۳۹۰۲.الاختصاصـ به نقل از مسمع بن عبد اللّه بصرى، از مردى ـ: هنگامى كه على بن ابى طالب عليه السلام ـ درود خدا بر او باد ـ صعصعة بن صوحان را به مقابله خوارج فرستاد، آنان به وى گفتند : فكر مى كنى اگر على با ما در اين جا باشد، آيا با او خواهى بود؟
گفت : آرى.
گفتند : بنابراين، تو دينت را پيرو على قرار دادى. برگرد كه تو دين ندارى!
صعصعه به آنان گفت : واى بر شما! آيا پيرو كسى نباشم كه خدا را پيروى كرده و در پيروى نيكوكار كرده است و به راستى، فرمان خدا را همواره انجام داده است؟ آيا چنين نبود كه هرگاه آتش جنگ برافروخته مى شد ، پيامبر خدا وى را به ميان معركه مى فرستاد و او با قهر و غلبه آن را لگدكوب مى كرد و با شمشيرش، آتش جنگ را خاموش مى ساخت و در ذات خدا غرق بود؟...
به كدام سو مى چرخيد؟ و به كجا مى رويد؟ و به كه روى مى آوريد؟ و از چه كسى روى بر مى گردانيد؟ از ماه درخشان و چراغ روشن و صراط مستقيم خدا و شايسته آماده پايدار؟
خدا شما را بكشد! كجا بازگردانده مى شويد؟ آيا درباره صدّيق اكبر و هدف نهايى، ترديد داريد؟ خِرَدهايتان بى ثبات گرديده، و انديشه هايتان به غارت رفته، و چهره هايتان مشوّش شده است.
از قلّه كوه، بالاتر رفتيد و از نوشيدن آب چشمه، دور گشتيد. آيا امير مؤمنان ـ كه درود خدا بر او باد ـ و وصىّ پيامبر خدا را هدف قرار داده ايد؟ نفْستان براى شما خسارت آشكارى را آذين كرده است. دورى و پراكندگى بر كافران ستمكار باد! شيطان، شما را از راه درست، دور ساخته، و از [ ديدن] راه روشن، كورتان ساخته است.

ر . ك : ج ۷ ص ۳۹۷ (در سوگ امام) .

۳۹۰۲.الاختصاص عن مسمع بن عبد اللّه البصري عن رجل :لَمّا بَعَثَ عَلِيُّ بنُ أبي طالِبٍ صَلَواتُ اللّهِ عَلَيهِ صَعصَعَةَ بنَ صوحانَ إلَى الخَوارِجِ قالوا لَهُ : أرَأَيتَ لَو كانَ عَلِيٌّ مَعَنا في مَوضِعِنا أ تَكونُ مَعَهُ ؟ قالَ : نَعَم، قالوا : فَأَنتَ إذا مُقَلِّدٌ عَلِيّا دينَكَ ، اِرجِع فَلا دينَ لَكَ!
فَقالَ لَهُم صَعصَعَةُ : وَيلَكُم ! أ لا اُقَلِّدُ مَن قَلَّدَ اللّهَ فَأَحسَنَ التَّقليدَ ، فَاضطَلَعَ بِأَمرِ اللّهِ صِدّيقا لَم يَزَل ؟ أ وَلَم يَكُن رَسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله إذَا اشتَدَّتِ الحَربُ قَدَّمَهُ في لَهَواتِها فَيَطَأُ صِماخَها بِأَخمَصِهِ ، ويُخمِدُ لَهَبَها بِحَدِّهِ ، مَكدودا في ذاتِ اللّهِ ... .
فَأَنّى تُصرَفونَ ؟ وأينَ تَذهَبونَ ؟ وإلى مَن تَرغَبونَ ؟ وعَمَّن تَصدِفونَ ؟ عَنِ القَمَرِ الباهِرِ ، وَالسِّراجِ الزّاهِرِ ، وصِراطِ اللّهِ المُستَقيمِ ، وسَبيلِ اللّهِ ^۱ المُقيمِ .
قاتَلَكُمُ اللّهُ ، أنّى تُؤفَكونَ ؟ أ فِي الصِّدّيقِ الأَكبَرِ وَالغَرَضِ الأَقصى تَرمونَ ، طاشَت عُقولُكُم ، وغارَت حُلومُكُم ، وشاهَت وُجوهُكُم ، لَقَد عَلَوتُمُ القُلَّةَ مِنَ الجَبَلِ ، وباعَدتُمُ العِلَّةَ ^۲ مِنَ النَّهَلِ ، أ تَستَهدِفونَ أميرَ المُؤمِنينَ صَلَواتُ اللّهِ عَلَيهِ ووَصِيَّ رَسولِ اللّهِ صلى الله عليه و آله ؟ لَقَد سَوَّلَت لَكُم أنفُسُكُم خُسرانا مُبينا ، فَبُعدا وسُحقا لِلكَفَرَةِ الظّالِمينَ ، عَدَلَ بِكُم عَنِ القَصدِ الشَّيطانُ ، وعَمِيَ لَكُم عَن واضِحِ المَحَجَّةِ الحِرمانُ . ^۳

راجع : ج ۷ ص ۳۹۶ (في رثاء الإمام) .