373
دانش نامه اميرالمؤمنين علیه السلام بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج10

فصل چهارم : ويژگى هاى سياسى و اجتماعى

۴ / ۱

برادرى با پيامبر

۴ / ۱ ـ ۱

پيمان برادرى بستن پيامبر بين يارانش پيش از هجرت

۴۶۰۹.المُحبَّرـ در يادكردِ پيمان برادرى بستن پيامبر صلى الله عليه و آله بين مهاجران ، پيش از هجرت ـ: وى در مكّه ، بين آنان ، برپايه حق و برابرى با يكديگر پيمان بست، و بين خود و على بن ابى طالب ، اين پيمان را برقرار كرد.

۴۶۱۰.السيرة الحلبيّة :پيش از هجرت ، بين مسلمانان، يعنى مهاجران ، بر پايه حق و برابرى پيمان بست و بين ابو بكر و عمر، بين حمزه و زيد بن حارثه، بين عثمان و عبد الرحمان بن عوف، بين زبير و ابن مسعود، بين عبادة بن حارثه و بلال، بين مصعب بن عمير و سعد بن ابى وقّاص، بين ابو عبيدة بن جرّاح و سالمْ آزاد شده ابو حذيفه، بين سعيد بن زيد وطلحة بن عبيد اللّه ، و بين على عليه السلام و خودش پيمان برادرى بست و فرمود : «آيا خشنود نيستى كه برادر تو باشم؟».
گفت : «چرا ، اى پيامبر خدا ! خشنودم» .
فرمود : «تو در دنيا و آخرت ، برادر منى» ۱ .

1.حلبى افزوده است: عبّاس بن تيميّه بسته شدن پيمان برادرى در بين مهاجران و به ويژه بين پيامبر صلى الله عليه و آله وعلى عليه السلام را منكر شده و گفته است : پيمان برادرى بين مهاجران و انصار ، براى لطف و ارفاق پاره اى از آنان بر گروه ديگر و نزديك ساختن دل آنان به همديگر بود. بنابر اين ، پيمان برادرى بين مهاجر با مهاجر ديگر ، معنايى ندارد . ابن حجر در پاسخ گفته: اين ردّ نص از راه قياس است. از آن گذشته ، پاره اى از مهاجران از نظر مال و قبيله از برخى ديگر قوى تر بودند ، و پيامبر صلى الله عليه و آله بين قوى و ضعيف پيمان برادرى بست تا قوى بر ضعيف ارفاق كند و قوى تر از ضعيف تر كمك بگيرد و به همين جهت ، پيامبر صلى الله عليه و آله با على عليه السلام ـ كه قبل از بعثت متكفّل زندگى او بود ـ ، پيمان برادرى بست .


دانش نامه اميرالمؤمنين علیه السلام بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج10
372

الفصل الرابع : الخصائص السياسيّةُ والاجتماعيّةُ

۴ / ۱

الإِخاءُ مَعَ النَّبِيِّ

۴ / ۱ ـ ۱

مُؤاخاةُ النَّبِيِّ بَينَ أصحابِهِ قَبلَ الهِجرَةِ

۴۶۰۹.المحبّرـ في ذِكرِ مُؤاخاةِ النَّبِيِّ صلى الله عليه و آله بَينَ أصحابِهِ المُهاجِرينَ قَبلَ الهِجرَةِ ـ: وكانَ آخى بَينَهُم عَلَى الحَقِّ وَالمُواساةِ ، وذلِكَ بِمَكَّةَ ؛ فَآخى صلى الله عليه و آله بَينَ نَفسِهِ وبَينَ عَلِيِّ بنِ أبي طالِبٍ رضى الله عنه . ۱

۴۶۱۰.السيرة الحلبيّة :وقَبلَ الهِجرَةِ آخى صلى الله عليه و آله بَينَ المُسلِمينَ ؛ أيِ المُهاجِرينَ ، عَلَى الحَقِّ وَالمُواساةِ ، فَآخى بَينَ أبي بَكرٍ وعُمَرَ ، وآخى بَينَ حَمزَةَ وزَيدِ بنِ حارِثَةَ ، وبَينَ عُثمانَ وعَبدِ الرَّحمنِ بنِ عَوفٍ ، وبَينَ الزُّبَيرِ وَابنِ مَسعودٍ ، وبَينَ عُبادَةَ بنِ الحارِثَةِ وبِلالٍ ، وبَينَ مُصعَبِ بنِ عُمَيرٍ وسَعدِ بنِ أبي وَقّاصٍ ، وبَينَ أبي عُبَيدَةَ بنِ الجَرّاحِ وسالِمٍ مَولى أبي حُذَيفَةَ ، وبَينَ سَعيدِ بنِ زَيدٍ وطَلحَةَ بنِ عُبَيدِ اللّهِ ، وبَينَ عَلِيٍّ ونَفسِهِ صلى الله عليه و آله وقالَ : أ ما تَرضى أن أكونَ أخاكَ ؟ قالَ : بَلى يا رَسولَ اللّهِ رَضيتُ . قالَ : فَأَنتَ أخي فِي الدُّنيا وَالآخِرَةِ ۲ . ۳

1.المحبّر : ص ۷۰ .

2.السيرة الحلبيّة : ج ۲ ص ۲۰ ، عيون الأثر : ج ۱ ص ۲۶۴ .

3.قال الحلبي مضيفا : وأنكر العبّاس بن تيميّة المؤاخاة بين المهاجرين ، سيّما مؤاخاة النبيّ صلى الله عليه و آله لعليّ رضى الله عنه ، قال : لأنّ المؤاخاة بين المهاجرين والأنصار إنّما جعلت لإرفاق بعضهم ببعض ، ولتألّف قلوب بعضهم ببعض ، فلا معنى لمؤاخاة مهاجري لمهاجري . قال الحافظ ابن حجر : وهذا ردّ للنصّ بالقياس ، وبعض المهاجرين كان أقوى من بعض بالمال والعشيرة ، فآخى بين الأعلى والأدنى ليرتفق الأدنى بالأعلى ، وليستعين الأعلى بالأدنى ، ولهذا تظهر مؤاخاته صلى الله عليه و آله لعليّ رضى الله عنه كان هو الذي يقوم بأمره قبل البعثة (المصدر) .

  • نام منبع :
    دانش نامه اميرالمؤمنين علیه السلام بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج10
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ریشهری، با همکاری: سیّد محمّدکاظم طباطبایی و سیّد محمود طباطبایی‏نژاد، ترجمه: عبدالهادی مسعودی، محمّد علی سلطانی، مهدی مهریزی، سیّد ابوالقاسم حسینی(ژرفا)، و جواد محدّثی
    تعداد جلد :
    14
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1386
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 33267
صفحه از 600
پرینت  ارسال به