455
دانش نامه اميرالمؤمنين علیه السلام بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج6

۵ / ۴

خبر دادنِ امام از رويدادهاى آينده جنگ

۲۷۰۴.الكامل فى التّاريخ :خوارج به سوى پلى كه بر نهر بود ، روان شدند و نزديك آن بودند . ياران على عليه السلام به وى گفتند : ايشان از نهر برگذشتند .
على عليه السلام گفت : «هرگز عبور نخواهند كرد» .
آن گاه ، ديده بانى فرستادند . او بازگشت و خبرشان داد كه ايشان از نهر برگذشته اند ، در حالى كه ميان آنها و او رشته اى از آب نهر فاصله افكنده بود ؛ امّا ديده بان از بيم ، به ايشان نزديك نشده و بازگشته و گفته بود : آنها از نهر برگذشته اند .
على عليه السلام گفت : «به خدا سوگند ، از آن عبور نكرده اند و همانا پيش از پل هلاك خواهند شد . به خدا سوگند ، از شما بيش از ده تن كشته نمى شوند و از آنها ، بيش از ده تن زنده نمى مانند» .
على عليه السلام ، خود ، به سوى آنان پيش رفت و ايشان را بر كناره پل ديد كه هنوز از آن بر نگذشته اند . مردم ، پيش تر ، در گفتار او ترديد ورزيده و برخى در او به شكّ افتاده بودند . چون ديدند كه خوارج عبور نكرده اند ، تكبير سر دادند و على عليه السلام را از حال خويش ، آگاه كردند .
على عليه السلام گفت : «خداى را سوگند ، نه دروغ گفتم و نه به من دروغ گفته شده» . ۱

۲۷۰۵.امام على عليه السلامـ آن گاه كه براى جنگ با خوارج روان گشت و به وى گفته شد كه ايشان از پل نهروان برگذشته اند ـ: آنان اين سوىِ آب ، هلاك مى شوند . به خدا سوگند ، از آنها بيش از ده تن رهايى نمى يابند و از شما [ نيز] افزون بر ده نفر كشته نمى شوند .

۲۷۰۶.الكامل ، مبرّد :به على عليه السلام گفته شد : خوارج مى خواهند از پل برگذرند . وى گفت : «آنان هرگز به آب نخواهند رسيد» .
مردم به چند و چون در اين باب پرداختند ، چندان كه نزديك بود به ترديد افتند . سپس گفتند : اى امير مؤمنان! ايشان بازگشته اند .
پس گفت : «به خدا سوگند ، من نه دروغ مى گويم و نه به من دروغ گفته شده» .
آن گاه ، در ميان يارانش به سوى ايشان روانه شد و به همراهانش گفت : «به خدا سوگند ، همانا از شما [حتّى ]ده تن كشته نخواهند شد و از ايشان ، [حتّى ]ده نفر رهايى نخواهند يافت» .
پس ، از ياران وى نُه نفر كشته شدند و از خوارج ، هشت تن رهايى يافتند .

1.ر . ك : ص ۴۹۱ (شادمانى مردم به سبب ظهور يكى از نشانه هاى نبوّت) .


دانش نامه اميرالمؤمنين علیه السلام بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج6
454

