189
دانش نامه اميرالمؤمنين علیه السلام بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج7

۹ / ۲

من و مردم، خسته از يكديگر

۲۸۶۸.الغاراتـ به نقل از ابو صالح حنفى ـ: على عليه السلام را ديدم كه خطبه مى خواند، در حالى كه قرآن بر سر نهاده بود و حتى ورق آن را بر سرش ديدم كه تكان مى خورد و خش خش مى كرد . فرمود:
«خدايا! مردمْ مرا از حقّى كه در قرآن برايم بود، باز داشتند. پس آنچه در آن است، مرا عطا كن. خدايا! من از اينان ناخرسند بودم و اينان از من. من اينان را خسته كردم و آنان مرا . و مرا بر آنچه جز خُلق و خوى و سرشت من است، وا داشتند كه برايم بى سابقه بود. خدايا! بهتر از اينان را براى من جايگزين كن و بدتر از مرا براى اينان. خدايا! دل هايشان را ذوب كن، همچنان كه نمك در آب ذوب مى شود».

۲۸۶۹.الغاراتـ به نقل از ابن ابى رافع ـ: على عليه السلام را ديدم در حالى كه انبوه مردم بر گرد او جمع شده بودند، تا آن جا كه پايش را خون انداختند. فرمود: «خدايا! من از اينان ناخشنودم و اينان از من. پس مرا از دست اينان راحت كن و آنان را از دست من» ۱ .

۲۸۷۰.تاريخ الإسلامـ به نقل از محمّد بن حنفيّه ـ: پدرم آهنگ شام داشت و پرچم خود را مى بست و سوگند مى خورد كه آن را نگشايد تا آن كه حركت كند. مردم روى برمى تافتند و پراكنده مى شدند و مى ترسيدند. پدرم پرچم را مى گشود و براى سوگندى كه خورده بود ، كفّاره مى داد. چهار بار چنين كرد. من حال مردم را مى ديدم و صحنه اى را مشاهده مى كردم كه برايم خوشايند نبود.
آن روز با مِسوَر بن مَخرَمه صحبت كردم و گفتم: نمى خواهى با امام عليه السلام صحبت كنى كه با اين گروه بى فايده كجا مى خواهد برود؟ گفت: اى ابو القاسم! به خاطر موضوعى حركت مى كند كه حتمى است . با او حرف زدم و ديدم فكرى جز رفتن ندارد.
چون امام عليه السلام از اين گروه، آنچه را ديد كه ديد، فرمود: «خدايا! من اينان را خسته كردم و اينان مرا. من آنان را به خشم آوردم و آنان مرا. براى من بهتر از اينان را جايگزين كن و براى آنان بدتر از مرا!».

1.در نقل أنساب الأشراف افزوده شده است: پس جز همان شب، زنده نبود!


دانش نامه اميرالمؤمنين علیه السلام بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج7
188

۹ / ۲

اللّهُمَّ مَلِلتُهُم ومَلّوني

۲۸۶۸.الغارات عن أبي صالح الحنفي :رَأَيتُ عَلِيّا عليه السلام يَخطُبُ وقَد وَضَعَ المُصحَفَ عَلى رَأسِهِ حَتّى رَأَيتُ الوَرَقَ يَتَقَعقَعُ عَلى رَأسِهِ .
قالَ : فَقالَ : اللّهُمَّ قَد مَنَعوني ما فيهِ فَأَعطِني ما فيهِ ، اللّهُمَّ قَد أبغَضتُهُم وأبغَضوني ، ومَلِلتُهُم ومَلّوني ، وحَمَلوني عَلى غَيرِ خُلقي وطَبيعَتي وأخلاقٍ لَم تَكُن تُعرَفُ لي ، اللّهُمَّ فَأَبدِلني بِهِم خَيرا مِنهُم ، وأبدِلهُم بي شَرّا مِنّي ، اللّهُمَّ مِث ۱ قُلوبَهُم كَما يُماثُ المِلحُ فِي الماءِ . ۲

۲۸۶۹.الغارات عن ابن أبي رافع :رَأَيتُ عَلِيّا عليه السلام قَدِ ازدَحَموا عَلَيهِ حَتّى أدَمَوا رِجلَهَ . فَقالَ : اللّهُمَّ قَد كَرِهتُهُم وكَرِهوني ، فَأَرِحني مِنهُم وأرِحهُم مِنّي . ۳

۲۸۷۰.تاريخ الإسلام عن محمّد ابن الحنفيّة :كانَ أبي يُريدُ الشّامَ ، فَجَعَلَ يَعقِدُ لِواءَهُ ثُمَّ يَحلِفُ لا يَحِلُّهُ حَتّى يَسيرَ ، فَيَأبى عَلَيهِ النّاسُ ، ويَنتَشِرُ عَلَيهِ رَأيُهُم ويَجبُنونَ ، فَيَحِلَّهُ ويُكَفِّرُ عَن يَمينِهِ ، فَعَلَ ذلِكَ أربَعَ مَرّاتٍ ، وكُنتُ أرى حالَهُم فَأَرى ما لا يَسُرُّني . فَكَلَّمتُ المِسوَرَ بنَ مَخرَمَةَ يَومَئِذٍ ، وقُلتُ : أ لا تُكَلِّمُهُ أين يَسيرُ بِقَومٍ لا وَاللّهِ ما أرى عِندَهُم طائِلاً ؟ قالَ : يا أبَا القاسِمِ ، يَسيرُ لِأَمرٍ ۴ قَد حُ ۵ ، قَد كَلَّمتُهُ فَرَأَيتُهُ يَأبى إلَا المَسيرَ .
قالَ ابنُ الحَنَفِيَّةِ : فَلَمّا رَأى مِنهُم ما رَأى قالَ : اللّهُمَّ إنّي قَد مَلِلتُهُم وقَد مَلّوني ، وأبغَضتُهُم وأبغَضوني ، فَأَبدِلني خَيرا مِنهُم ، وأبدِلهُم شَرّا مِنّي . ۶

1.ماث : ذاب (مجمع البحرين : ج ۳ ص ۱۷۳۴ «موث») .

2.الغارات : ج ۲ ص ۴۵۸ ؛ أنساب الأشراف : ج ۳ ص ۱۵۶ ، تاريخ دمشق : ج ۴۲ ص ۵۳۴ كلاهما نحوه وراجع الفتوح : ج ۴ ص ۲۳۷ .

3.الغارات : ج ۲ ص ۴۵۹ ؛ أنساب الأشراف : ج ۳ ص ۲۵۰ وزاد في آخره «فما بات إلّا تلك الليلة» .

4.في المصدر : «الأمر» ، والصحيح ما أثبتناه كما في الطبقات الكبرى .

5.م حُمّ هذا الأمر : قُضِي (لسان العرب : ج ۱۲ ص ۱۵۱ «حمم») .

6.تاريخ الإسلام للذهبي : ج ۳ ص ۶۰۶ ، الطبقات الكبرى : ج ۵ ص ۹۳ .

  • نام منبع :
    دانش نامه اميرالمؤمنين علیه السلام بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج7
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ریشهری، با همکاری: سیّد محمّدکاظم طباطبایی و سیّد محمود طباطبایی‏نژاد، ترجمه: عبدالهادی مسعودی، محمّد علی سلطانی، مهدی مهریزی، سیّد ابوالقاسم حسینی(ژرفا)، و جواد محدّثی
    تعداد جلد :
    14
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1386
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 35188
صفحه از 580
پرینت  ارسال به