477
دانش نامه اميرالمؤمنين علیه السلام بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج9

۲ / ۷

كمال خلوص

۴۱۲۴. الفخرى : گفته شده كه على عليه ‏السلام در جنگى مردى را بر زمين افكند و آن‏گاه بر سينه‏اش نشست تا سرش را قطع كند . آن مرد ، آب دهان بر صورت وى افكند . على عليه ‏السلام برخاست و رهايش كرد . وقتى از او درباره چرايى برخاستن و ترك كشتن مرد ، پس از تسلّط بر او پرسيدند ، فرمود : «هنگامى كه او آب دهان بر صورتم افكند ، خشمگين شدم . ترسيدم كه اگر او را بكُشم ، خشم و غيظ من در كشتن او نقشى داشته باشد و دوست نداشتم كه او را جز براى خداى متعال بكُشم». ۱

۴۱۲۵. شرح نهج البلاغة : اگر تو در مناجات‏ها و دعاهاى او درنگ كنى و بر تعظيم خدا و تجليل او در آن دعاها و بر خضوعى كه در برابر هيبت خدا در آنها هست و فروتنى براى عزّت خدايى و افتادگى در برابر او واقف گردى ، به مقدار اخلاصى كه در او هست ،
آگاه خواهى شد و خواهى فهميد كه آنها از چه دلى برخاسته و به چه زبانى جارى شده‏اند.

1.ر. ك : ج ۱ ص ۳۱۹ (ضربه سرنوشت ساز در جنگ خندق) .


دانش نامه اميرالمؤمنين علیه السلام بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج9
476

۲ / ۷

تَمامُ الإِخلاصِ

۴۱۲۴. الفخري : قيلَ إنَّ عَلِياً عليه ‏السلام صَرَعَ في بَعضِ حُروبِهِ رَجُلاً ، ثُمَّ قَعَدَ عَلى صَدرِهِ لِيَحتَزَّ رَأسَهُ ، فَبَصَقَ ذلِكَ الرَّجُلُ في وَجهِهِ ، فَقامَ عَلِيٌّ عليه ‏السلام وتَرَكَهُ ، فَلَمّا سُئِلَ عَن سَبَبِ قِيامِهِ وتَركِهِ قَتلَ الرَّجُلِ بَعدَ التَّمَكُّنِ مِنهُ قالَ : إنَّهُ لَمّا بَصَقَ في وَجهِي اغتَضتُ مِنهُ ، فَخِفتُ إن قَتَلتُهُ أن يَكونَ لِلغَضَبِ وَالغَيظِ نَصيبٌ في قَتلِهِ ، وما كُنتُ اُحِبُّ أن أقتُلَهُ إلّا خالِصاً لِوَجهِ اللّه‏ِ تَعالى . ۱

۴۱۲۵. شرح نهج البلاغة : أنتَ إذا تَأَمَّلتَ دَعَواتِهِ ومُناجاتِهِ ، ووَقَفتَ عَلى ما فيها مِن تَعظيمِ اللّه‏ِ سُبحانَهُ وإجلالِهِ ، وما يَتَضَمَّنُهُ مِنَ الخُضوعِ لِهَيبَتِهِ ، وَالخُشوعِ لِعِزَّتِهِ ، وَالاِستِخذاءِ ۲
لَهُ ، عَرَفتَ ما يَنطَوي عَلَيهِ مِنَ الإِخلاصِ ، وفَهِمتَ مِن أيِّ قَلبٍ خَرَجَت ، وعَلى أيِّ لِسانٍ جَرَت . ۳

1.الفخري : ص ۴۴ ، إحقاق الحقّ : ج ۱۸ ص ۱۴۷ نحوه . راجع : ج ۱ ص ۳۱۸ (غزوة الخندق) .

2.استخذيتُ : خضعتُ ، وقد يُهمز (لسان العرب : ج ۱۴ ص ۲۲۵ «خذا») .

3.شرح نهج البلاغة : ج ۱ ص ۲۷ ؛ بحار الأنوار : ج ۴۱ ص ۱۴۸ .

  • نام منبع :
    دانش نامه اميرالمؤمنين علیه السلام بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج9
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ریشهری، با همکاری: سیّد محمّدکاظم طباطبایی و سیّد محمود طباطبایی‏نژاد، ترجمه: عبدالهادی مسعودی، محمّد علی سلطانی، مهدی مهریزی، سیّد ابوالقاسم حسینی(ژرفا)، و جواد محدّثی
    تعداد جلد :
    14
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1386
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 40222
صفحه از 551
پرینت  ارسال به