۵ / ۴

إخبارُ الإِمامِ بِما سَيَقَعُ فِي الحَربِ

۲۷۰۴.الكامل في التاريخ :إنَّ الخَوارِجَ قَصَدوا جِسرَ النَّهرِ وكانوا غَربَهُ ، فَقالَ لِعَلِيٍّ أصحابُهُ : إنَّهُم قَد عَبَرُوا النَّهرَ !
فَقالَ : لَن يَعبُروا .
فَأَرسَلوا طَليعَةً ، فَعادَ وأخبَرَهُم أنَّهُم عَبَرُوا النَّهرَ ، وكانَ بَينَهُم وبَينَهُ نُطفَةٌ مِنَ النَّهرِ ، فَلِخَوفِ الطَّليعَةِ مِنهُم لَم يَقرَبهُم ، فَعادَ فَقالَ : إنَّهُم قَد عَبَرُوا النَّهرَ .
فَقالَ عَلِيٌّ : وَاللّهِ ما عَبَروهُ ، وإنَّ مَصارِعَهُم لَدونَ الجِسرِ ، ووَاللّهِ لا يُقتَلُ مِنكُم عَشَرَةٌ ، ولا يَسلَمُ مِنهُم عَشَرَةٌ .
وتَقَدَّمَ عَلِيٌّ إلَيهِم فَرَآهُم عِندَ الجِسرِ لَم يَعبُروهُ ، وكانَ النّاسُ قَد شَكّوا في قَولِهِ ، وَارتابَ بِهِ بَعضُهُم ، فَلَمّا رَأَوُا الخَوارِجَ لَم يَعبُروا كَبَّروا ، وأخبَروا عَلِيّا بِحالِهِم .
فَقالَ : وَاللّهِ ، ما كَذَبتُ ولا كُذِّبتُ . ۱

۲۷۰۵.الإمام عليّ عليه السلامـ لَمّا عَزَمَ عَلى حَربِ الخَوارِجِ ، وقيلَ لَهُ : إنَّ القَومَ عَبَروا جِسرَ النَّهرَوانِ ـ: مَصارِعُهُم دونَ النُّطفَةِ ۲ ، وَاللّهِ ، لا يُفلِتُ مِنهُم عَشَرَةٌ ، ولا يَهلِكُ مِنكُم عَشَرَةٌ . ۳

۲۷۰۶.الكامل للمبرّد :قَد قالَ عَلِيٌّ وقيلَ لَهُ : إنَّهُم يُريدونَ الجِسرَ ، فَقالَ : لَن يَبلُغُوا النُّطفَةَ . وجَعَلَ النّاسُ يَقولونَ لَهُ في ذلِكَ ، حَتّى كادوا يَشُكّونَ ، ثُمَّ قالوا : قَد رَجَعوا يا أميرَ المُؤمِنينَ ! فَقالَ : وَاللّهِ ، ما كَذَبتُ ولا كُذِّبتُ .
ثُمَّ خَرَجَ إلَيهِم في أصحابِهِ وقَد قالَ لَهُم : إنَّهُ وَاللّهِ ما يُقتَلُ مِنكُم عَشَرَةٌ ، ولا يُفلِتُ مِنهُم عَشَرَةٌ . فَقُتِلَ مِن أصحابِهِ تِسعَةٌ ، وأفلَتَ مِنهُم ثَمانِيَةٌ . ۴

1.الكامل في التاريخ : ج ۲ ص ۴۰۵ . راجع : ص ۴۹۰ (استبشار الناس بظهور آية من آيات النبوّة) .

2.قال الشريف الرضي رحمه الله : يعني بالنطفة ماء النهر ، وهي أفصح كناية عن الماء ، وإن كان كثيرا جمّا .

3.نهج البلاغة : الخطبة ۵۹ ، كشف الغمّة : ج ۱ ص ۲۶۷ ، المناقب لابن شهر آشوب : ج ۲ ص ۲۶۳ ، إعلام الورى : ج ۱ ص ۳۳۸ كلّها نحوه وليس فيها «مصارعهم دون النطفة» .

4.الكامل للمبرّد : ج ۳ ص ۱۱۰۵ وراجع مروج الذهب : ج ۲ ص ۴۱۶ .

  • نام منبع :
    دانش نامه اميرالمؤمنين علیه السلام بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج6
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ریشهری، با همکاری: سیّد محمّدکاظم طباطبایی و سیّد محمود طباطبایی‏نژاد، ترجمه: عبدالهادی مسعودی، محمّد علی سلطانی، مهدی مهریزی، سیّد ابوالقاسم حسینی(ژرفا)، و جواد محدّثی
    تعداد جلد :
    14
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1386
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 32556
صفحه از 604
پرینت  ارسال به