۲۶۹۶.تاريخ الطبرىـ به نقل از جبر بن نوف ـ: چون على عليه السلام به نُخَيله فرود آمد و از خوارج مأيوس گشت ، برخاست و پس از سپاس و ستايش خداى گفت :
«امّا بعد ؛ پس هر كه جهاد براى خدا را وا گذارَد و در كار خدا سستى كند ، بر لبه پرتگاه هلاكت است ، مگر آن كه خدا به نعمت [ هدايت] خويش او را دست گيرد . پس خداى را پروا كنيد و با هر كه خداى را به ستيز برخاسته است و مى كوشد تا نور او را فرو بنشانَد ، نبرد كنيد . بجنگيد با خطا پيشگان گم راه ستمكار بدكردار ، كه نه قارى قرآن اند ، و نه دين را مى فهمند ؛ نه تأويل [ قرآن و سنّت] را مى شناسند ، و نه در روزگار اسلام ، در پيشوايى سابقه اى دارند .
به خدا سوگند،اگر بر شما تسلّط يابند،كردار پادشاهان ايران و روم را در ميان شما جارى مى كنند . براى حركت به سوى دشمنتان در باختر ، مهيّا و آماده شويد . ما به برادرانتان در بصره نيز پيغام داده ايم كه به سوى شما آيند . پس هر گاه فرا رسند و گرد آييد ، به خواست خدا ، روان مى شويم ؛ و نيرو و توانى نيست ، مگر با تكيه بر خدا!» .
على عليه السلام ، همراه عُتْبة بن اَخْنس بن قيس ، از [ قبيله ]بنى سعد بن بَكر ، نامه اى [ چنين ]براى عبد اللّه بن عبّاس فرستاد : «امّا بعد ؛ همانا ما به اردوگاه خود در نُخَيله آمده ايم و برآنيم كه به سوى دشمن خود در باختر ، حركت كنيم . پس تا فرستاده ام تو را در رسد ، مردم را حركت دِه . و منتظر باش تا فرمانم به تو ابلاغ گردد . والسّلام!» .
۴ / ۴
پافشارى سپاهيان بر جنگ با خوارج ، پيش از حركت به شام
۲۶۹۷.مروج الذّهب :على عليه السلام در [ شهرِ] اَنبار ۱ فرود آمد و لشكريان ، پيرامونش فراهم آمدند . پس وى براى مردم خطبه خواند و آنان را به جهاد برانگيخت و گفت : «به سوى كُشندگانِ مهاجران و انصار روانه شويد ، كه آنان ديرى در فرو نشاندنِ نور خدا كوشيدند و مردم را به جنگ با پيامبر خدا و همراهانش ترغيب كردند .
هَلا كه پيامبر خدا مرا به جنگ با قاسطين (ستم پيشگان) فرمان داد ؛ و آنان همينان اند كه به سويشان روان شده ايم ؛ و [ نيز ]با ناكثين (پيمان شكنان) ـ همانان كه از جنگ با ايشان فراغت يافتيم ـ و [ همچنين] با مارقين (برون شدگان از دين) ، كه هنوز با آنان رويارو نشده ايم . پس به سوى قاسطين روان گرديد كه از خوارج براى ما خطرناك ترند .
حركت كنيد به جانب جماعتى كه با شما مى جنگند تا از ستمكاران گردند و مردم ، ايشان را صاحب اختيار خود گردانند و آنان ، بندگان خدا را برده خود سازند و اموالشان را دست به دست گردانند» .
امّا لشكريان جز اين را نپذيرفتند كه نخست با خوارج بجنگند . پس على عليه السلام به سوى ايشان حركت كرد .