527
دانش نامه اميرالمؤمنين علیه السلام بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج7

۱ / ۵

پيشتاز

قرآن

«و پيشتازان، مقدّم اند. آنان اند همان مقرّبان [ خدا]» .

«و پيشتازانِ نخستين از مهاجران و انصار» .

حديث

۳۰۹۲.الأمالى ، مفيدـ به نقل از ابن عبّاس ـ: از پيامبر خدا درباره سخن خدا عز و جل : «و پيشتازان، مقدّم اند. آنان اند همان مقرّبان [ خدا]، در باغستان هاى پُر نعمت» ، پرسيدم. فرمود : «جبرئيل به من گفت : آنان ، على و پيروان اويند. آنان، پيشتازان به [ سوى] بهشت اند و به لطف خدا بر آنان، مقرّبان درگاه الهى اند».

۳۰۹۳.پيامبر خدا :پيش گامان، سه نفرند : پيش گام [ در ايمان آوردن] به موسى عليه السلام يوشع بن نون است، پيش گام [در ايمان آوردن] به عيسى عليه السلام صاحب ياسين است ۱ ، و پيش گام [در ايمان] به محمّد ، على بن ابى طالب است.

۳۰۹۴.امام على عليه السلامـ در دوران خلافت عثمان ، در سخنانى به مهاجران و انصار ـ: شما را به خدا، آيا مى دانيد وقتى آيات «و پيشتازانِ نخستين از مهاجران و انصار» و «پيشتازان، مقدّم اند. آنان اند همان مقرّبان» نازل شد، از پيامبر خدا درباره آنها پرسيده شد، فرمود : «خداوند تعالى، آن را درباره پيامبران و اوصياى آنان فرستاده است و من، برترينِ پيامبران و رسولان خداوندم و على بن ابى طالب، وصىّ من و برترينِ اوصياست»؟
گفتند : البته ، به خدا آرى !

1.مراد از صاحب ياسين ، شخصى است كه در سوره يس (آيه ۲۰ـ۲۷) از او ياد شده و او همان حبيب نجار است كه در راه دفاع از دين حق و دفاع از پيامبران خدا صلى الله عليه و آله به شهادت رسيد .


دانش نامه اميرالمؤمنين علیه السلام بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج7
526

۱ / ۵

السّابِقُ

الكتاب

«وَ السَّـبِقُونَ السَّـبِقُونَ * أُوْلَـئِكَ الْمُقَرَّبُونَ» . ۱

«وَ السَّـبِقُونَ الْأَوَّلُونَ مِنَ الْمُهَـجِرِينَ وَالْأَنصَارِ» . ۲

الحديث

۳۰۹۲.الأمالي للمفيد عن ابن عبّاس :سَأَلتُ رَسولَ اللّهِ صلى الله عليه و آله عَن قَولِ اللّهِ عَزَّ وجَلَّ : «وَ السَّـبِقُونَ السَّـبِقُونَ * أُوْلَئِكَ الْمُقَرَّبُونَ * فِى جَنَّـتِ النَّعِيمِ» ، فَقالَ صلى الله عليه و آله : قالَ لي جَبرَئيلُ : ذاكَ عَلِيٌّ وشيعَتُهُ ؛ هُمُ السّابِقونَ إلَى الجَنَّةِ ، المُقَرَّبونَ إلَى اللّهِ تَعالى بِكَرامَتِهِ لَهُم . ۳

۳۰۹۳.رسول اللّه صلى الله عليه و آله :السُّبَّقُ ثَلاثَةٌ : فَالسّابِقُ إلى موسى يوشَعُ بنُ نونٍ ، وَالسّابِقُ إلى عيسى صاحِبُ ياسينَ ۴ ، وَالسّابِقُ إلى مُحَمَّدٍ عَلِيُّ بنُ أبي طالِبٍ . ۵

۳۰۹۴.الإمام عليّ عليه السلامـ لِلمُهاجِرينَ وَالأَنصارِ في أيّامِ خِلافَةِ عُثمانَ ـ: أنشُدُكُمُ اللّهَ ، أ تَعلَمونَ حَيثُ نَزَلَت : «وَ السَّـبِقُونَ الْأَوَّلُونَ مِنَ الْمُهَـجِرِينَ وَالْأَنصَارِ» و «السَّـبِقُونَ السَّـبِقُونَ * أُوْلَـئِكَ الْمُقَرَّبُونَ» سُئِلَ عَنها رَسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله فَقالَ : أنزَلَهَا اللّهُ تَعالى فِي الأَنبِياءِ وأوصِيائِهِم ، فَأَنَا أفضَلُ أنبِياءِ اللّهِ ورُسُلِهِ ، وعَلِيُّ بنُ أبي طالِبٍ وَصِيّي أفضَلُ الأَوصِياءِ ؟ قالوا : اللّهُمَّ نَعَم . ۶

1.الواقعة : ۱۰ و ۱۱ .

2.التوبة : ۱۰۰ .

3.الأمالي للمفيد : ص ۲۹۸ ح ۷ ، الأمالي للطوسي : ص ۷۲ ح ۱۰۴ ؛ شواهد التنزيل : ج ۲ ص ۲۹۵ ح ۹۲۷ وفيه «ذاك عليّ و شيعته إلى الجنّة» .

4.المراد به هو المؤمن المذكور في الآيات (۲۰ ـ ۲۷) من سورة يس ، واسمه حبيب النجّار ، والذي استشهد بسبب الذبّ عن دين الحقّ والدفاع عن أنبياء اللّه عليهم السلام . راجع مجمع البيان : ج ۸ ص ۶۵۵ وتفسير الطبري : ج ۱۲ الجزء ۲۲ ص ۱۵۸ والدرّ المنثور : ج ۷ ص ۵۱ .

5.المعجم الكبير : ج ۱۱ ص ۷۷ ح ۱۱۱۵۲ ، الصواعق المحرقة : ص ۱۲۵ ، البداية والنهاية : ج ۱ ص ۲۳۱ ؛ كشف الغمّة : ج ۱ ص ۸۳ ، الفصول المختارة : ص ۲۶۰ وفيه «سبق» بدل «السابق» وكلّها عن ابن عبّاس ، الصراط المستقيم : ج ۳ ص ۱۵۸ عن مجاهد نحوه .

6.كمال الدين : ص ۲۷۶ ح ۲۵ ، الاحتجاج : ج ۱ ص ۳۴۱ ح ۵۶ ، التحصين لابن طاووس : ص ۶۳۲ ، كتاب سليم بن قيس : ج ۲ ص ۶۴۳ ح ۱۱ ؛ فرائد السمطين : ج ۱ ص ۳۱۴ ح ۲۵۰ كلّها عن سليم بن قيس .

  • نام منبع :
    دانش نامه اميرالمؤمنين علیه السلام بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج7
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ریشهری، با همکاری: سیّد محمّدکاظم طباطبایی و سیّد محمود طباطبایی‏نژاد، ترجمه: عبدالهادی مسعودی، محمّد علی سلطانی، مهدی مهریزی، سیّد ابوالقاسم حسینی(ژرفا)، و جواد محدّثی
    تعداد جلد :
    14
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1386
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 35146
صفحه از 580
پرینت  ارسال به