259
دانش نامه اميرالمؤمنين علیه السلام بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج10

۴۴۷۳.بحار الأنوار :مُبرَّد گفت : از اشعار امير مؤمنان كه هيچ اختلافى بر سرِ سرايش آن توسّط وى نيست و همواره آن را زمزمه مى كرد ، شعر زير است. وقتى كه خوارج بر او تكليف كردند كه به كفر ، اقرار كند و سپس توبه كند تا همراه او به طرف شامْ حركت كنند ، فرمود : «آيا پس از مصاحبت با پيامبر خدا و شناخت دين خدا ، به كفر برگردم؟» . آن گاه سرود:

«اى گواه الهى! بر من گواه باش
كه من بر دين پيامبر احمدم .

هر كس در خدا ترديد دارد ، [بداند كه] من هدايت شده ام .
اى پروردگار! جايگاه ورودم را بهشت قرار ده».

۳ / ۳ ـ ۱۵

گوناگون

۴۴۷۴.الخصالـ به نقل از عامر شَعبى ـ: امير مؤمنان ، به بِداهه ، نُه جمله گفت كه آن جملات چشمه بلاغت را خشكاندند و گوهرهاى حكمت را بى تبار گرداندند [به گونه اى كه ]مردم از آوردن كلام بليغى مانند يكى از آنها ناتوان گشته اند : سه تا از آنها در مناجات است و سه تا در حكمت ، و سه تا در ادب.
در زمينه مناجات فرمود : «خداى من! عزّت ، همين برايم بس كه بنده توام . و فخر ، برايم همين بس كه تو پروردگار منى . تو آن گونه اى كه من دوست دارم ، پس مرا آن سان ساز كه تو دوست دارى».
در زمينه حكمت گفت : «ارزش هر انسانى به آن چيزى است كه نيك مى داند . و آن كه قدر خود را شناخت ، هرگز نابود نشد . و انسان ، در زير زبانش پنهان است».
و در زمينه ادب گفت : «بر هر كس كه مى خواهى ، لطف كن تا اميرش باشى . به هر كس كه مى خواهى، اعلام نيازمندى كن تا اسيرش شوى . و از هر كس كه مى خواهى ، اعلان بى نيازى كن تا همگونش باشى».


دانش نامه اميرالمؤمنين علیه السلام بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج10
258

۴۴۷۳.بحار الأنوار :قالَ المُبَرَّدُ : ومِن شِعرِ أميرِ المُؤمِنينَ الَّذي لَا اختِلافَ فيهِ أ نَّهُ قالَهُ ، وكان يُرَدِّدُهُ ، إنَّهُم لَمّا ساموهُ أن يُقِرَّ بِالكُفرِ ويَتوبَ حَتّى يَسيروا مَعَهُ إلَى الشّامِ ، فَقالَ :
أبَعدَ صُحبَةِ رَسولِ اللّهِ صلى الله عليه و آله وَالتَّفَقُّهِ في دينِ اللّهِ أرجِعُ كافِراً ؟ ! ثُمَّ قالَ :

يا شاهِدَ اللّهِ عَلَيَّ فَاشهَدِ
إنّي عَلى دينِ النَّبِيِّ أحمَدِ

مَن شَكَّ فِي اللّهِ فَإِنّي مُهتَدي
يا رَبِّ فَاجعَلْ فِي الجِنانِ مَورِدي ۱

۳ / ۳ ـ ۱۵

النَّوادِرُ

۴۴۷۴.الخصال عن عامر الشعبي :تَكَلَّمَ أميرُ المُؤمِنينَ عليه السلام بِتِسعِ كَلِماتٍ ارتَجَلَهُنَّ ارتِجالاً ، فَقَأنَ عُيونَ البَلاغَةِ ، وأيتَمنَ جَواهِرَ الحِكمَةِ ، وقَطَعنَ جَميعَ الأَنامِ عَنِ اللِّحاقِ بِواحِدَةٍ مِنهُنَّ ؛ ثَلاثٌ مِنها فِي المُناجاةِ ، وثَلاثٌ مِنها فِي الحِكمَةِ ، وثَلاثٌ مِنها فِي الأَدَبِ .
فَأَمَّا اللّاتي فِي المُناجاةِ ، فَقالَ : إلهي كَفى لي عِزّاً أن أكونَ لَكَ عَبداً . وكَفى بي فَخراً أن تَكونَ لي رَبّاً . أنتَ كَما اُحِبُّ فَاجعَلني كَما تُحِبُّ .
وأمَّا اللّاتي فِي الحِكمَةِ ، فَقالَ : قيمَةُ كُلِّ امرِئٍ ما يُحسِنُهُ . وما هَلَكَ امرُؤٌ عَرَفَ قَدرَهُ . وَالمَرءُ مَخبُوٌّ تَحتَ لِسانِهِ .
وأمَّا اللّاتي فِي الأَدَبِ ، فَقالَ : اُمنُن عَلى مَن شِئتَ تَكُن أميرَهُ . وَاحتَج إلى مَن شِئتَ تَكُن أسيرَهُ . وَاستَغنِ عَمَّن شِئتَ تَكُن نَظيرَهُ . ۲

1.بحار الأنوار : ج ۳۳ ص ۳۵۲ ح ۵۸۷ و ج ۳۴ ص ۴۰۹ ح ۲۲ و ج ۳۵ ص ۱۶۵ وراجع الكامل للمبرّد : ج ۳ ص ۱۱۰۷ وشرح نهج البلاغة : ج ۲ ص ۲۷۸ .

2.الخصال : ص ۴۲۰ ح ۱۴ ، روضة الواعظين : ص ۱۲۳ ، بحار الأنوار : ج ۷۷ ص ۴۰۰ ح ۲۳ .

  • نام منبع :
    دانش نامه اميرالمؤمنين علیه السلام بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج10
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ریشهری، با همکاری: سیّد محمّدکاظم طباطبایی و سیّد محمود طباطبایی‏نژاد، ترجمه: عبدالهادی مسعودی، محمّد علی سلطانی، مهدی مهریزی، سیّد ابوالقاسم حسینی(ژرفا)، و جواد محدّثی
    تعداد جلد :
    14
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1386
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 33292
صفحه از 600
پرینت  ارسال به