361
دانش نامه اميرالمؤمنين علیه السلام بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج9

۱۰ / ۶۱

آسوده شيرازى ۱

۳۹ . آسوده شيرازى مى سرايد :


فرخنده خليفه بلا فصل
شايسته صحيفه نكو اصل

داماد نبى ، وصىّ بر حق
از امرِ خداى حىّ مطلق

سلطانِ بحق ، امير عادل
شاه مَلِكان ، خديو باذل

خورشيد وجود و گوهر جود
معنىّ ظهور و سرّ موجود

داماد رسول و شير يزدان
داراى جهان و قبله جان

شاهنشه دين ، علىّ اعلى
خورشيد هُدى ، امام والا

سالار دو كَون و روح ايمان
معنىّ كلام و سرّ فرقان

يعنى ز مِهين رسولِ مطلق
كو خاتم انبياست از حق

بى واسطه خاتم ولايت
در دست على شد از عنايت

زان رو كه به حمل بار اسرار
جز او بنَبود كس سزاوار

گفتا نبى آن سفينه علم
كامروز منم مدينه علم

ليكن ز ميان آل و اصحاب
آمد على آن مدينه را باب

زان روى كه هست بابِ اعظم
فرد آمده در كتاب اعظم

او بود ولىّ كُل و آگاه
از سرّ وجودِ ما سِوى اللّه

مى بود چو خود بدايت علم
پيدا شد از او نهايت علم

از نور وجود او چو معبود
افراخت نخست رايت جود

معنىّ وجود اين و آن شد
در صورت اين و آن ، عيان شد

اى معنى صورتِ معالى
وى جلوه ذات لا يزالى

اى اصل هُدى و سرّ ارشاد
وى فرع تو ما سِوى به ايجاد

برهان حق است چون وجودت
هستى دِهِ ما سِواست جودت

ايمان تو هر كه در پذيرد
عمر ابد از وجود گيرد

در مُلك وجود ، چون كه فردى
جفت تو نديده كس به مردى . ۲

1.محمّد مهدى ، فرزند حاجى حيدر على ، برخلاف ديگر برادرانش كه به كار تجارت (شغل موروثى) پرداختند ، به تحصيل روى آورد . وى در حدود سال ۱۲۶۰ ق ، به دنيا آمد و در سال ۱۳۲۰ق ، درگذشت . از وى اشعار فراوانى به جاى مانده است . ديوان شعر او به شماره ۳۳۹ در كتاب خانه مركزى دانشگاه تهران ، نگهدارى مى شود .

2.تذكره مدينة الأدب : ج ۱ ص ۲۴۸ (به نقل از : مثنوى عرفان الحكم ، با تلخيص) .


دانش نامه اميرالمؤمنين علیه السلام بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج9
360

قرن چهاردهم

۱۰ / ۶۰

ايرج ميرزا ۱

۳۸ . ايرج ميرزا در وصف مولا على عليه السلام مى گويد :


برآمد بامدادان مِهر انور
جهان را كِسوت نو كرد در بر

تو پندارى كه زرّين شاهبازى
همى گسترد در صحن فلك ، پَر

و يا از بهر اثبات رسالت
كف موسى همى شد ز آستين در

و يا گويى عروسى ماه رخسار
شب دوشينه بر سر داشت مِعجَر

كنون برداشت از سر معجر خويش
جهان از طلعت او شد منوّر

و يا گويى كه در اين جشن فيروز
فلك افروختستى مشعل زر

و يا تا عود سوزند اندر اين بزم
سپهر افروخته زرّينه مِجمر

چنين روز و چنين عيد مبارك
كه آمد امرِ «بَلّغْ» بر پيمبر

نبى اندر غدير خُم برافراشت
جهاز چار اشتر جاى منبر

برآمد بر فراز آن و بگرفت
به دست خويش اندر ، دست حيدر

همه بر گِرد او گرديده انبوه
گروه بى شمار و خيل بى مَر

همه تفويض كرد امر ولايت
به ابن عمّ و در معنى برادر . ۲

1.ايرج ميرزا فرزند غلامحسين ميرزا ، نواده فتحعلى شاه ، در سال ۱۲۵۳ش ، به دنيا آمد . تحصيلات فارسى و عربى را در تبريز گذراند و زبان فرانسه را نيز آموخت . در نوزده سالگى وارد خدمات دولتى شد و مدّتى وزير معارف بود . وى سفرى به اروپا كرد و در بازگشت ، در تهران به سكته قلبى در سال ۱۳۰۴ ش ، درگذشت. اشعار وى ساده و روان است و هجو در آن بسيار است .

2.تحقيق در احوال و آثار و افكار و اشعار ايرج ميرزا : ص ۱۷ .

  • نام منبع :
    دانش نامه اميرالمؤمنين علیه السلام بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج9
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ریشهری، با همکاری: سیّد محمّدکاظم طباطبایی و سیّد محمود طباطبایی‏نژاد، ترجمه: عبدالهادی مسعودی، محمّد علی سلطانی، مهدی مهریزی، سیّد ابوالقاسم حسینی(ژرفا)، و جواد محدّثی
    تعداد جلد :
    14
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1386
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 40108
صفحه از 551
پرینت  ارسال به