233
دانش نامه اميرالمؤمنين علیه السلام بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج9

۴۰۰۵ . و نيز از اوست :


نخستين كسى كه با شمشير خود
كافران بدر را نابود كرد و خونشان را جارى ساخت ، كيست؟

آن كه جبرئيل ، نامش را فرياد زد
در روز بدر و فريادش را شنيدند ، كيست؟

[فريادى كه مى گفت :] شمشيرى جز ذوالفقار [ و ] جوان مردى
جز على در فرازى و سربلندى نيست؟

آنانى كه خداوند درباره شان ، «هل أتى» را نازل كرد
به خاطر وفادارى ورزيدن به نذرها ، كيستند؟

آن پنج تن كه ششمين آنان جبرئيل بود
و پيامبر ، عبا را بر روى آنان كشيد ، كيان بودند؟

آن كه در ركوع ، انگشترش را صدقه داد
و خداوند ، ولاى خويش را بدان جزا داد ، كه بود؟

اى بيرقى كه جبرئيل ، پيشاپيش آن گام برداشت
و دعاى پيامبر ، بدرقه راهش بود !

خداوند و پيامبرش وى را بدان برترى بخشيدند
و خداوند ، نعمت هايش را در نزد او آشكار ساخت .

آن كه به غسل و تدفين پيامبر ، پرداخت
و با درگذشت پيامبر ، دنيا را سوگمند ديد ، كه بود؟

دانشمندترين و داورترينِ آنان و آن كه
فرمانروايان و فرمانبَران را يكسان مى دانست ، كه بود؟

آن كه دروازه شهر دانش بود كه
قرآن را مى خواند و اخبار را تفسير مى كرد ، كه بود؟

سخنورترين و رساترين آنان و آن كه
كلامش دشوارى ها را درمان مى كرد ، كه بود؟

آن كه از همه شان بُريده تر از شرك بود ، كه بود؟
و يا آن كه درونش انباشته از دانش بود ، كه بود؟

آن كه فرمان داده شده است كه به گاه اختلاف
در داورى در كارهايشان به سخن او راضى باشند ، كه بود؟

آن كه مى گفتند اگر او و دانش او نبود
نابود مى شدند و در فتنه اى كور گرفتار مى گشتند ، كيست؟

آن كه او را پيامبر خدا با سوره اى
ـ كه قاطع ترين حرف و دستور بود ـ به هنگام حج فرستاد ، كه بود؟

آن كه محمّد صلى الله عليه و آله به وى وصيّت كرد
كه وعده ها را به انجام رسانَد و او هم به سفارشْ عمل كرد ، كه بود؟

آن كه پيامبر صلى الله عليه و آله به مهربانى
دو فرزند او را به دوش كشيد و از شِعرى گذشت ، كه بود؟

چه كسى گفت : «آن دو خوب سوارانى هستند»
در حالى كه چيزى از آنچه [ بعدها ] اتّفاق افتاد ، بر او پوشيده نبود؟

چه كسى بود كه در پرتو برقى درخشنده مى رفت
هرگاه كه شبانگاهان از نزد پيامبر صلى الله عليه و آله مى آمد؟


دانش نامه اميرالمؤمنين علیه السلام بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج9
232

۴۰۰۵ . وله أيضا :


مَن كانَ أوَّلَ مَن أبادَ بِسَيفِهِ
كُفّارَ بَدرٍ وَاستَباحَ دِماءَ ؟

مَن ذاكَ نَوَّهَ جَبرَئيلُ بِإِسمِهِ
في يَومِ بَدرٍ يَسمَعونَ نِداءَ ؟

لا سَيفَ إلّا ذُوالفَقارِ [و] لا فَتى
إلّا عَلِيٌّ رِفعَةً وعَلاءَ ؟

مَن أنزَلَ الرَّحمنُ فيهِم هَل أتى
لَمّا تَحَدَّوا لِلنُّذورِ وَفاءَ ؟

مَن خَمسَةٌ جِبريلُ سادِسُهُم وقَد
مَدَّ النَّبِيُّ عَلَى الجَميعِ عَباءَ ؟

مَن ذا بِخاتَمِهِ تَصَدَّقَ راكِعا
فَأَثابَهُ ذُو العَرشِ عَنهُ وَلاءَ ؟

يا رايَةً جِبريلُ سارَ أمامَها
قَدما وأتبَعَهَا النَّبِيُّ دُعاءَ

اللّهُ فَضَّلَهُ بِها ورَسولُهُ
وَاللّهُ ظاهَرَ عِندَهُ الآلاءَ

مَن ذا تَشاغَلَ بِالنَّبِيِّ وغُسلِهِ
ورَأى عَنِ الدُّنيا بِذاكَ عَزاءَ ؟

مَن كانَ أعلَمُهُم وأقضاهُم ومَن
جَعَلَ الرَّعِيَّةَ وَالرُّعاةَ سَواءَ ؟

مَن كانَ بابَ مَدينَةِ العِلمِ الَّذي
ذَكَرَ النُّزولَ وفَسَّرَ الأَنباءَ ؟

مَن كانَ أخطَبَهُم وأنطَقَهُم ومَن
قَد كانَ يَشفي قَولُهُ البُرَحاءَ ۱

مَن كانَ أنزَعَهُم مِنَ الإِشراكِ أو
لِلعِلمِ كانَ البَطنُ مِنهُ حَفاءَ ؟

مَن ذَا الَّذي اُمِروا إذَا اختَلَفوا بِأَن
يَرضَوا بِهِ في أمرِهِم قَضّاءَ ؟

مَن قيلَ لَولاهُ ولَولا عِلمُهُ
هَلَكوا وعانوا فِتنَةً صَمّاءَ ؟

مَن كانَ أرسَلَهُ النَّبِيُّ بِسورَةٍ
فِي الحَجِّ كانَت فَيصَلاً وقَضاءَ ؟

مَن ذَا الَّذي أوصى إلَيهِ مُحَمَّدٌ
يَقضِي العِداتِ فَأَنفَذَ الإِيصاءَ ؟

مَن ذَا الَّذي حَمَلَ النَّبِيُّ بِرَأفَةٍ
اِبنَيهِ حَتّى جاوَزَ الغَمْصاءَ ۲ ؟

مَن قالَ نِعْمَ الرّاكِبانِ هُما ولَم
يَكُنِ الَّذي قَد كانَ مِنهُ خَفاءَ ؟

مَن ذا مَشى في لَمعِ بَرقٍ ساطِعٍ
إذ راحَ مِن عِندِ النَّبِيِّ عِشاءَ ۳ ؟

1.البُرَحاء : الشدّة والمشقّة ، وخصّ بعضهم به شدّة الحمّى (لسان العرب : ج ۲ ص ۴۱۰ «برح») .

2.الغَمْصاء : من منازل القمر ، وهي في الذراع أحد الكوكبين (لسان العرب : ج ۷ ص ۶۲ «غمص») .

3.ديوان السيّد الحميري : ص ۵۴ الرقم ۵ ، أعيان الشيعة : ج ۳ ص ۴۱۸ .

  • نام منبع :
    دانش نامه اميرالمؤمنين علیه السلام بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج9
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ریشهری، با همکاری: سیّد محمّدکاظم طباطبایی و سیّد محمود طباطبایی‏نژاد، ترجمه: عبدالهادی مسعودی، محمّد علی سلطانی، مهدی مهریزی، سیّد ابوالقاسم حسینی(ژرفا)، و جواد محدّثی
    تعداد جلد :
    14
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1386
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 40410
صفحه از 551
پرینت  ارسال به