فصل دوم : هشدار امام به يارانش درباره فرجام نافرمانى
۲ / ۱
ترساندن از چيرگى شاميان
۲۷۵۳.امام على عليه السلامـ در سخنى كه درباره ياران خويش فرمود ـ: «هلا ! سوگند به آن كه جانم در دست اوست، اين گروه بر شما چيره خواهند شد؛ نه بدان جهت كه آنان نسبت به حق، از شما شايسته ترند ؛ بلكه به خاطر شتابشان به سوى باطلِ پيشوايشان و كُندى شما از حقّ من. به يقين، همه امّت ها از ستم حاكمانشان مى ترسند، و من از ستم زير دستان خود بيمناكم!
شما را به جهاد برانگيختم، نكوچيديد. پيام به گوشتان رساندم، نشنيديد. آشكار و نهانْ شما را فرا خواندم، پاسخ نداديد. نصيحتتان كردم، نپذيرفتيد. آيا شما شاهدانى همچون غايبان و بردگانى همچون خواجگانيد؟
حكمت ها را بر شما بازمى خوانم، از آنها مى گريزيد ، با موعظه اى رسا ، پندتان مى دهم، از آن مى پراكنيد. به پيكار با تجاوزگران فرا مى خوانمتان، هنوز سخنم به پايان نرسيده، مى بينم كه همچون مردم سبا ۱ پراكنده شده، به مجالس خود بازمى گرديد و يكديگر را با پندهايتان فريب مى دهيد. بامدادان ، شما را راست مى گردانم، شب مانندِ كمان خميده به سويم برمى گرديد. هم راست كننده [و پند دهنده] ناتوان گشته است، هم راست شونده به ستوه آمده است.
اى گروهى كه جسم هايتان حاضر، ولى خِردهايتان پنهان و خواسته هايتان ناهمگون است و اميرانتان گرفتار شمايند! پيشواى شما فرمانبر خداست، امّا شما نافرمانيد. در عوض ، حاكم شاميان ، خدا را نافرمانى مى كند، امّا فرمانش مى برند. به خدا سوگند ، دوست دارم معاويه با من بر سرِ شما داد و ستد كند، مثل صرّافىِ درهم و دينار . ده نفر از شما را از من بگيرد و يك نفر از آنان را بدهد!
اى كوفيان! به سه چيز و دو چيز از شما گرفتار شده ام. [ آن سه چيز كه در شماست، اين كه: ]كَرانى هستيد گوش دار، گُنگ هايى هستيد زبان دار و كورانى هستيد چشم دار! [ آن دو خصلت كه در شما نيست، اين كه:] نه هنگام كارزار، آزادگان صادقيد و نه هنگام بلا، برادرانى مورد اعتماد!
دستانتان خاك آلود و پريشان باد! ۲ اى همسانان شترانى كه ساربانشان را گم كرده اند، كه از هر سوى جمعشان كنند، از سوى ديگر پراكنده مى شوند!
به خدا سوگند ، گويا شما را چنين مى بينم و مى پندارم كه اگر آتش جنگ برافروزد و درگيرى گرم شود، از دور پسر ابو طالب چنان جدا و پراكنده شويد كه زن [هنگام زايمان] از فرزندش جدا مى شود! همانا من از پروردگارم گواه روشن دارم و بر راه راست پيامبر خويشم . همانا من بر راه استوار و روشنم و آن را مى پويم».