77
دانش نامه اميرالمؤمنين علیه السلام بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج9

۳۹۳۴.المناقب ، ابن شهرآشوب :وقتى خبر كشته شدن على عليه السلام اعلام شد ، عمرو بن عاص بر معاويه وارد شد ، بشارت داد و گفت : شير درنده اى كه پنجه هايش را بر عراق گسترده بود ، مرگ را دريافت.
معاويه گفت :


به خرگوش بگوييد كه هر جا كه مى خواهد ، بچرَد
و به آهو [ بگوييد] كه بدون ترس و واهمه [ بچرَد].

۳۹۳۵.نفحات الأزهار :ابو محمّد حسن بن احمد بن يعقوب هَمْدانى يمنى گفت : گزارش شده كه روزى معاوية بن ابى سفيان به هم نشينانش گفت : هر كَس على را آن گونه كه بود ، توصيف كند ، كيسه اى [ حاوى هزار و يا ده هزار سكّه] از آنِ او خواهد بود.
هر كدام سخنى نادرست در ناسزاى امير مؤمنان گفتند ، جز عمرو عاص كه اشعارى سرود كه بدان معتقد بود (گرچه با رفتارش بر خلاف آن ، عمل كرد) :


درستى ، با آل محمد صلى الله عليه و آله شناخته شد
و قرآن در خانه هاى آنان ، نازل شد.

آنان ، حجّت هاى خدايى بر مردم اند
و به آنان و جدّشان ، شكّى نيست.

بويژه ابو الحسن على
كه در بزرگى ، جايگاهى با هيبت دارد.

هرگاه شمشيرهاى آنان ، جان هايى را بخواهد
جز پاسخ «آرى» در برابرش نيست.

غذاى شمشيرش مرگ دشمنان است
و جريان خونِ گردن ها ، نوشيدنى آن.

جاى ضربه او همچون [ جايگاه] بيعتش در خُم
گردن هاى مردم است.

اگر از دشمنان على برائت نجويى
در دوستى او ثوابى نصيبت نيست.

اوست كه شب ها در دل محراب ، بسيار گريان است
و آن گاه كه جنگ پيش آيد ، بسيار خندان .

او خبر بزرگ و كشتى نوح است
و باب خداوند و پايان پاسخ.

معاويه ، كيسه را به او داد و ديگران را محروم كرد ۱ .

1.گروهى اين قصيده را به ناشى صغير نسبت داده اند . (ر . ك : الغدير : ج ۴ ص ۲۷) .


دانش نامه اميرالمؤمنين علیه السلام بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج9
76

۳۹۳۴.المناقب لابن شهر آشوب:لَمّا نُعِيَ بِقَتلِ أميرِ المُؤمِنينَ دَخَلَ عَمرُو بنُ العاصِ عَلى مُعاوِيَةَ مُبَشِّرا فَقالَ : إنَّ الأَسَدَ المُفتَرِشَ ذِراعَيهِ بِالعِراقِ لاقى شَعوبَهُ ، فَقالَ مُعاوِيَةُ :


قُل لِلأَرانِبِ تَربَع حَيثُ ما سَلَكَت
ولِلظِّباءِ بِلا خَوفٍ ولا حَذَرِ ۱

۳۹۳۵.نفحات الأزهار :قالَ أبو مُحَمَّدٍ الحَسَنُ بنُ أحمَدَ بنِ يَعقوبَ الهَمدانِيُّ اليَمَنِيُّ : رُوِيَ أنَّ مُعاوِيَةَ بنَ أبي سُفيانَ قالَ يَوما لِجُلَسائِهِ : مَن قالَ في عَلِيٍّ عَلى ما فيهِ فَلَهُ البَدرَةُ ۲ ؟ فَقالَ كُلٌّ مِنهُم كَلاما غَيرَ مُوافِقٍ مِن شَتمِ أميرِ المُؤمِنينَ إلّا عَمرَو بنَ العاصِ ؛ فَإِنَّهُ قالَ أبياتا اعتَقَدَها وخَالَفَها بِفِعالِهِ :


بِآلِ مُحَمَّدٍ عُرِفَ الصَّوابُ
وفي أبياتِهِم نَزَلَ الكِتابُ

وهُم حُجَجُ الإلهِ عَلَى البَرايا
بِهِم وبِجَدِّهِم لا يُستَرابُ

ولا سِيَما أبي حَسَنٍ عَلِيِّ
لَهُ فِي المَجدِ مَرتَبَةٌ تُهابُ

إذا طَلَبَت صَوارِمُهُم نُفوسا
فَلَيس بِها سِوى نَعَمٍ جَوابُ

طَعامُ حُسامِهِ مُهَجُ الأَعادي
وفَيضُ دَمِ الرِّقابِ لَها شَرابُ

وضَربَتُهُ كَبَيعَتِهِ بِخُمٍّ
مَعاقِدُها مِنَ النّاسِ الرِّقابُ

إذا لَم تَبرَأ مِن أعداءِ عَلِيٍّ
فَما لَكَ في مَحَبَّتِهِ ثَوابُ

هُوَ البَكّاءُ فِي المِحرابِ لَيلا
هُوَ الضَّحّاكُ إن آنَ الضِّرابُ

هُوَ النَّبَأُ العَظيمُ وفُلكُ نوح
وبابُ اللّهِ وَانقَطَعَ الجَوابُ

فَأَعطاهُ مُعاوِيَةُ البَدرَةَ وحَرَمَ الآخَرينَ ۳ . ۴

1.المناقب لابن شهر آشوب : ج ۲ ص ۸۵ ، بحار الأنوار : ج ۴۱ ص ۶۹ ح ۲ .

2.البَدْرة : كيس فيه ألفٌ أو عشرة آلاف (لسان العرب : ج ۴ ص ۴۹ «بدر») .

3.ونسب البعض هذه الأبيات إلى الناشئ الصغير . راجع الغدير : ج ۴ ص ۲۷ .

4.نفحات الأزهار : ج ۴ ص ۲۰۲ .

  • نام منبع :
    دانش نامه اميرالمؤمنين علیه السلام بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج9
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ریشهری، با همکاری: سیّد محمّدکاظم طباطبایی و سیّد محمود طباطبایی‏نژاد، ترجمه: عبدالهادی مسعودی، محمّد علی سلطانی، مهدی مهریزی، سیّد ابوالقاسم حسینی(ژرفا)، و جواد محدّثی
    تعداد جلد :
    14
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1386
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 40295
صفحه از 551
پرینت  ارسال به