239
دانش نامه اميرالمؤمنين علیه السلام بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج10

ح ـ پس از نماز شب

۴۴۵۶.امام على عليه السلامـ بسيارى مواقع ، پس از اتمام نماز شب ـ: گواهى مى دهم كه آسمان ها و زمين و آنچه بين آن دو است ، نشانه هايى اند كه بر تو دلالت مى كنند ، و گواهانى اند كه بر آنچه به آن فرا خوانده اى ، گواهى مى دهند . هر آنچه از تو حجّتى را بيان مى دارد و به ربوبيّت تو گواهى مى دهد ، به آثار نعمتت و به نشانه هاى تدبيرت نام آور است . ربوبيتى كه با آن از آفريدگانت برترى يافتى و از خود شناختى در دل ها نشاندى كه آرام بخش دل ها از بيم انديشيدن و بسندگى آنها از اقامه حجت گرديد ؛ و دل ها با شناخت و شيدايى به تو ، گواه اند بر آن كه دست پندار تو را فراچنگ نمى آورد و خردها و ديده ها تو را درنمى يابند . به تو پناه مى برم از اين كه با دل و زبان و دست به غير تو اشاره كنم . معبودى جز تو نيست كه يكتا و يگانه و بى تا و صمدى ، و در برابر تو سر تسليم فرود مى آوريم .

۳ / ۳ ـ ۱۳

دعاهاى آن حضرت به هنگام نبرد

الف ـ به هنگام رفتن به جنگ

۴۴۵۷.وقعة صِفّينـ به نقل از سلام بن سُوَيد ـ: على عليه السلام هرگاه اراده مى كرد به جنگ برود ، روى مَركبش مى نشست و مى گفت:«سپاس، خداى را براى نعمت هايش بر ما و براى بخشش بزرگش . «پاك است كسى كه اين را براى ما رام كرد ، و[ گرنه] ما را ياراى [ رام كردن ]ساختن آن نبود ، و به راستى كه ما به سوى پروردگارمان باز خواهيم گشت» .
آن گاه ، مَركبش را رو به قبله مى كرد و دست هاى خود را سوى آسمان مى گرفت و مى گفت : «بار خدايا! به سوى تو گام ها حركت كرد، دل ها كِشانده شد، دست ها بلند گرديد، و ديده ها دوخته شد.از غيبت پيامبرمان و فراوانى دشمنانمان و از هم گسستگى خواسته هايمان به تو شكايت مى آوريم. «پروردگار ما! بين ما و بين قوم ما به حق ، گشايش نما كه تو بهترينِ گشايشگرانى» . به بركت خدا حركت كنيد».


دانش نامه اميرالمؤمنين علیه السلام بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج10
238

ح : بَعدَ صَلاةِ اللَّيلِ

۴۴۵۶.الإمام عليّ عليه السلامـ كانَ كَثيرا ما يَقولُ إذا فَرَغَ مِن صَلاةِ اللَّيلِ ـ: أشهَدُ أنَّ السَّماواتِ وَالأَرضَ وما بَينَهُما آياتٌ تَدُلُّ عَلَيكَ ، وشَواهِدُ تَشهَدُ بِما إلَيهِ دَعَوتَ ، كُلُّ ما يُؤَدّي عَنكَ الحُجَّةَ ، ويَشهَدُ لَكَ بِالرُّبوبِيَّةِ ، مَوسومٌ بِآثارِ نِعمَتِكَ ، ومَعالِمِ تَدبيرِكَ ، عَلَوتَ بِها عَن خَلقِكَ فَأَوصَلتَ إلَى القُلوبِ مِن مَعرِفَتِكَ ما آنَسَها مِن وَحشَةِ الفِكرِ ، وكَفاها رَجمَ الاِحتِجاجِ ، فَهِيَ مَعَ مَعرِفَتِها بِكَ ووَلَهِها إلَيكَ ، شاهِدَةٌ بِأَ نَّكَ لا تَأخُذُكَ الأَوهامُ ، ولا تُدرِكُكَ العُقولُ ولَا الأَبصارُ ، أعوذُ بِكَ أن اُشيرَ بِقَلبٍ أو لِسانٍ أو يَدٍ إلى غَيرِكَ ، لا إلهَ إلّا أنتَ ، واحِداً أحَداً ، فَرداً صَمَداً ونَحنُ لَكَ مُسلِمونَ . ۱

۳ / ۳ ـ ۱۳

أدعِيَةُ الإِمامِ لِلقِتالِ

أ : إذا أرادَ المَسيرَ

۴۴۵۷.وقعة صفّين عن سلام بن سويد :كانَ عَلِيٌّ عليه السلام إذا أرادَ أن يَسيرَ إلَى الحَربِ ، قَعَدَ عَلى دابَّتِهِ وقالَ : الحَمدُِللّهِ عَلى نِعَمِهِ عَلَينا ، وفَضلِهِ العَظيمِ . «سُبْحَـنَ الَّذِى سَخَّرَ لَنَا هَـذَا وَ مَا كُنَّا لَهُ مُقْرِنِينَ * وَ إِنَّـآ إِلَى رَبِّنَا لَمُنقَلِبُونَ» ۲ .
ثُمَّ يُوَجِّهُ دابَّتَهُ إلَى القِبلَةِ ۳ ، ثُمَّ يَرفَعُ يَدَيهِ إلَى السَّماءِ ، ثُمَّ يَقولُ : «اللّهُمَّ إلَيكَ نُقِلَتِ الأَقدامُ ، وأفضَتِ القُلوبُ ، ورُفِعَتِ الأَيدي ، وشَخَصَتِ الأَبصارُ ، نَشكو إلَيكَ غَيبَةَ نَبِيِّنا ، وكَثرَةَ عَدُوِّنا ، وتَشَتُّتَ أهوائِنا ، رَبَّنَا افتَح بَينَنا وبَينَ قَومِنا بِالحَقِّ وأنتَ خَيرُ الفاتِحينَ» سيروا عَلَى بَرَكَةِ اللّهِ . ۴

1.شرح نهج البلاغة : ج ۲۰ ص ۲۵۵ ح ۱ .

2.الزخرف : ۱۳ و ۱۴ .

3.في المصدر : «القبيلة» ، والصحيح ما أثبتناه كما في بحار الأنوار .

4.وقعة صفّين : ص ۲۳۱ ، بحار الأنوار : ج ۱۰۰ ص ۳۷ ح ۳۴ .

  • نام منبع :
    دانش نامه اميرالمؤمنين علیه السلام بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج10
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ریشهری، با همکاری: سیّد محمّدکاظم طباطبایی و سیّد محمود طباطبایی‏نژاد، ترجمه: عبدالهادی مسعودی، محمّد علی سلطانی، مهدی مهریزی، سیّد ابوالقاسم حسینی(ژرفا)، و جواد محدّثی
    تعداد جلد :
    14
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1386
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 33307
صفحه از 600
پرینت  ارسال به