355
دانش نامه اميرالمؤمنين علیه السلام بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج9

۱۰ / ۵۷

قاآنى شيرازى ۱

۳۵ . حكيم قاآنى مى گويد :


نهفته مِهر نبى ، گنج ، فقر در دل من
كه گنج نقره نيرزَد بَرَش به نيم نقير

فقير را به زر و سيم و گنج ، چاره كنند
ولى علاج ندارد چو گنج گشت فقير

اگر چه عيد غدير است و هر گنه كه كنند
ببخشد از كَرَم خويش كردكار قدير

وليك با دهن پاك و قلب پاك ، اولى است
كه نعت حيدر كرّار را كنم تقرير

نسيم رحمت يزدان ، قسيم جنّت و نار
خديو پادشهان ، پادشاه عرشْ سرير

بزرگْ آينه اى هست در برابر حق
كه هرچه هست ، سراپا در اوست عكس پذير! ۲

1.ميرزا حبيب اللّه ، مشهور به حكيم قاآنى شيرازى ، در سال ۱۲۲۲ ق ، در شيراز به دنيا آمد . پدرش نيز شاعر بود . قاآنى به خراسان سفر كرد و در آن جا به تحصيل علم پرداخت. وى در خراسان به شجاع السلطنه قاجار ، تقرّب جُست و تخلّص خود را از اسم پسر وى اوگتاى قاآن گرفت . وى معروف ترين قصيده سراى دوره قاجار است و افزون بر ديوان اشعار ، كتابى به نام پريشان به سبك گلستان و به نثر دارد. او اوّلين شاعر ايرانى است كه زبان فرانسوى را ياد گرفته است . قاآنى در سال ۱۲۷۰ ق ، درگذشت .

2.ديوان كامل حكيم قاآنى شيرازى (با مقدمه و تصحيح : ناصر هيرى ، تهران : گلشايى ، ۱۳۶۳ ش) : ص ۳۸۲ .


دانش نامه اميرالمؤمنين علیه السلام بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج9
354

۳۴ . وى در سروده ديگرى مى گويد :


بيخ درخت طوبى در خانه على است
جارى به زير سايه او چشمه بقاست

كردش وصىّ خويش پيمبر به روز خُم
ز آواز او هنوز خُمِ چرخ پر صداست

در دست اوست روز قيامت ، لواى حمد
محمودْ بخت آن كه به زير چنين لواست

پيش خداى ، پشتْ دو تا كردنش ، دليل
بر بنده بودن وى و يكتايى خداست

خاك دَرِ على كش و آل على به چشم
كان در دو چشمِ عقل گران مايه توتياست

بر منبر «سَلونى» و بر تخت «لو كُشِف»
بنشسته و نهاده به سر ، تاج «إنّما»ست

دستور مصطفى بُود و دست ذوالمنن
وندر دو كَون ودوستى اش دستگيرماست

خواهى توانگرى دو جهان ، حُبّ او گزين
حُبّ على به هر دو جهان ،طُرفه كيمياست

جز بر پىِ على نبرى رَه به شهر علم
كاو سوى شهرعلم ، تو را شُهره پيشواست

جز بر درِ على مطلب آرزو «سروش»
كاين در ،درِعنايت وبخشايش وعطاست . ۱

1.ديوان سروش اصفهانى : ص ۱۲۱ .

  • نام منبع :
    دانش نامه اميرالمؤمنين علیه السلام بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج9
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ریشهری، با همکاری: سیّد محمّدکاظم طباطبایی و سیّد محمود طباطبایی‏نژاد، ترجمه: عبدالهادی مسعودی، محمّد علی سلطانی، مهدی مهریزی، سیّد ابوالقاسم حسینی(ژرفا)، و جواد محدّثی
    تعداد جلد :
    14
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1386
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 40281
صفحه از 551
پرینت  ارسال به