۳۸۹ و ج ۲ ص ۶۶۱ ح ۴۱۹۲ وليس فيهما «يوم الفتح» ، كنز العمّال : ج ۱۲ ص ۴۴۲ ح ۳۵۵۱۴ .

5.بحار الأنوار : ج ۱۵ ص ۱۶۲ ح ۹۳ نقلاً عن صاحب المنتقى وراجع : الاُصول الستّة عشر : ص ۱۵۹ .

  • نام منبع :
    دانشنامه قرآن و حديث 14
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری‌شهری، با همکاری: جمعی از پژوهشگران
    تعداد جلد :
    22
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1390
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 162616
صفحه از 623
پرینت  ارسال به