۱ / ۱۲
ولىّ صدقه دهنده در ركوع
قرآن
«ولىّ شما، تنها خدا و پيامبر اوست و كسانى كه ايمان آورده اند؛ همان كسانى كه نماز بر پا مى دارند و در حال ركوع، زكات مى دهند» .
حديث
۳۱۳۰.المعجم الأوسطـ به نقل از عمّار بن ياسر ـ: گدايى ، در حالى كه على بن ابى طالب عليه السلام در ركوع نماز مستحبّى بود، در كنار او ايستاد. على عليه السلام ، انگشتر خود را درآورد و به آن گدا داد. وى ، نزد پيامبر خدا آمد و او را از جريان، آگاه ساخت. سپس اين آيه بر پيامبر صلى الله عليه و آله نازل شد : «ولىّ شما، تنها خدا و پيامبر اوست و كسانى كه ايمان آورده اند؛ همان كسانى كه نماز برپا مى دارند و در حال ركوع، زكات مى دهند» .
پيامبر خدا، آيه را خواند و فرمود : «هر آن كه من مولاى اويم، على، مولاى اوست. پروردگارا! دوست بدار كسى را كه با على دوستى ورزد و دشمن دار كسى را كه با على دشمنى ورزد».
۳۱۳۱.تفسير الطبرىـ به نقل از مجاهد، درباره سخن خداوند : «ولىّ شما، تنها خدا و پيامبر اوست و كسانى كه ...» ـ: [ اين آيه]، درباره على بن ابى طالب عليه السلام نازل شده است. او در حالى كه در ركوع بود، صدقه داد.
۳۱۳۲.المناقب ، ابن شهرآشوب :مسلمانان اتّفاق نـظـر دارند كه اين آيه، درباره على عليه السلام ، هنگامى كه در حال ركوعْ صدقه داد، نازل شده است. در اين باره، بين مفسّران، اختلاف نظرى وجود ندارد . ثعلبى، ماوَردى، قُشَيرى، قزوينى، رازى، نيشابورى، فلكى، طوسى و طبرى در تفسيرهايشان از سُدّى، مجاهد، حسن، اَعمَش، عُتبة بن ابى حكيم، غالب بن عبد اللّه ، قيس بن ربيع، عبايه ربعى، عبد اللّه بن عبّاس و ابوذر غفارى آن را نقل كرده اند.
ابن بَيـِّعِ [حاكم نيشابورى] در كتاب معرفة علوم الحديث، به نقل از عبد اللّه بن عبيد اللّه بن عمر بن على بن ابى طالب عليه السلام ، و واحدى در أسباب النزول ، به نقل از كلبى از ابو صالح از ابن عبّاس، و سمعانى در فضائل الصحابة ، به نقل از حميد طويل از انس، و سليمان بن احمد در المعجم الأوسط ، به نقل از عمّار، و ابو بكر بيهقى در المصنَّف، و محمّد فتّال در التنوير و الروضة، به نقل از عبد اللّه بن سلام، و ابوصالح، شعبى، مجاهد و زرارة بن اَعيَن به نقل از امام باقر عليه السلام ، و نطنزى در الخصائص ، به نقل از ابن عبّاس، و در الإبانة، به نقل از فلكى از جابر انصارى، و [ همچنين] ناصح تميمى و ابن عبّاس و كلبى ، در گزارش هاى گوناگون با تعبيرهاى مختلف و معانى همگون ، اين مطلب را آورده اند.
